Efficiency of investments in polish farms before and after accession to the European Union

• Authors: Roman Sass

Title variants

PL

Efektywność inwestycji w gospodarstwach rolnych w Polsce przed akcesją do Unii Europejskiej i po akcesji

• Languages of publication: EN

Abstracts

EN

Assessment efficiency of investments realized in the years 1996–2003 with the use of the so-called preferential loans and after accession of Poland to the European Union is the purpose of this study. Using regression methods, the impact of selected elements of the production potential of farms on the value of investment expenditures after 2004 have been defined. Conclusively, the efficiency of investments was considerably higher in the pre-accession period than after accession of Poland to the European Union. It concerns both farms differing in the values of investment expenditures as well as the investment’s direction. A particular high drop in the investment’s efficiency occurred at farms investing the most in machines and equipment. The analysis of correlation with the use of the methods of regression indicates, that the area of a farm and fixed assets had a crucial impact on the value of investment expenditures in the years 2004–2011. The level of explanation of variability of investment expenditures by the production potential and factors covariant with it is high, and for the lineal function it amounts to more than 91%.

PL

Celem pracy była ocena efektywności inwestycji realizowanych w latach 1996–2003 z wykorzystaniem tzw. kredytów preferencyjnych oraz inwestycji po akcesji Polski do Unii Europejskiej. Ponadto stosując metody regresji, określono wpływ wybranych elementów potencjału produkcyjnego tych gospodarstw na wielkość nakładów inwestycyjnych po roku 2004. Z przeprowadzonych badań wynika, że efektywność inwestycji była znacznie wyższa w okresie przedakcesyjnym niż po wstąpieniu Polski do Unii Europejskiej. Dotyczy to zarówno gospodarstw różniących się wielkością nakładów inwestycyjnych, jak i kierunkiem inwestowania. Szczególnie duży spadek efektywności inwestycji wystąpił w gospodarstwach najwięcej inwestujących w maszyny i urządzenia. Z analizy współzależności z wykorzystaniem metod regresji wynika, że powierzchnia gospodarstw oraz majątek trwały miały istotny wpływ na wielkość nakładów inwestycyjnych w latach 2004–2011. Poziom wyjaśnienia zmienności nakładów inwestycyjnych przez potencjał produkcyjny i czynniki z nim współzmienne jest wysoki i wynosi dla funkcji linowej 91%.

Keywords

EN

investment expenditures; directions of investment; investment’s efficiency; production potential of farms; nakłady inwestycyjne; kierunek inwestowania; efektywność inwestycji; potencjał produkcyjny gospodarstw

• Publisher: Wydawnictwo Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu
• Journal: Journal of Agribusiness and Rural Development
• Year: 2017
• Issue: 2(44)
• Pages: 445-453

Contributors

author

Roman Sass

• Kujawsko-Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Minikowie

References

• Bułkowska, M. (2011). Efekty WPR w odniesieniu do rolnictwa, [w:] Wigier, M. Analiza efektów realizacji polityki rolnej wobec rolnictwa i obszarów wiejskich, IERiGŻ – PIB. Warszawa, 56-80.
• Czubak, W. (2012). Wykorzystanie funduszy Unii Europejskiej wspierających inwestycje w gospodarstwach rolnych. Journal of Agribusiness and Rural Development 2(25). Poznań, 60-63.
• Czubak, W., Sadowski, A. (2014). Wpływ modernizacji wspieranych funduszami UE na zmiany sytuacji majątkowej gospodarstw rolnych w Polsce. Journal of Agribusiness and Rural Development 2(32). Poznań, 45-46.
• Gospodarowicz, M., Karwat-Woźniak, B. (2009). Zmiany w technikach i organizacji produkcji gospodarstw wysokotowarowych oraz ich wpływ na kondycję ekonomiczną tych jednostek. Program Wieloletni 2005-2009, nr 159. Warszawa IERiGŻ-PIB, 7-15.
• Grzelak, A. (2015). Determinanty zasobowe procesów reprodukcji majątku gospodarstw rolnych prowadzących rachunkowość rolną (FADN). Roczniki Naukowe SERiA, tom XVII, zeszyt 2. Warszawa-Poznań - Kołobrzeg, 69-74.
• Jajuga, K., Jajuga, T. (1999). Inwestycje. Instrumenty finansowe. Ryzyko inwestowania. Inżynieria finansowa. Warszawa PWN, 40-42.
• Józwiak, W. (1998). Efektywność inwestycji w agrobiznesie, [w:] Encyklopedia Agrobiznesu, Fundacja Innowacja. Warszawa , 149-151.
• Józwiak, W. (red). (2014). Efektywność, koszty produkcji i konkurencyjność polskich gospodarstw rolnych obecnie i w perspektywie średnio oraz długoterminowej. Program Wieloletni 2011-2014, nr 144. Warszawa IERiGŻ-PIB, 19-25.
• Kisiel, R., Babuchowska, K. (2013). Nakłady inwestycyjne w gospodarstwach rolnych – ujęcie regionalne. Roczniki Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 100, z.1. Warszawa, 62-63.
• Manteuffel, R.. (1963). Efektywność inwestycji rolniczych. Warszawa PWRiL, 38-40.
• Mikołajczyk, J. (2009). Nakłady inwestycyjne w gospodarstwach indywidualnych według wielkości ekonomicznej w świetle polskiego FADN. Roczniki Nauk Rolniczych, seria G, T. 96, z. 3. Warszawa
• 182-189.
• Nowak, E., Pielichaty, E., Poszwa, M. (1999). Rachunek opłacalności inwestowania.. Warszawa PWE,
• 245-255.
• Pietrzykowski, R., Wicki, L. (2011). Regionalne zróżnicowanie wykorzystania środków z programów wspólnej polityki rolnej na modernizację gospodarstw. Roczniki Nauk Rolniczych, seria G, T.98, z.4, 11-12.
• Ryś-Jurek, R. (2014). Ocena procesów inwestycyjnych w gospodarstwach rolnych w Polsce po integracji z Unią Europejską. Journal of Agribusiness and Rural Development 3(33). Poznań, 217-238.
• Sass, R. (2014). Wpływ inwestycji przed i po akcesji Polski do Unii Europejskiej na potencjał produkcyjny gospodarstw rolnych. Journal of Agribusiness and Rural Development 2(32). Poznań, 158-165.
• Sobczyński, T. (2011). Ocena możliwości rozwojowych gospodarstw rolniczych Unii Europejskiej na podstawie inwestycji netto w latach 1998-2008. Folia Pomeranie Universitatis Technologiae Stetinensis Oeconomica , 291 (65), 145-156.
• Stabryła-Chudzio, K. (2014). Modernizacja gospodarstw rolnych w Polsce w kontekście wykorzystania środków z budżetu Unii Europejskiej. Roczniki Ekonomiczne KPSW. Bydgoszcz, 257-258.
• Woś, A. (2004). W poszukiwaniu modelu polskiego rolnictwa. IERiGŻ, Warszawa, 84-92.
• Zwolak, J. (2010). Kierunki zmian w środkach trwałych po wejściu do UE. Zeszyty Naukowe SGGW Ekonomika i Organizacja Gospodarski Żywnościowej, nr 85, 69-80.
• Ziętara, W. (2008). Wewnętrzne uwarunkowania rozwoju polskiego rolnictwa. Roczniki Nauk Rolniczych, seria G, T. 94, z.2, 80-94.

Identifiers

DOI

10.17306/J.JARD.2017.00309