„Modnej nagości brzydkie niedostatki”. Performowanie ciała w „Theatrum życia ludzkiego” Piotra Kwiatkowskiego

• Authors: Olechnowicz Emilia

Title variants

EN

“Modnej nagości brzydkie niedostatki [Ugly privations of fashionable nudity]”. Performing the Body in Piotr Kwiatkowski’s “Theatrum życia ludzkiego” (“Theatre of Human Life”)

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Artykuł jest próbą interpretacji "Theatrum życia ludzkiego", XVIII-wiecznego zbioru egzemplów jezuity Piotra Kwiatkowskiego, i reprezentowanej w nim ludzkiej cielesności. Kwiatkowski prezentuje radykalną, steatralizowaną wizję życia jako nieuchronnego dążenia do wiecznego potępienia. Świat przedstawiony nieustannie się przeobraża, ale też jawi się jako pułapka. Choć Kwiatkowski chętnie sięga po obrazowanie przywołujące naturę i jej żywioły, szczególny niepokój budzi w nim raczej kultura. Jako najgroźniejszą pułapkę – więzienie dla duszy – traktuje ludzkie ciało, nagość zaś konsekwentnie kojarzy ze śmiercią. W "Theatrum życia ludzkiego" granica między życiem a śmiercią jest krucha i przenikalna, a człowiek znajduje się w stanie ciągłego zagrożenia – przy czym tutaj niebezpieczeństwo tkwi w tym, co stanowi fundament ziemskiej tożsamości: w jego własnym ciele.

EN

The article is an attempt at interpreting "Theatrum życia ludzkiego" ("Theatre of Human Life"), an 18th century collection of exempla, didactic moral book of poems, written by a Polish Jesuit Piotr Kwiatkowski. He offers a radical vision of life, both as a theatre and as a trap. The presented world is constantly transforming and the people who inhabit it are subordinated to the inescapable drive for eternal damnation. Though Kwiatkowski eagerly employs poetic images referring to the dangers of nature and its elements, he is particularly disquieted by culture. The most dangerous trap, however, is the human body, perceived as a prison for the soul. Hence, nudity consistently evokes in the author associations with death. In "Theatre of Human Life" the boundary between life and death is fragile and penetrable, and man finds himself in a state of constant danger which lies in that which is the foundation of earthly identity—in his own body.

Keywords

PL

Piotr Kwiatkowski; theatrum mundi; barok; ciało; strój

EN

Piotr Kwiatkowski; theatrum mundi; Baroque; body; costume

• Publisher: Instytut Badań Literackich PAN
• Journal: Pamiętnik Literacki
• Year: 2021
• Volume: 112
• Issue: 2
• Pages: 23-41

Dates

printed

2021-06-14

Contributors

author

Olechnowicz Emilia

• Instytut Sztuki PAN, Warszawa

Identifiers

ISSN

0031-0514

EISSN

2719-5376

DOI

10.18318/pl.2021.2.2