Miłosierdzie jako podstawa rozwiązywania społecznego sporu o sprawiedliwość

• Authors: Edward Sienkiewicz

Title variants

EN

Mercy as the Basis for Solving the Social Dispute about Justice

• Languages of publication: PL

Abstracts

EN

The social dispute over justice that is in a great crisis, must not be limited to social and economical criteria only. This is proved by the elementary experience, since attempts to overcome injustice only on this level are not effective. The anthropological and personalist criterion is necessary here. Only this criterion allows one to integrally define a man – also in his relations with others – as a person. Also justice has a personalist character, and because of this it is not a value that is only added to a man. As such, it is also an objective value that has an obligatory character, which is difficult to justify, and the more so to make it come true, without the Christian Revelation. The event of Jesus Christ, with the preparation given in the Old Testament, shows man's sin as the fundamental source of injustice. This is why in an encounter with injustice only God's mercy is effective, as the only factor – through Jesus' paschal mystery – that overcomes sin. It is not tantamount to giving up justice, but to practicing it – as in Jesus' understanding surrendering to the criteria of justice is a necessary condition of mercy, so that the sin can be judged and overcome, and the man can be saved.

Społecznego sporu o sprawiedliwość, która znajduje się w wielkim kryzysie, nie wolno ograniczyć tylko do kryteriów społecznych i ekonomicznych. Dowodem na to jest elementarne doświadczenie, ponieważ próby pokonania niesprawiedliwości na tym tylko poziomie nie przynoszą większych efektów. Potrzebne jest kryterium antropologiczne i personalistyczne. Dopiero ono pozwala integralnie ująć człowieka, także w jego relacjach do drugich – jako osobę. Osobowy charakter posiada także sprawiedliwość, która przez to nie jest wartością do człowieka dodaną. Jako taka jest też wartością obiektywną, posiadającą charakter zobowiązujący, co trudne jest do uzasadnienia, a tym bardziej do urzeczywistnienia bez chrześcijańskiego Objawienia. Wydarzenie Jezusa Chrystusa, ze starotestamentowym jego przygotowaniem, ukazuje grzech człowieka jako podstawowe źródło niesprawiedliwości. Dlatego też w spotkaniu z nią skuteczne jest tylko Boże miłosierdzie, jako jedyne – przez misterium paschalne Jezusa – pokonujące grzech. Nie oznacza ono rezygnacji ze sprawiedliwości, ale jej wypełnienie, ponieważ w rozumieniu Jezusa koniecznym warunkiem miłosierdzia jest poddanie się najpierw kryteriom sprawiedliwości, aby mógł być osądzony i pokonany grzech a uratowany człowiek.

Keywords

PL

miłosierdzie; sprawiedliwość; spór społeczny; kryterium antropologiczne i personalistyczne

EN

mercy; justice; social dispute; anthropological and personalist criterion

• Publisher: Towarzystwo Naukowe KUL & Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, Wydział Teologii
• Journal: Roczniki Teologiczne
• Year: 2016
• Volume: 63
• Issue: 2: Teologia dogmatyczna
• Pages: 115-132

Contributors

author

Edward Sienkiewicz

• Katedra Teologii Fundamentalnej, Wydział Teologiczny Uniwersytetu Szczecińskiego

References

• Arystoteles, Etyka nikomachejska, tł. D. Gromska, Warszawa 1982.
• Bailey J.A., Initiation and the Primal Woman in Gen 2-3, „Journal of Biblical Literature” 89(1970), s. 137-150.
• Barth G., Hermeneutyka osoby, Lublin 2013.
• Bartnik Cz.S., Personalizm, Lublin 2008.
• Benedykt XVI, Deus caritas est, Watykan 2005.
• Dogiel G., Antropologia filozoficzna, Kraków 1992.
• Epos o Gilgameszu, tł. K. Łyczkowska, Warszawa 2002.
• Feuillet A., Dwa aspekty sprawiedliwości w Kazaniu na Górze, „Communio” 1-2 (1981), s. 67-76.
• Franciszek, Encyklika Evangelii gaudium, Watykan 2013.
• Franciszek, Misericordiae vultus. Bulla ustanawiająca nadzwyczajny Jubileusz Miłosierdzia, Watykan 2015.
• Gnilka J., Jesus von Nazaret. Botschaft und Geschichte, Herder–Freiburg–Basel–Wien 1993.
• Goppelt L., Teologia del Nuovo Testamento. L'opera di Gesu nel suo significato teologico a cura di Jürgen Roloff, t. 1, Brescia 1982.
• Góralczyk P., O większą sprawiedliwość w ekonomii i polityce, „Communio” 20(2000), nr 5, s. 110-129.
• Jan Paweł II, Encyklika Dives in misericordia, Watykan 1980.
• Jan Paweł II, Encyklika Redemptor hominis, Watykan 1979.
• Lemański J., Księga Rodzaju. Rozdziały 1-11, w: Nowy komentarz biblijny – Stary Testament, red. A. Paciorek, R. Bartnicki, A. Tronina, Częstochowa 2013.
• Katechizm Kościoła Katolickiego, Poznań 2002.
• Majka J., Miłosierdzie jako zasada społeczna w świetle encykliki „Dives in misericordia”, w: Jan Paweł II, Dives in misericordia. Tekst i komentarz, red. S. Grzybek, M. Jaworski, Kraków 1981.
• Metz J.B., Teologia polityczna, tł. A. Mosurek, Kraków 2000.
• Müller G.L., Chrystologia – nauka o Jezusie Chrystusie, tł. W. Szymona, traktat V, w: Podręcznik teologii dogmatycznej, red. W. Beinert, Kraków 1998.
• Nagórny J., Posłannictwo chrześcijan w świecie, t. 1: Świat i wspólnota, Lublin 1997.
• Napiórkowski A.A., Bosko-ludzka wspólnota. Podstawy katolickiej eklezjologii integralnej, Kraków 2010.
• Neuner P., Eklezjologia – nauka o Kościele, tł. W. Szymona, traktat VI., w: Podręcznik teologii dogmatycznej, red. W. Beinert, Kraków 1999.
• Ouellet M., Sprawiedliwość Przymierza, tł. L. Balter, w: Bóg bogaty w miłosierdzie, („Communio” – kolekcja 15), red. L. Balter, Poznań 2003, s. 126-139.
• Pawłowski Z., Opowiadanie, Bóg i początek, Teologia narracyjna Rdz 1-3, (Rozprawy i Studia Biblijne 13), Warszawa 2003.
• Sternberg M., The Poetics of Biblical Narrative. Ideological Literature and the Drama of Reading, Bloomington 1987.
• Synowiec S.J., Oto twój król przychodzi. Mesjasz w pismach Starego Przymierza, Kraków 1992.
• The Dictionary of Classical Hebrew, t. 1-6, red. D.J.A. Clines, Sheffield 1993-2007.
• Tomasz z Akwinu, Suma teologiczna, tł. P. Dełch, Londyn 1975.
• Westermann C., Theologie des Alten Testaments in Grundzügen, Göttingen 1995.
• Wojtyła K., Objawienie Trójcy Świętej a świadomość zbawienia w świetle Vaticanum II, w: Z zagadnień kultury chrześcijańskiej, Lublin 1973.

Identifiers

DOI

10.18290/rt.2016.63.2-6