Noty proweniencyjne i właściciele ksiąg biblioteki klasztoru cysterek w Trzebnicy w świetle inwentarza Heleny Szwejkowskiej

• Authors: Zielonka Katarzyna

Title variants

EN

Provenience Notes and Books’ Owners in the Library of the Cistercian Monastery in Trzebnica in the view of the Inventory of Helena Szwejkowska

• Languages of publication: PL

Abstracts

EN

Many of the marks of ownership were included in the inventory of the Library of the Cistercian Monastery in Trzebnica. Owners and history of individual book are known to us thanks to the provenience notes which Helena Szwejkowska recorded in her catalogue. The author of the abovementioned work gathered all provenience notes into a few groups, which allowed us to see how the book collection was growing. That was possible because of buying books and people who decided to give their books to the monastery library. Although it was forbidden, a lot of nuns were in private possession of books and when they died their books become part of library in Trzebnica. Abbesses of the monastery in Trzebnica were also listed in Szwejkowska’s catalogue as book’s owners. By provenience notes we can also see the connections between the monastery in Trzebnica and other Cistercian monasteries in Polish-Lithuanian Commonwealth eg. Lubiąż, Jemielnica, Przemęt. Also there was an exchange of books between Trzebnica and it’s branch in Owińska. Many of the books were brought to Trzebnica by priests who were confessors and sermonizers to Cistercian nuns. There are evidences that some of the books were brought to the monastery in Trzebnica by Eugeniusz Lenga (who later was an abbot in Jemielnica) and Benedykt Cieszkont (who used to be the confessor in Trzebnica). Kasper from Przemęt has to be mentioned as the one who brought some of the manuscripts. A lot of highly valuable information can be read by historians from margin notes and other marks that were written on the pages of books in the library in Trzebnica. Especially important are provenience marks from the period of the dissolution of the monastery when all the precious books were removed from Trzebnica by Johann Gustaw Büsching.

Keywords

EN

Trzebnica; monastery library; Cistercian nuns; inventory; provenience notes

• Publisher: Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
• Journal: Saeculum Christianum. Pismo Historyczne
• Year: 2018
• Volume: XXV
• Pages: 206-221

Contributors

author

Zielonka Katarzyna

• Warszawa

References

• Legenda świętej Jadwigi, tłum. A. Jochelson, M. W. Gogolewska, Wrocław 1993.
• Szwejkowska H., Biblioteka klasztoru cystersek w Trzebnicy, Wrocław 1955.
• Szwejkowska H., Druki obce, w: Biblioteka klasztoru cystersek w Trzebnicy, Wrocław 1955, nr 1-31.
• Szwejkowska H., Druki z bibliotek obcych, mające noty rękopiśmienne, dotyczące Trzebnicy, w: Biblioteka klasztoru cystersek w Trzebnicy, Wrocław 1955, nr 1-3.
• Szwejkowska H., Polonica, w: Biblioteka klasztoru cystersek w Trzebnicy, Wrocław 1955, nr 1-70.
• Szwejkowska H., Rękopisy, w: Biblioteka klasztoru cystersek w Trzebnicy, Wrocław 1955, nr 1-62.
• Szwejkowska H., Wydawnictwa poświęcone przez autorów zakonnicom trzebnickim (dedykacje drukowane), w: Biblioteka klasztoru cystersek w Trzebnicy, Wrocław 1955, nr 1-6.
• Bieś A. P., Wysocki Szymon, w: Encyklopedia Katolicka, t. 20, Lublin 2014, kol. 1082.
• Barciak A., Gorzelik J., Woszczyce-Rudy, w: Monasticon Cisterciense Poloniae. Katalog męskich klasztorów cysterskich na ziemiach polskich i dawnej Rzeczypospolitej, t. 2, red. A. M. Wyrwa, J. Strzelczyk, K. Kaczmarek, Poznań 1999, s. 361-369.
• Bochnak W., Niewiasta mężna i czcigodna. Z życia i działalności św. Jadwigi Śląskiej, w: Bulla kanonizacyjna św. Jadwigi Śląskiej, red. W. Bochnak, Legnica 2014, s. 7-46.
• Borkowska M., Leksykon zakonnic polskich epoki przedrozbiorowej, t. 1, Warszawa 2004.
• Borkowska M., Skład osobowy polskich klasztorów cysterek w XVII-XVIII wieku, w: Cysterki w dziejach i kulturze ziem polskich, dawnej Rzeczypospolitej i Europy Środkowej, red. A. M. Wyrwa, A. Kiełbasa, J. Swastek, Poznań 2004, s. 62-79.
• Doroszewska A., Otoczenie Henryka Brodatego i Jadwigi jako środowisko społeczne, Warszawa 1978.
• Gach P. P., Cystersi na ziemiach dawnej Rzeczypospolitej i Śląska w latach 1772-1914, w: Monasticon Cisterciense Poloniae. Dzieje i kultura męskich klasztorów cysterskich na ziemiach polskich i dawnej Rzeczypospolitej od średniowiecza do czasów współczesnych, t. 1, red. A. M. Wyrwa, J. Strzelczyk, K. Kaczmarek, Poznań 1999, s. 74-93.
• Gerlic H., Cystersi „górnośląscy” spowiednikami cysterek trzebnickich, w: Cysterki w dziejach i kulturze ziem polskich, dawnej Rzeczypospolitej i Europy Środkowej, red. A. M. Wyrwa, A. Kiełbasa, J. Swastek, Poznań 2004, s. 130-154.
• Graczyk W., Księgozbiór klasztoru-eremu karmelitów bosych w Czernej od XVII do końca XIX wieku. Studium z dziejów kultury intelektualnej i duchowej, Kraków 2011.
• Grzebień L., Brzechwa Stanisław, w: Słownik Polskich Teologów Katolickich (dalej: SPTK), t. 1, red. H. E. Wyczawski, Warszawa 1981, s. 234-235.
• Grzebień L., Brzechwa Stanisław, w: Encyklopedia Katolicka, t. 2, Lublin 1976, kol. 1123.
• Grzebień L., Miaskowski Adrian, w: SPTK, t. 3, red. H. E. Wyczawski, Warszawa 1982, s. 100-101.
• Grzebień L., Wysocki Szymon, w: SPKT, t. 4, red. H. E. Wyczawski, Warszawa 1983, s. 486-488.
• Kaczmarek M., …Ut et matris et matertere memoriam confoveret. Klasztor trzebnicki pod rządami opatki Gertrudy (1232-1268), w: Cysterki w dziejach i kulturze ziem polskich, dawnej Rzeczypospolitej i Europy Środkowej, red. A. M. Wyrwa, A. Kiełbasa, J. Swastek, Poznań 2004, s. 328-344.
• Kaczmarek R., Witkowski J., Fundacje artystyczne opatki trzebnickiej Krystyny Katarzyny z Wierzbna Pawłowskiej, w: Historia i kultura cystersów w dawnej Polsce i ich europejskie związki, red. J. Strzelczyk, Poznań 1987, s. 453-474.
• Kaczmarek R., Witkowski J., Kaplica św. Jadwigi w Trzebnicy. Wyposażenie i funkcjonowanie od XIII do XVIII w., w: Cysterki w dziejach i kulturze ziem polskich, dawnej Rzeczypospolitej i Europy Środkowej, red. A. M. Wyrwa, A. Kiełbasa, J. Swastek, Poznań 2004, s. 453-474.
• Kanior M., Pierwsze fundacje cysterek na ziemiach polskich, w: Cysterki w dziejach i kulturze ziem polskich, dawnej Rzeczypospolitej i Europy Środkowej, red. A. M. Wyrwa, A. Kiełbasa, J. Swastek, Poznań 2004, s. 39-51.
• Kasjanuk E., Opatowski Adam, w: Encyklopedia Katolicka, t. 14, Lublin 2010, kol. 613-614.
• Kiełbasa A., Mecenat polskich ksień cysterek w Trzebnicy, Trzebnica 2010.
• Majkowski J., Alvarez de Paz, w: Encyklopedia Katolicka, t. 1, Lublin 1973, kol. 396-397.
• Majkowski J., Arias Franciszek, w: Encyklopedia Katolicka, t. 1, Lublin 1973, kol. 916.
• Nastalska-Wiśnicka J., Rudy Wielkie, w: Encyklopedia Katolicka, t. 17, Lublin 2012, kol. 558-559.
• Ozorowski E., Mikołaj z Mościsk, w: SPTK, t. 3, red. H. E. Wyczawski, Warszawa 1982, s. 118-120.
• Piechnik L., Organizacja bibliotek jezuickich w Polsce od XVI do XVIII wieku, „Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne”, 30/1975, s. 223-278.
• Pohorecki E., Grymosz Marcin Teofil, w: Encyklopedia Katolicka, t. 6, Lublin 1993, kol. 256.
• Rajman J., Wolska A., Wolski M., Jemielnica, w: Monasticon Cisterciense Poloniae. Katalog męskich klasztorów cysterskich na ziemiach polskich i dawnej Rzeczypospolitej, t. 2, red. A. M. Wyrwa, J. Strzelczyk, K. Kaczmarek, Poznań 1999, s. 79-89.
• Sitnik K., Zieliński Daniel, w: Encyklopedia Katolicka, t. 20, Lublin 2014, kol. 1377.
• Sobera T., Przemęt, w: Encyklopedia Katolicka, t. 16, Lublin 2012, kol. 642.
• Sutowicz A., Dorobek rękopiśmienny śląskich klasztorów żeńskich (XIII-XVIII w.), „Wrocławski Przegląd Teologiczny”, 16/2008, nr 2, s. 155-179.
• Sutowicz A., Polska książka w ręku cysterek trzebnickich. Przykład XVII-wiecznych modlitewników przechowywanych w Bibliotece Uniwersyteckiej we Wrocławiu, „Świdnickie Studia Teologiczne”, 10/2013, nr 10, s. 353-368.
• Swastek J., Rodzina świętej Jadwigi, w: Księga Jadwiżańska. Międzynarodowe Sympozjum Naukowe „Święta Jadwiga w dziejach i kulturze Śląska”. Wrocław-Trzebnica 21-23 września 1993 roku, red. M. Kaczmarek, M. L. Wójcik, Wrocław 1995, s. 43-59.
• Warzecha M., Księżniczki z domu Piastów górnośląskich w klasztorze trzebnickim, w: Cysterki w dziejach i kulturze ziem polskich, dawnej Rzeczypospolitej i Europy Środkowej, red. A. M. Wyrwa, A. Kiełbasa, J. Swastek, Poznań 2004, s. 489-496.
• Wyczawski H. E., Treter Maciej Kazimierz, w: SPTK, t. 4, red. H. E. Wyczawski, Warszawa 1983, s. 344-345.
• Wyczawski H. E., Zieliński Daniel, w: SPTK, t. 4, red. H. E. Wyczawski, Warszawa 1983, s. 539-540.
• Wyrwa A. M., Organizacja wewnętrzna w klasztorach cysterek Polskiej Prowincji Cystersów w świetle Statutów Edmunda od Krzyża z 1580 r., w: Cysterki w dziejach i kulturze ziem polskich, dawnej Rzeczypospolitej i Europy Środkowej, red. A. M. Wyrwa, A. Kiełbasa, J. Swastek, Poznań 2004, s. 52-61.
• Ziemann E., Miaskowski Adrian, w: Encyklopedia Katolicka, t. 12, Lublin 2008, kol. 767-768.