Literacki obraz Nowych Rosjan

• Authors: Aleksandra Zywert

Title variants

EN

Literary Picture of New Russians

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Artykuł podzielono na dwie części. W części wstępnej omówiono socjologiczny aspekt pojęcia Nowy Rosjanin, które jest swego rodzaju punktem wyjścia do analizy konkretnego typu bohatera literackiego. Literacki wizerunek wyewoluował na bazie wielowiekowej (od literatury staroruskiej poczynając) tradycji i nie zawsze jego wydźwięk był negatywny. Dziś Nowy Rosjanin występuje wyłącznie jako antybohater, którego głównymi cechami wywoławczymi są między innymi: brak własnej tożsamości, specyficzne podejście do pieniędzy postrzeganych jako źródło władzy, skrajnie przedmiotowy stosunek do drugiego człowieka oraz pogarda dla szeroko rozumianej tradycji (w tym także i rodzinnej). W literaturze rosyjskiej ten typ bohatera cieszył się największą popularnością na przełomie XX i XXI wieku, by potem powoli zejść na margines i pozostać w pamięci czytelników głównie jako bohater dowcipów.

EN

The paper is divided into two parts. The introductory part discusses the sociological aspect of the term New Russian, which becomes the starting point of the analysis of a specific type of literary characters.The literary picture of the New Russian has evolved in its long history (reaching the Old Russian folklore) as it did not always use to connote negative characteristics. Nowadays the New Russian is exclusively presented as an anti-character, the typical features of whom are inter alia: the absence of clearly defined identity, the specific attitude to money understood as the source of power, an extremely instrumental approach to other people, and disdain for the broadly understood tradition (including family tradition). In Russian literature this type was at the peak of its popularity at the turn of the millennium and since then it has degraded almost exclusively to mere anecdotal characters in readers’ memory.

Keywords

PL

Nowy Rosjanin; bohater literacki; współczesna literatura rosyjska; pieniądze

EN

the New Russian; literary character; contemporary Russian literature; money

• Publisher: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
• Journal: Roczniki Humanistyczne
• Year: 2018
• Volume: 66
• Issue: 7: Słowianoznawstwo
• Pages: 125-138

Contributors

author

Aleksandra Zywert

• Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

References

• Chosiński S., East Side Story: Kopciuszek na widelcu, 06.02.2011, http://esensja.pl/film/recenzje/tekst.html?id=11296 [dostęp: 12.01.2017].
• Jerofiejew W., Encyklopedia duszy rosyjskiej, przeł. A. Lazari, Warszawa 2003.
• Mądracki M., Rosyjska ruletka, czyli rzecz o carskiej fantazji miliarderów. Bez umiaru, http://biznes.interia.pl/swiat/news/rosyjska-ruletka-czyli-rzecz-o-carskiej-fantazji,1584508,4201 [dostęp: 14.09.2017].
• Nowochatko I., Magnaci Wschodu: Władimir Lisin z dala od świata, http://biznes.interia.pl/news/magnaci-wschodu-wladimir-lisin-z-dala-od-swiata,1168160) [dostęp: 12.02.2017].
• Skotnicka A., Образ «нового русскогo» в современной прозе, [w:] Wielkie tematy kultury w literaturach słowiańskich 8. Pieniądz, red. K. Chrobak, M. Filipek, M. Jakóbiec-Semkowa, Ł. Kusiak-Skotnicka, A. Matusiak, Wrocław 2009, s. 225-233.
• Ślubowski G., Rublowskie żony, „Wprost” 2007, nr 36 (1289), http://www.wprost.pl/ar/113177/Rublowskie-zony/?pg=0 [dostęp: 12.11.2017].
• Tyszkowska-Kasprzak E., Rosjanie i pieniądze. O „Dniu pieniędzy” A. Słapowskiego, [w:] Wielkie tematy kultury w literaturach słowiańskich 8. Pieniądz, red. K. Chrobak, M. Filipek, M. Jakóbiec-Semkowa, Ł. Kusiak-Skotnicka, A. Matusiak, Wrocław 2009, s. 201-209.
• Walden C., Tak się bawią nowi Rosjanie, http://przewodnik.onet.pl/europa/rosja/tak-sie-bawia-nowi-rosjanie,1,3294807,artykul.html [dostęp: 14.09.2017].
• Zywert A., Obraz współczesnej Rosji w prozie Władimira Wojnowicza, [w:] Studia Rusycystyczne Uniwersytetu Humanistyczno-Przyrodniczego im. Jana Kochanowskiego. Język, literatura i kultura Rosji w XXI wieku, t. XVII, red. K. Luciński, Kielce 2008, s. 29-36.
• Акунин Б., Сказки для идиотов, Москва 2003 [Akunin B., Skazki dlya idiotov, Moskva 2003].
• Баевский В., Ново-русский словарь [Bayevskiy V., Novo-russkiy slovar’], http://maxpark.com/community/4863/content/1897070 [dostęp: 12.02.2017].
• Варламов А., Затонувший ковчег [Varlamov A., Zatonuvshiy kovcheg], http://loveread.ec/read_book.php?id=2201&p=1 [dostęp: 12.02.2017].
• Войнович В., Монументальная пропаганда, Москва 2000 [Voynovich V., Monumental’naya propaganda, Moskva 2000].
• Гошило Г., Российское предпринимательство в 1990-е годы: Культурный аспект, „Континент” 1999, № 102 [Goshilo G., Rossiyskoye predprinimatel’stvo v 1990-ye gody:Kul’turnyy aspekt, „Kontinent” 1999, № 102], http://magazines.russ.ru/continent/1999/102/gg11.html [dostęp: 27.02.2018].
• Жариков С., Кремль Vs. НОРМ [Zharikov S., Kreml’ Vs. NORM], http://soz-data-ccount.livejournal.com/426983.html [dostęp: 12.02.2017].
• Кокшенева К., Принуждение к смерти [Koksheneva K., Prinuzhdeniye k smerti], http://www.pereplet.ru/ohay/tuchkov.html [dostęp: 12.02.2017].
• Крыштановская О., Элита „новых русских” усердно работает, в том числе и над собой, „Известия” 1995, № 19 [Kryshtanovskaya O., Elita „novykh russkikh” userdnorabotayet, v tom chisle i nad soboy, „Izvestiya” № 19], http://vivovoco.astronet.ru/VV/JOURNAL/ZS/NEWRUSS.HTM [dostęp: 12.02.2017].
• Липовецкий М., Растратные стратегии, или Метаморфозы „чернухи” [Lipovetskiy M., Rastratnyye strategii, ili Metamorfozy „chernukhi”], http://magazines.russ.ru/novyi_mi/1999/11/lipowez.html [dostęp: 12.02.2017].
• Пелевин В., Generation П [Pelevin V., Generation P], http://pelevin.nov.ru/romans/pe-genp/2.html [dostęp: 12.02.2017].
• Полоскова Л., Кто для вас „новые русские”? [Poloskova L., Kto dlya vas „novyye russkiye”?], http://www.trud.ru/article/07-09-2012/1281534_kto_dlja_vas_novye_russkie.html [dostęp: 05.01.2017].
• Романова Г.И., Мотив денег в русской литературе XIX века, Москва 2006 [Romanova G.I., Motiv deneg v russkoy literature XIX veka, Moskva 2006].
• Сергеева А.В., Русские. Стереотипы поведения. Традиции. Ментальность, Москва 2006 [Sergeyeva A.V., Russkiye. Stereotipy povedeniya. Traditsii. Mental’nost’, Moskva 2006].
• Хренов Н.А., Воля к сакральному, СПб. 2006 [Khrenov N.A., Volya k sakral’nomu, SPB. 2006].
• Чехов А.П., Избранные произведения в трех томах, т. 3: Повести и рассказы 1887-1903. Пьесы 1887-1093, Москва 1967 [Chekhov A.P., Izbrannyye proizvedeniya v trekh tomakh, t. III: Povesti i rasskazy 1887-1903. P’yesy 1887-1093, Moskva 1967].
• Шаммазова Е.Ю., „Новый русский” как концептуальный персонаж постсоветской России, „Вестник Казанского государственного университета культуры и искусств” 2012, № 2-3 [Shammazova Ye.Yu., „Novyy russkiy” kak kontseptual’nyy personazh post•sovet•skoy Rossii, „Vestnik Kazanskogo gosudarstvennogo universiteta kul’tury i iskusstv” 2012, № 2-3], http://cyberleninka.ru/article/n/novyy-russkiy-kak-kontseptualnyy-personazh-postsovetskoy-rossii[dostęp: 12.02.2017].

Identifiers

DOI

10.18290/rh.2018.66.7-8