O etyce niezależnej Tadeusza Kotarbińskiego

• Authors: Spryszak Przemysław

Title variants

EN

On independent ethics of Tadeusz Kotarbiński

• Languages of publication: PL

Abstracts

EN

In this paper I briefly discuss principles of “independent ethics” formulated and popularized by the Polish philosopher Tadeusz Kotarbiński. I focus on the notion of “conscience” which seems to play a fundamental role in this moral theory.

Keywords

EN

morality; secular ethics; conscience

• Publisher: Uniwersytet Pedagogiczny im. KEN w Krakowie, Instytut Filozofii i Socjologii
• Journal: ARGUMENT: Biannual Philosophical Journal
• Year: 2016
• Volume: Tom: 6
• Issue: Numer: 2
• Pages: 429-454

Dates

published

2016

Contributors

author

Spryszak Przemysław

• The Jagiellonian University, Cracow

References

• Arystoteles. (1956). Etyka nikomachejska. (Przeł. D. Gromska). Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
• Brentano, F. (1989). O źródle poznania moralnego. (Przeł. Cz. Porębski). Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
• Brożek, A. & Jadacki, J. (2006). Minimalizm etyczny Tadeusza Kotarbińskiego. Etyka, 39, 48–71.
• Choroszy, J. F. (1997). Poglądy etyczne Tadeusza Kotarbińskiego. Studium historyczno‑analityczne. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.
• Chwedeńczuk, B. (1992). O autonomii dobra. Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria, 1(4), 83–88.
• Czeżowski, T. (1969). Etyka jako nauka empiryczna (s. 40–45). W: T. Czeżowski. Odczytyfilozoficzne. Poznań: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
• Czeżowski, T. (1976). O etyce niezależnej Tadeusza Kotarbińskiego. Studia Filozoficzne, 124(3),27–32.
• Dudek, J. (1997). Etyka niezależna Tadeusza Kotarbińskiego. Zielona Góra: Wydawnictwo Wyższej Szkoły Pedagogicznej im. Tadeusza Kotarbińskiego.
• Elzenberg, H. (1966). Realizm praktyczny w etyce a naczelne wartości życia ludzkiego (s. 129–134). W: H. Elzenberg. Wartość i człowiek. Rozprawy z humanistyki i filozofii. Toruń: TNT.
• Hamburger, J. (1999). John Stuart Mill on liberty and control. Princeton: Princeton University Press.
• Hume, D. (1975). Badania dotyczące zasad moralności. (Przeł. A. Hochfeld). Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
• Jadczak, R. (1989). Kazimierz Twardowski o przedmiocie etyki naukowej, jej zakresie i funkcjach (s. 207–230). W: Z. J. Czarnecki & S. Soldenhoff (Red.). Człowiek i wartości moralne.Studia z dziejów polskiej niezależnej myśli etycznej. Lublin: Wydawnictwo Lubelskie.
• Jedynak, S. (1979). Etyka polska w kręgu Szkoły Lwowsko‑Warszawskiej. Studia Filozoficzne,165(8), 119–130.
• Kant, I. (1953). Uzasadnienie metafizyki moralności. (Przeł. M. Wartenberg). Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
• Keller, J. (1966). Kierunki i tendencje w etyce katolickiej. Etyka, 1, 51–70.
• Kotarbiński, T. (1957). Wybór pism (t. I: Myśli o działaniu). Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
• Kotarbiński, T. (1958). Wybór pism (t. II: Myśli o myśleniu). Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
• Kotarbiński, T. (1976). Medytacje o życiu godziwym. Warszawa: Wiedza Powszechna.
• Kotarbiński, T. (1986). Myśli o ludziach i ludzkich sprawach. (Red. J. Kotarbińska). Wrocław:Ossolineum.
• Kotarbiński, T. (1987). Pisma etyczne. Wrocław: Ossolineum.
• Lazari‑Pawłowska, I. (1976). Etyczne wskazania Tadeusza Kotarbińskiego. Studia Filozoficzne,124(3), 33–45.
• Lipiński, M. (2011). Jutrzenka horyzontu etycznego polskich pozytywistów. Julian Ochorowicz i Aleksander Świętochowski. Etyka, 44, 169–182.
• Locke, J. (1955). Rozważania dotyczące rozumu ludzkiego (t. 1). (Przeł. B. Gawecki). Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
• Mill, J. S. (1966). Essays on ethics, religion and society. Toronto: University of Toronto Press.
• Ochorowicz, J. (1906). Metoda w etyce. Przegląd Filozoficzny, 9(1), 1–62.
• Olejnik, S. (1962). Poglądy etyczne prof. Tadeusza Kotarbińskiego. Znak, 14(4), s. 506–526.
• Ossowska, M. (1958). Czy moralność zależy od religii. Nowa Szkoła, 6, 2–6. [Przedruk w: Ossowska, M. (1983). O człowieku, moralności i nauce. Miscellanea (s. 445–452). Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe].
• Ossowska, M. (1959). Główne modele „systemów” etycznych. Studia Filozoficzne, nr 4, s. 3–23.[Przedruk w: Ossowska, M. (1983). O człowieku, moralności i nauce. Miscellanea (s. 464––479). Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe].
• Ossowska, M. (1966). Pojęcie moralności. Etyka, 1, 19–29. [Przedruk w: Ossowska, M. (1983). O człowieku, moralności i nauce. Miscellanea (s. 504–512). Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe].
• Ossowska, M. (1970). Normy moralne. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe. Panel (2006). Wobec moralnych problemów naszych czasów — z dziedzictwa myśli Tadeusza Kotarbińskiego. Res Humana, 79(6), 4–8, 26–30.
• Petrażycki, L. (1924). O pobudkach postępowania i istocie moralności i prawa. (Przeł. J. Finkelkraut). Warszawa: Nakładem Księgarni K. Wojnara i SP.
• Przełęcki, M. (1986). Racjonalizm Tadeusza Kotarbińskiego. Studia Filozoficzne, 12(253), 167–178.
• Przełęcki, M. (2006). W sprawie realizmu praktycznego. Etyka, 39, 15–20.
• Sidgwick, H. (1907). The Methods of Ethics. 7th ed. London: Macmillan and Co., Ltd.
• Smoczyński, P. J. (1976). O niezależności etyki w doktrynie moralnej Profesora Tadeusza Kotarbińskiego. Annales Universitatis Mariae Curie‑Skłodowska. Sectio F, 31(15), 271–280.
• Styczeń, T. (1980). Etyka niezależna?. Lublin: Katolicki Uniwersytet Lubelski.
• Szostek, A. (1971). Etyka jako nauka empiryczna w ujęciu T. Czeżowskiego i T. Kotarbińskiego. Roczniki Filozoficzne, 19(2), 43–57.
• Świętochowski, A. (1877). O powstawaniu praw moralnych. Warszawa: Drukarnia Przeglądu Tygodniowego.
• Świętochowski, A. (1912). Źródła moralności. Warszawa: Gebethner i Wolff.
• Twardowski, K. (1927). Etyka wobec teorii ewolucji (s. 343–356). W: K. Twardowski. Rozprawy i artykuły filozoficzne. Lwów: Księgarnia S.A. „Książnica‑Atlas” T. N. S. W.
• Tyburski, W. (1977). Pozytywiści polscy o przedmiocie etyki. Etyka, 15, 113–125.
• Tyburski, W. (1979). Nauka a etyka w ujęciu Adama Mahrburga. Acta Universitatis Nicolai Copernici. Filozofia, 4(103), 107–116.
• Tyburski, W. (1989). Myśl etyczna pozytywizmu polskiego (s. 11–64). W: Z. J. Czarnecki& S. Soldenhoff (Red.). Człowiek i wartości moralne. Studia z dziejów polskiej niezależnej myśli etycznej. Lublin: Wydawnictwo Lubelskie.
• Wiśniewski, R. (1982/1983). Niezależność oceny etycznej w poglądach Tadeusza Kotarbińskiego. Ruch Filozoficzny, 40(4), 271–277.
• Wiśniewski, R. (1984). Jak jest możliwa etyka niezależna?. Acta Universitatis Nicolai Copernici. Filozofia, 8(152), 113–125.
• Wiśniewski, R. (2006). Recepcja etyki Tadeusza Kotarbińskiego. Etyka, 39, 21–33.
• Wojtyła, K. (1999). Elementarz etyczny. Lublin: Towarzystwo Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego.
• Woleński, J. (1990). Kotarbiński. Warszawa: Wiedza Powszechna.
• Woleński, J. (2006). Naturalistyczne uzasadnienie etyki niezależnej (spolegliwego opiekuna).Etyka, 39, 7–14.
• Wolniewicz, B. (2003). Kotarbiński i Elzenberg (s. 73–79). W: B. Wolniewicz. Filozofia i wartości III z fragmentem „Księgi tragizmu” Henryka Elzenberga i jego uwagami o „Dociekaniach” Wittgensteina. Warszawa: Wydział Filozofii i Socjologii Uniwersytetu Warszawskiego.
• Wolniewicz, B. (1993). Z antropologii Tadeusza Kotarbińskiego (s. 245–249). W: B. Wolniewicz. Filozofia i wartości: rozprawy i wypowiedzi. Z fragmentami pism Tadeusza Kotarbińskiego. Warszawa: Wydział Filozofii i Socjologii Uniwersytetu Warszawskiego. Wróblewski, J. (1974). Uzasadnienia systemów etycznych a etyka niezależna. Studia Filozoficzne, 102(5), 85–100.
• Znamierowski, Cz. (1964). Rozważania wstępne do nauki o moralności i prawie. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.