Wypadki wśród turystów podejmujących jesienią pieszą aktywność górską na obszarze Tatr Polskich – analiza za rok 2016

• Authors: Gawlas Marta

Title variants

EN

Accidents among autumn hiking tourists in the Polish Tatras: analysis for 2016

• Languages of publication: PL EN

Abstracts

PL

Cel badań. Przedstawienie, pod względem przestrzennego rozmieszczenia, wypadków górskich mających miejsce jesienią wśród turystów podejmujących pieszą turystykę górską w Tatrach Polskich. Materiał i metody. Do przeprowadzenia analizy posłużono się danymi pochodzącymi z elektronicznej kroniki Tatrzańskiego Ochotniczego Pogotowia Ratunkowego. Badaniem objęto okres od 23 września do 21 grudnia 2016 r. Wyniki. Największą liczbę wypadków górskich odnotowano na obszarze Tatr Wysokich. Lokalizowały się one w 22 różnych miejscach, ale najczęściej na Szpiglasowej Przełęczy, Zawracie, na Rysach i w okolicach Morskiego Oka. Wnioski. Do głównych elementów środowiska przyrodniczego, które mogły przyczynić się do zajścia wypadku, zakwalifikowano: pokrywę śnieżną, eksponowany teren, mgłę, zachmurzenie, opad śniegu, niską temperaturę i oblodzenia, wysokość, silny wiatr, skalne podłoże i spadające kamienie.

EN

Background. The aim of the paper was to present autumn mountain accidents in the Polish Tatra Mountains among hiking tourist, in terms of their spatial distribution and causes. Material and methods. The analysis involved data from the electronic chronicle of the Tatra Voluntary Rescue Service. The study covered one of the four calendar seasons, autumn, i.e. the period from September 23 to December 21, 2016. Results. The greatest number of mountain accidents happened in the High Tatras. Mountain accidents were located in 22 different places, most often in the Szpiglasowa Pass, Zawrat, Rysy, and the Morskie Oko region. Conclusions. The main elements of the natural environment that could have influenced the occurrence of the mountain accidents included: snow cover, exposed terrain, fog, cloudiness, snowfall, low temperature and icing, altitude, strong wind, rocky ground, and falling stones.

Keywords

PL

Tatrzański Park Narodowy; wypadkowość; Tatrzańskie Ochotnicze Pogotowie Ratunkowe; piesza turystyka górska

EN

the Tatra Mountains; the Tatra National Park; mountain accidents; Tatra Voluntary Rescue Service; mountain hiking

• Publisher: Akademia Wychowania Fizycznego we Wrocławiu
• Journal: Rozprawy Naukowe Akademii Wychowania Fizycznego we Wrocławiu
• Year: 2018
• Volume: 63
• Pages: 129-142

Dates

online

2018-12-20

Contributors

author

Gawlas Marta

• Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie

References

• Balon J., Krąż E. (2012). Wpływ warunków naturalnych na występowanie wypadków w Polskich Tatrach. Prace Geograficzne, 128, 97–109.
• Baścik, M., Czubernat, S., Pociask-Karteczka, J. (2007). Tendencje ruchu turystycznego na obszarze Tatrzańskiego Parku Narodowego w latach 1993–2006. W: J. Pociask-Karteczka, A. Matuszyk, P. Skawiński (red.), Stan i perspektywy rozwoju turystyki w Tatrzańskim Parku Narodowym (ss. 121–130). Studia i Monografie AWF, nr 46. Kraków–Zakopane: AWF–TPN.
• Buchwał, A., Rogowski, M. (2007). Wpływ ruchu turystycznego na środowisko geograficzne Tatr w świetle badań ankietowych. W: J. Pociask-Karteczka, A. Matuszyk, P. Skawiński (red.), Stan i perspektywy rozwoju turystyki w Tatrzańskim Parku Narodowym (ss. 309–319). Studia i Monografie AWF, nr 46. Kraków–Zakopane: AWF–TPN.
• Czochański, J. (2007). Tatrzański Park Narodowy w terytorialnym systemie rekreacyjnym. W: J. Pociask-Karteczka, A. Matuszyk, P. Skawiński (red.), Stan i perspektywy rozwoju turystyki w Tatrzańskim Parku Narodowym (ss. 56–59). Studia i Monografie AWF., nr 46 Kraków-Zakopane: AWF-TPN.
• Dmytrowski, P., Kicińska-Świderska, (2006). Śladami górnictwa i hutnictwa w dolinach tatrzańskich – Kościeliskiej i Chochołowskiej. Geoturystyka, 6, 41–48.
• Dzioban, K. (2007). Analiza sieci szlaków turystycznych w Tatrzańskim Parku Narodowym. W: J. Pociask-Karteczka, A. Matuszyk, P. Skawiński (red.), Stan i perspektywy rozwoju turystyki w Tatrzańskim Parku Narodowym (ss. 191–197). Studia i Monografie AWF, nr 46. Kraków–Zakopane: AWF–TPN.
• Gawlas, M. (2017). Wypadkowość w Tatrach jako czynniki mające wpływ na ruch turystyczny – analiza za rok 2016. Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Turystyki i Ekologii w Suchej Beskidzkiej, 1, 17–34.
• Graydon, D., Hanson, T. (2014). Góry – Wolność i przygoda. Od trekkingu do alpinizmu. Łódź: Galaktyka.
• Hibner, J. (2013). Struktura ruchu turystycznego w polskich górskich parkach narodowych należących do sieci „Człowiek i Biosfera”. W: P. Krąż, J. Hibner, J. Koj, J. Balon (red.), Współczesne problemy i kierunki badawcze w geografii (ss. 73–88). Kraków: Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej UJ.
• Klimaszewski, M. (1988). Rzeźba Tatr Polskich. Warszawa: PWN.
• Krąż P., Krąż E. (2013a). Ocena bodźcowości środowiska przyrodniczego jako narzędzie do organizacji ruchu turystycznego na obszarze Tatr. W: M. Pilarski, T. Wiskulski (red.), Współczesne zagadnienia, problemy i wyzwania w badaniach geograficznych (ss. 135–143). Gdańsk: UG.
• Krąż, P., Krąż, E. (2013b). Wypadki w okresie wakacji letnich w Tatrach Polskich (dekada 2001-2010). W: P. Krąż, J. Hibner, J. Koj, J. Balon (red.), Współczesne problemy i kierunki badawcze w geografii (ss. 111–120). Kraków: Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej UJ.
• Marasek, A. (2007). Działalność ratownicza Tatrzańskiego Ochotniczego Pogotowia Ratunkowego w latach 2003–2006. W: Pociask-Karteczka J., Matuszyk A., Skawiński P. (red.), Stan i perspektywy rozwoju turystyki w Tatrzańskim Parku Narodowym (ss. 103–110). Studia i Monografie AWF, nr 46. Kraków–Zakopane: AWF–TPN.
• Marasek, A. (2017). Problemem w Tatrach są turyści, którzy idą w góry wprost zza biurka. Pobrane 27.03.2018 z: http://krakow.wyborcza.pl/krakow/7,44425,22188524,adam-marasek-problemem-w-tatrach-sa-turysci-ktorzy-ida-w.html?disableRedirects=true.
• Mokras-Grabowska, J. (2016). Turystyka piesza górska w Tatrzańskim Parku Narodowym. Turyzm, 26(1), 73–81.
• Piotrowicz, K. (2007). Turystyka zimowa w Tatrzańskim Parku Narodowym a edukacja lawinowa. W: J. Pociask-Karteczka, A. Matuszyk, P. Skawiński (red.), Stan i perspektywy rozwoju turystyki w Tatrzańskim Parku Narodowym (ss. 161–168). Studia i Monografie AWF. Kraków–Zakopane: AWF–TPN.
• www.topr.pl [data dostępu: 29.12.217].