Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

PL EN


2019 | XVI (2019) | 1: Filozofia: Lwów-Preszów-Rzeszów | 203-233

Article title

Polscy bioetycy chrześcijańscy wobec postępu medycyny w XXI wieku

Authors

Content

Title variants

EN
Polish Christian bioethics in the face of medical progress in the 21st century
RU
Польские христианские биоэтики перед лицом прогресса медицины в 21-м веке

Languages of publication

PL

Abstracts

PL
Autor omówił poglądy najbardziej reprezentatywnych chrześcijańskich bioetyków polskich, którzy zabierali głos w sprawie postępu w technologii medycznej i w nowoczesnej sztuki leczenia (T. Ślipko, T. Biesaga, B. Chyrowicz, G. Hołub, T. Kraj i inni). Uczeni ci zaproponowali ludziom parającym się medycyną i zawodami jej pokrewnymi koncepcje oparte na tradycyjnym rozumieniu człowieka, wolnym od redukcjonistycznych, naturalistycznych teorii opartych na materializmie tak przecież obecnym w wielu postaciach w różnych dziedzinach wiedzy uprawianej w zachodnioeuropejskiej kulturze. Autor niniejszego artykułu skupił się na analizie problemów zawartych w publikacjach zasygnalizowanych autorów dokonanych zwłaszcza w ostatnich dwudziestu latach, czyli w XXI wieku. Jest to okres, kiedy postęp w naukach medycznych i w dziedzinie techniki tak przyśpieszył, że refleksja nad leczeniem człowieka stała się bardzo potrzebna. Szczególnie należy brać pod uwagę naturę człowieka oraz powiązane z nią podmiotowe prawa i obowiązki.
EN
The author discussed the views of the most representative Christian Polish bioethics who spoke on the progress in medical technology and modern healing art (T. Ślipko, T. Biesaga, B. Chyrowicz, G. Hołub, T. Kraj and others). These scientists proposed to people engaged in medicine and related professions concepts based on the traditional understanding of man, free from reductionist, naturalistic theories based on materialism so present in many forms in various fields of knowledge cultivated in Western European culture. The author of this article focused on analyzing the problems contained in the publications of the authors pointed out, especially in the last twenty years, i.e. in the 21st century. This is a period when the progress in medical sciences and technology has accelerated so much that reflection on human treatment has become much needed. Particular consideration should be given to human nature and related subjective rights and obligations.
RU
Автор обсудил взгляды наиболее представительных польских христианских биоэтиков, которые выссказались о прогрессе в области медицинских технологий и современного лечебного искусства (Т. Сьлипко, Т. Бесага, Б. Хырович, Г. Холуб, Т. Край и другие). Эти ученые предложили людям, занимающимся медициной и смежными профессиями, концепции, основанные на традиционном понимании человека, без редукционистских, натуралистических теорий, основанных на материализме, которые существовали в то время во многих формах в различных областях знаний, культивируемых в культуре Западной Европы. Автор данной статьи сосредоточился на анализе проблем, содержащихся в публикациях авторов, указанных, особенно в последние двадцать лет, то есть в XXI веке. Это период, когда прогресс в области медицинских наук и технологий настолько ускорился, что стали крайне необходимы размышления о лечении людей. Особое внимание следует уделять природе человека и связанным с ней субъективным правам и обязанностям.

Year

Volume

Pages

203-233

Physical description

Dates

published
2019

Contributors

author
  • Akademia Wychowania Fizycznego Józefa Piłsudskiego w Warszawie, Filia w Białej Podlaskiej

References

  • Bartoszek Antoni, Człowiek w obliczu śmierci i umierania. Moralne aspekty opieki paliatywnej, Katowice 2000.
  • Bieńkowska Daria, Rozwój biotechnologii w obliczu praw człowieka i ludzkiej godności, [w:] (Gen)etyczna przyszłość człowieka, red. Aleksander Bobko, Karolina Cynk, Rzeszów 2016, s. 111-128.
  • Biesaga Tadeusz, Błąd antropologiczny i jego skutki w bioetyce, [w:] Zadania współczesnej metafizyki, t. 5: Błąd antropologiczny, red. Andrzej Maryniarczyk, Katarzyna Stępień, Lublin 2003, s. 191 – 199.
  • Biesaga Tadeusz, Elementy etyki lekarskiej, Kraków 2006.
  • Biesaga Tadeusz, Natura osoby ludzkiej a ulepszanie człowieka, [w:] Ulepszanie człowieka. Perspektywa filozoficzna, red. Grzegorz Hołub, Piotr Duchliński, Kraków 2018, s. 169-198.
  • Biesaga Tadeusz, Osoba i natura w argumentacji bioetycznej, [w:] Zadania współczesnej metafizyki, t. 8: Substancja. Natura. Prawo naturalne, red. Andrzej Maryniarczyk, Katarzyna Stępień, Paweł Gondek, Lublin 2006, s. 411 – 418.
  • Biesaga Tadeusz, Podstawy etyki i bioetyki, Kraków 2016.
  • Bortkiewicz Paweł, Złożoność człowieka: ciało – umysł – duch, [w:] Humanizm chrześcijański w medycynie, red. Grażyna Świątecka, Gdańsk 2016, s. 57 – 70.
  • Bortkiewicz Paweł, Bogdan Maria, Kontrowersyjne konteksty klonowania, [w:] Klonowanie i wykorzystywanie komórek macierzystych wyzwaniem dla medycyny, etyki, prawa i społeczeństwa, red. Leszek Pawelczyk, Janusz Wiśniewski, Poznań 2007, s. 75-88.
  • Brusiło Jerzy, Prawo do śmierci czy prawo dla śmierci?, [w:] Podstawy i zastosowania bioetyki, red. Tadeusz Biesaga, Kraków 2001, s. 119 - 133.
  • Chełstowski Jerzy, Dylematy współczesnych badań bioetycznych. Nadzieje i zagrożenia, Siedlce 2000. Chyrowicz Barbara, Argumentacja we współczesnych debatach bioetycznych, [w:] Etyczne i prawne granice badań naukowych, red. Włodzimierz Galewicz, Kraków 2009, s. 9 – 34.
  • Chyrowicz Barbara, Bioetyka. Anatomia sporu, Kraków 2015.
  • Chyrowicz Barbara, Bioetyka i ryzyko. Argument „równi pochyłej” w dyskusji wokół współczesnej genetyki, wyd. II, Lublin 2002.
  • Chyrowicz Barbara, Klonowanie a identyczność osoby, [w:] Klonowanie człowieka. Fantazje – zagrożenia – nadzieje, red. Barbara Chyrowicz, Lublin 1999, s. 133 - 154.
  • Ciszek Mariusz, Bezpieczeństwo i prawa człowieka w dziedzinie etycznych problemów ludzkiej prokreacji. Studium bioetyczno – prawne, Toruń 2011.
  • Dulak Józef, Czy powinniśmy się obawiać terapii genowej?, [w:] Etyczne i prawne granice badań naukowych, red. Włodzimierz Galewicz, Kraków 2009, s. 51 – 58.
  • Dutkiewicz Paweł, Etyczne aspekty transplantacji, [w:] Etyka wobec sytuacji granicznych, red. Dorota Probucka, Kraków 2007, s. 187 – 194.
  • Dziedzic Jan, Lekarz i pacjent wobec możliwości przedłużania ludzkiego życia, [w:] Systemy bioetyki, red. Tadeusz Biesaga, Kraków 2003, s. 223 - 235.
  • Fukuyama Francis, Koniec człowieka. Konsekwencje rewolucji biotechnologicznej, tłum. z ang. Bartłomiej Pietrzyk, Kraków 2008.
  • Galewicz Włodzimierz, Status ludzkiego zarodka a etyka badań biomedycznych, Kraków 2013.
  • Hołub Grzegorz, Czy bioetyka potrzebuje pojęcia natury ludzkiej?, [w:] Zadania współczesnej metafizyki, t. 16: Spór o naturę ludzką, red. Andrzej Maryniarczyk, Katarzyna Stępień, Arkadiusz Gudaniec, Lublin 2014, s. 497 – 511.
  • Hołub Grzegorz, Osoba w labiryncie decyzji moralnych. Bioetyka w perspektywie personalistycznej, Kraków 2014.
  • Hołub Grzegorz, Problem osoby we współczesnych debatach bioetycznych, Kraków 2010.
  • Jaranowski Paweł, Sztuczna reprodukcja człowieka wobec chorób mitochondrialnych – analiza etyczna, [w:] (Gen)etyczna przyszłość człowieka, red. Aleksander Bobko, Karolina Cynk, Rzeszów 2016, s. 46-54.
  • Kloskowski Kazimierz, Bioetyczne aspekty inżynierii genetycznej. Wybrane aspekty, Warszawa 1995.
  • Kornas Stefan, Współczesne eksperymenty medyczne w ocenie etyki katolickiej, Częstochowa 1986.
  • Koska – Podgórska Magdalena, Matusik Justyna, Transplantacje w ustawodawstwie polskim – ujęcie historyczne, [w:] Z filozoficznych, etycznych i prawnych zagadnień transplantacji, red. Jan Such, Janusz Wiśniewski, Poznań 2011, s. 53-79.
  • Kraj Tomasz, Eutanazja a eugenika we współczesnej praktyce medycznej, [w:] Systemy bioetyki, red. Tadeusz Biesaga, Kraków 2003.
  • Kraj Tomasz, Granice genetycznego ulepszania człowieka. Teologicznomoralny problem nieterapeutycznych manipulacji genetycznych, Kraków 2010.
  • Kraj Tomasz, Jak wyznaczyć granice genetycznego ulepszania człowieka?, [w:] (Gen)etyczna przyszłość człowieka, red. Aleksander Bobko, Karolina Cynk, Rzeszów 2016, s. 30- 45.
  • Kraj Tomasz, Nauka, postęp, moralność, [w:] Podstawy i zastosowania bioetyki, red. Tadeusz Biesaga, Kraków 2001, s. 73 – 94.
  • Kraj Tomasz, Technologia przedłużania życia ludzkiego. Szansa na życie wieczne?, [w:] Zadania współczesnej metafizyki, t. 17: Spór o początek i koniec życia ludzkiego, red. Andrzej Maryniarczyk, Arkadiusz Gudaniec, Zbigniew Pańpuch, Lubli 2015, s. 257 – 272.
  • Krzemiński Tomasz, Embrion ludzki. Czy ma prawo do życia?, Kraków 2011.
  • Lichacz Piotr, Neuroetyka a Tomasz z Akwinu. O użyteczności myśli średniowiecznej we współczesnych debatach etycznych, Warszawa 2018.
  • Machinek Marian, Śmierć w dyspozycji człowieka. Wybrane problemy etyczne u kresu ludzkiego życia, wyd. II, Olsztyn 2004.
  • Mazurczak Tadeusz, Poznanie genomu człowieka – znaczenie dla współczesnej medycyny, [w:] Zastosowanie biologii w medycynie a godność osoby ludzkiej – aspekty etyczne i prawne, red. Tadeusz Mazurczak, Warszawa 2003, s. 9-15.
  • Morciniec Piotr, Etyczne aspekty transplantacyjnej terapii chorób neurozwyrodnieniowych. Studium teologiczno moralne, Opole 2000.
  • Maroszyńska – Jeżowa Barbara, Kryteria moralnych rozstrzygnięć w medycynie a problem prawdy, [w:] Etyka wobec sytuacji granicznych, red. Dorota Probucka, Kraków 2007, s. 195 – 202.
  • Nawrocka Anna, Etos w zawodach medycznych, Kraków 2008.
  • Nawrocka Anna, W poszukiwaniu podstaw i zasad bioetyki, Katowice 2001.
  • Niebrój Lesław, U początków ludzkiego życia, Kraków 1997.
  • Norkowski Jacek Maria, Medycyna na krawędzi. Ewolucja definicji śmierci człowieka w kontekście transplantacji narządów, Radom 2011.
  • Nowacka Maria, Filozoficzne aspekty terapii transplantacji transplantacyjnej, Białystok 2002.
  • Olejniczak Marek, Bioetyka cnót, Gdańsk 2017.
  • Osińska Krystyna, Ogólne obowiązki lekarza, [w:] Refleksje nad etyką lekarską, red. Krystyna Osińska, Warszawa 1990, s. 22 – 31.
  • Pei Cheng Hu, Stopień akceptacji eutanazji czynnej w Chinach, [w:] Etyczne dylematy medycyny w Chinach i Polsce, red. Danuta Walczak - Duraj, Tian Min Xu, Łódź 1998, s. 211 – 218.
  • Rejman Genowefa, Do kogo należą zwłoki ludzkie?, [w:] Zawłaszczanie zwłok ludzkich, red. Anna Wiekluk, Kraków 1996, s. 29-38.
  • Scott Christopher Thomas, Czas komórek macierzystych. Krótki wstęp do nadchodzącej medycznej rewolucji, tłum. z ang. Monika Batley, Gliwice 2008.
  • Sipr Kvetoslav, Dyskusja na temat eutanazji w Czechach, tłum. z czeskiego Aleksandra Kasperek, [w:] Eutanazja w dyskusji. Euthanasic in der Disskussion, red. Piotr Morciniec, Opole 2001, s. 173 - 175.
  • Szczygieł Krzysztof, Moralne granice eksperymentu medycznego, [w:] Podstawy i zastosowania bioetyki, red. Tadeusz Biesaga, Kraków 2001, s. 113 – 118.
  • Szczygieł Krzysztof, Rola bioetyki we współczesnej nauce, [w:] Podstawy i zastosowania bioetyki, red. Tadeusz Biesaga, Kraków 2001, s. 95 – 98.
  • Ślipko Tadeusz, 9 dylematów etycznych, Kraków 2010.
  • Ślipko Tadeusz, Bioetyka. Najważniejsze problemy, wyd. II, Kraków 2012.
  • Ślipko Tadeusz, Etyczny problem samobójstwa, Kraków 2008.
  • Warzeszak Stanisław, Bioetyka w obronie życia człowieka, Kraków 2011.
  • Wyrostkiewicz Michał, Gender – próba nowego odczytania natury osoby ludzkiej, [w:] Zadania współczesnej metafizyki, t. 16: Spór o naturę ludzką, red. Andrzej Maryniarczyk, Katarzyna Stępień, Arkadiusz Gudaniec, Lublin 2014, s.551 – 563.
  • Zwoliński Andrzej, Śmierć kliniczna, Radom 2007.
  • Żekanowski Cezary, Genetyka medyczna: problemy i zagrożenia, [w:] Granice ingerencji w naturę, red. Barbara Chyrowicz, Lublin 2001, s. 87 – 127.

Document Type

Publication order reference

YADDA identifier

bwmeta1.element.desklight-fadb3f08-8743-4220-af7d-953d1ade21a5
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.