Myśli samobójcze a sytuacja rodzinna oraz problemy inter- i eksternalizacyjne u młodzieży w wieku 14–16 lat

• Authors: Ostaszewski Krzysztof

Title variants

Suicidal thoughts in the context of family situation, and internalizing / externalizing problems among youth between 14 and 16 years of age

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Samobójstwa dzieci i młodzieży to poważny problem zdrowotny oraz społeczny. Współczesna suicydologia traktuje samobójstwo jako proces lub ciąg zdarzeń, w którym istotną rolę obok planów i prób samobójczych odgrywają myśli samobójcze. Celem badań była ocena zmian w rozpowszechnieniu myśli samobójczych oraz problemów inter- i eksternalizacyjnych u młodzieży między 14 a 16 r.ż., a także badanie związków między czynnikami rodzinnymi, problemami zdrowia psychicznego oraz zachowaniami ryzykownymi a występowaniem myśli samobójczych u nastolatków. Badania miały charakter podłużny. Dwukrotnymi badaniami ankietowymi objęto 747 uczniów gimnazjów z Warszawy (46% stanowili chłopcy). U około 20% nastolatków występowały myśli samobójcze w roku poprzedzającym badanie. Analizy regresji logistycznej wykazały, że wychowywanie w rodzinie niepełnej i niewystarczające wsparcie rodzicielskie mierzone w wieku 14 lat w sposób istotny zwiększały ryzyko występowania myśli samobójczych w wieku 16 lat. Do czynników ryzyka myśli samobójczych należały również nasilone objawy depresji, dystres, złe samopoczucie psychiczne i częste picie alkoholu. Wyniki potwierdzają związek sytuacji rodzinnej z kondycją psychiczną nastolatków, dlatego w profilaktyce samobójstw i rozwiązywaniu innych problemów zdrowia psychicznego młodych ludzi tak ważna jest współpraca szkoły z rodzicami.

EN

Children and adolescents suicides is a serious health and social problem. Modern suicidology treats suicide as a process or sequence of events in which suicidal thoughts, in addition to suicide plans and attempts, play an important role. The aim of this longitudinal study was to assess changes in the prevalence of suicidal thoughts and internalizing and externalizing problems in adolescents between 14 and 16 years of age, as well as to study the relationship between family factors, mental health problems and risk behaviors and the occurrence of suicidal ideation in adolescents. he tests were longitudinal. This study was based on the self-report data taken from a two-wave longitudinal study conducted in Warsaw. 747 middle school students (46% boys) were twice surveyed during middle school. Results indicated that about 20% of teenagers had suicidal thoughts during the last year preceding the study. Logistic regression analyzes showed that parenting in an incomplete family and insufficient parental support measured at the age of 14 significantly increased the risk of suicidal thoughts at the age of 16. The risk factors of suicidal thoughts also included symptoms of depression, psychological distress, mental well-being and frequent alcohol use. The results confirm the relationship between the family situation and the mental condition of adolescents. This is why it is so important to cooperate with parents in suicide prevention and in solving other mental health problems of young people.

Keywords

PL

myśli samobójcze; młodzież; czynniki rodzinne; problemy internalizacyjne; problemy eksternalizacyjne

EN

suicidal thoughts; youth,; family factors; internalizing problems; externalizing problems

• Publisher: Fundacja Dajemy Dzieciom Siłę
• Journal: Dziecko krzywdzone. Teoria, badania, praktyka
• Year: 2018
• Volume: 17
• Issue: 3
• Pages: 42-62

Contributors

author

Ostaszewski Krzysztof

• Instytut Psychiatrii i Neurologii w Warszawie

References

• Adalf, E. M., Pagila, A. (2001). The mental health-being of Ontario students. Findings from the OSDUS 1991–1999. Ontario: Centre for Addiction and Mental Health.
• Ambroziak, K., Kołakowski, A., Siwek, K. (2018). Depresja nastolatków. Jak ją rozpoznać, zrozumieć i pokonać. Sopot: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
• Babbie, E. (2008). Podstawy badań społecznych. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Bobrowski, K. Czabała, C., Brykczyńska, C. (2007). Risk behaviours as a dimension of mental health assessment in adolescents. Archives of Psychiatry and Psychotherapy, 9(1), 17–26.
• Bobrowski, K. (2017). Symptomy zaburzeń zdrowia psychicznego. W: K. Ostaszewski (red.), Monitorowanie zachowań ryzykownych, zachowań nałogowych, problemów zdrowia psychicznego 15-letniej młodzieży. Badania mokotowskie 2004– 2016. Badania ukraińskie, obwód lwowski 2016 (s. 55–76). Warszawa: Instytut Psychiatrii i Neurologii.
• Borowsky, I. W., Ireland, M., Resnick, M. D. (2001). Adolescent suicide attempts: Risks and protectors. Pediatrics, 107, 485–493.
• Center for Disease Control and Prevention (1998). Self-reported Frequent mental Distress Among Adults – United States, 1993–1996. Morbidity and Mortality Weekly Report, 47(6), 325–331.
• Czabała, C., Brykczyńska, C., Bobrowski, K., Ostaszewski, K. (2005). Problemy zdrowia psychicznego w populacji gimnazjalistów warszawskich. Postępy Psychiatrii i Neurologii, 14, 1–9.
• Dzielska, A., Kowalewska, A. (2014). Zachowania ryzykowne młodzieży – współczesne podejście do problemu. Studia BAS, 2(38), 141–170.
• Jessor, R. (1998). New perspectives on adolescent risk behaviour. W: R. Jessor (red.), New perspectives on adolescent risk behaviour (s. 1–10). Cambridge: Cambridge University Press.
• Kelley, A., Schochet, T., Landry, C. (2004) Risk taking and novelty seeking in adolescence. Annals New York Academy of Science, 1021, 27–32.
• Krawczyk, J., Gmitrowicz, A., (2014). Analiza czynników chroniących przed samobójstwem. Psychiatria i Psychologia Kliniczna, 14(1), 43–44.
• Kuberska-Przekwas, K. (2014). Samobójstwa dzieci i młodzieży jako choroba społeczna. Warmińsko-Mazurski Kwartalnik Naukowy, Nauki Społeczne, 1, 51–70.
• Makara-Studzińska, M. (2013). Przyczyny prób samobójczych u młodzieży w wieku 14–18 lat. Psychiatria, 10(2), 76–83.
• Makowska, Z., Merecz, D. (2001). Polska adaptacja Kwestionariuszy Ogólnego Stanu Zdrowia Davida Goldberga: GHQ-12 i GHQ-28. W: B. Dudek (red.), Ocena zdrowia psychicznego na podstawie badań kwestionariuszami Davida Goldberga (s. 191–264). Łódź: Oficyna Wydawnicza Instytutu Medycyny Pracy.
• Miniño, A. (2010). Mortality among teenagers aged 12–19 years: United States, 1999–2006. NCHS data brief, no 37. Hyattsville, MD: National Center for Health Statistics.
• Ostaszewski, K. (2014). Zachowania ryzykowne młodzieży w perspektywie mechanizmów resilience. Warszawa: Instytut Psychiatrii i Neurologii.
• Popek, L. (2017). Problemy zdrowia psychicznego dzieci i młodzieży w wieku szkolnym. W: W. Ostręga, A. Oblacińska (red.), Standardy postępowania i metodyka pracy pielęgniarki szkolnej (s. 48–61). Warszawa: Instytut Matki i Dziecka.
• Radloff, L. (1977). The CES-D scale: A self-report depression for research in general population. Applied Psychological Measurement, 1, 385–401.
• Schleider, J. L., Weisz, J. R. (2017). Family process and youth internalizing problems: Atriadic model of etiology and intervention. Development and psychopathology, 29(1), 273–301.
• Sierosławski, J., Zieliński, A. (1999): Picie i postawy młodzieży wobec alkoholu na podstawie wyników badań szkolnych (ESPAD). W: Alkohol a zdrowie, nr 23. Alkohol a młode pokolenie Polaków połowy lat dziewięćdziesiątych, 73–101.
• Szeredzińska, R. (2017). Zdrowie dzieci i młodzieży, Dziecko Krzywdzone. Teoria, badania, praktyka, 16(1), 94–131.
• Tabak, I. (2011). Rodzinne determinanty zdrowia psychicznego 17-latków w kontekście uwarunkowań społeczno-ekonomicznych. W: J. Mazur (red.), Społeczne determinanty zdrowia młodzieży szkolnej. Warszawa: Instytut Matki i Dziecka.
• Tabak, I. (2014). Zdrowie psychiczne u dzieci i młodzieży. Wsparcie dzieci i młodzieży w pokonywaniu problemów. Studia Biura Analiz Sejmowych, 2(38), 113–138.
• Tabak, I., Mazur, J. (2008). Współczesna rodzina a zdrowie psychiczne i zadowolenie z życia polskich nastolatków. W: K. Okulicz-Kozaryn, K. Ostaszewski (red.), Promocja Zdrowia Psychicznego – badania i działania w Polsce (s. 101–107). Warszawa: Wydawnictwo Instytutu Psychiatrii i Neurologii.
• Urban, B. (2000). Zachowania dewiacyjne młodzieży. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego. World Health Organization. (2014). Preventing suicide. A global imperative. Genewa: World Health Organization.
• Windle, M., Miller-Tutzauer, C., Domenico, D. (1992). Alcohol use, suicidal behavior, and risky activities among adolescents. Journal of Research on Adolescence, 2(4), 317–330.
• Wolańczyk, T. (2002). Zaburzenia emocjonalne i behawioralne u dzieci i młodzieży w Polsce. Warszawa: Akademia Medyczna w Warszawie.
• Wolniewicz‑Grzelak, B. (1995). Badanie picia napojów alkoholowych przez młodzież arkuszem „Piwo-Wino-Wódka”. Alkoholizm i Narkomania 2/19, Warszawa; 117–127.
• Woynarowska, B., Oblacińska, A., (2014). Stan zdrowia dzieci i młodzieży w Polsce. Najważniejsze problemy zdrowotne. Studia Biura Analiz Sejmowych, 2(38), 41–64.