Awangardowe bezformia i ich losy. Prologomena

• Authors: Agnieszka Dauksza

Title variants

EN

Fates of Avant-garde Formlessness

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

W niniejszym artykule autorka rozważa zjawisko bezforemności rozumiane najpierw jako pojęcie filozoficzne (koncepcja Georgesa Bataille’a), a następnie jako kategoria estetyczna (malarstwo informel, teatr Taduesza Kantora, literatura Leo Lipskiego). Rozważania są prowadzone z perspektywy „krytyki afektywnej”. Autorka analizuje znaczenie, funkcje i postaci, które przybiera bezformie w różnych pracach artystycznych. Następnie rozpatruje awangardowe zainteresowanie tym, co bezforemne jako przejaw poszukiwania i konsty-tuowania „alternatywnej” nowoczesności.

EN

In the following article the author considers a formlessness phenomenon which, at first, is understood as a philosophical term (Georges Bataille’s concept), then as aesthetic category (informel painting, Tadeusz Kantor's theatre, Leo Lipski's literature). Commentary is conducted from the perspective of ‘affective criticism’. The author analyses meaning, function and figures which formlessness becomes in different artistic works. Then, the author examines avant-garde interest in formlessness as a manifestation of search and establishment of ‘alternative’ modernity.

Keywords

PL

informe; afekt; awangarda; Georges Bataille; Tadeusz Kantor; Leo Lipski

EN

Informe; affect; avant-garde; Georges Bataille; Tadeusz Kantor; Leo Lipski

• Publisher: Łódzkie Towarzystwo Naukowe, Stowarzyszenie
• Journal: Zagadnienia Rodzajów Literackich
• Year: 2014
• Volume: 57/113 z. 1
• Pages: 119-134

Dates

published

2014

Contributors

author

Agnieszka Dauksza

• Katedra Antropologii Literatury i Badań Kulturowych, Wydział Polonistyki Uniwersytetu Jagiellońskiego

References

• Ahmed S. (2014), Performatywność obrzydzenia, przeł. A. Barcz, „Teksty Drugie” 2014, nr 1.
• Alphen E. (2008), Affective operations of art and literature, „Res” 53/54.
• Augustyn Św. (1994), Wyznania, przeł. Z. Kubiak, Znak, Kraków.
• Bataille G. (1973), Œuvres complètes, t. I, Gallimard, Paris.
• Cuber M. (2011), Trofea wyobraźni. O prozie Leo Lipskiego, Wydawnictwo UŚ, Katowice.
• Dauksza A.(2014), Afektywny awangardyzm, „Teksty Drugie” 2014, nr 1.
• Didi-Huberman G. (1995), La Ressemblance informe, ou le Gai savoir visuel selon Georges Bataille, Macula, Paris.
• Gosk H. (1998), Jesteś sam w swej drodze. O twórczości Leo Lipskiego, Świat Literacki, Izabelin.
• Kantor T. (2005), Metamorfozy. Teksty o latach 1934−1974, oprac. K. Pleśniarowicz, Ossolineum, Cricoteka, Kraków.
• Krauss R. (2011), Oryginalność awangardy i inne mity modernistyczne, przeł. M. Szuba, słowo/obraz terytoria, Gdańsk.
• Krupiński P. (2011), Ciało, historia, kultura. Pisarstwo Mariana Pankowskiego i Leo Lipskiego wobec tabu, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, Szczecin.
• Leiris M. (1996), Miroir de l’Afrique, Gallimard, Paris.
• Majewska B. (1974), Sztuka inna, sztuka ta sama, Wydawnictwa artystyczne i filmowe, Warszawa.
• Massumi B. (2013), Autonomia afektu, przeł. A. Lipszyc, „Teksty Drugie” 2013, nr 6.
• Leiris M. (2007), L’Afrique fantôme, przeł. T. Szerszeń, „Konteksty” 2007, nr 3−4 (278−279).
• Lipski L. (1991), Śmierć i dziewczyna. Opowiadania, Wydawnictwo FIS, Lublin.
• Odkrywanie modernizmu. Przekłady i komentarze (2004), pod red. R. Nycza, Universitas, Kraków.
• Seel M. (2008), Estetyka obecności fenomenalnej, przeł. K. Krzemieniowa, Universitas, Kraków.
• Swoboda T. (2010), Historie oka. Bataille, Leiris, Artaud, Blanchot, słowo/obraz terytoria, Gdańsk.
• Szerszeń T. (2007), „Documents” 1929−1930, „Konteksty” 2007, nr 3−4 (278−279).
• Szkłowski W. (1970), Wskrzeszenie słowa [w:] Rosyjska szkoła stylistyki, oprac. M. R. Mayenowa, Z. Saloni, PIW, Warszawa.
• Valéry P. (1974), Rzeczy przemilczane (Z pism o sztuce), przeł. J. Guze, PIW, Warszawa.