Poplecznicy, wspólnicy i kompani. Funkcje koalicji międzyosobowych zawieranych przez recydywistów w więzieniu

• Authors: Szczepanik Renata

Title variants

EN

Supporters, Accomplices and Companions: Functions of Interpersonal Coalitions Concluded by Habitual Offenders in Prison

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Celem artykułu jest prezentacja rodzajów koalicji międzyosobowych, jakie zawierają skazani mężczyźni oraz analiza funkcji, jakie pełnią dla nich poszczególne typy sojuszy w więzieniu. Przedmiotem badań są doświadczenia biograficzne recydywistów obejmujące relacje, w jakie wchodzili ze współosadzonymi podczas odbywania kary pozbawienia wolności. Materiał empiryczny stanowiły zapisy wywiadów autobiograficznych. Przyjęcie perspektywy poznania wykraczającej poza indywidualne biografie jednostek i umożliwiającej odkrywanie ogólnych wzorów i mechanizmów kształtujących sens działania recydywistów w warunkach więzienia umożliwiły procedury metodologii teorii ugruntowanej. Teoretyczne ramy analizy wyznaczało podejście dramaturgiczne Ervinga Goffmana. Badania wykazały, że w trakcie odbywania kary pozbawienia wolności recydywiści zawiązują trzy typy sojuszy i każdy z nich pełni inną funkcję. Poplecznik odgrywa ważną rolę w okresie pierwszych doświadczeń więziennych. Wspólnik pomaga podtrzymywać oraz wzmacniać pożądaną pozycję społeczną w grupie, natomiast kompan sprzyja zmniejszaniu dolegliwości związanych z izolacją więzienną.

EN

The aim of the article is to present types of interpersonal coalitions that convicted men conclude and a functional analysis of the particular types of alliances in prison. The subject of the research is a biographical examinations of habitual offenders, including the relationships in which they enter into with other inmates during their imprisonment. The empirical material were the records of autobiographical narrative interviews. The adoption a perspective of cognition that goes beyond the individual biographies of individuals and enables to discover the general formulas and mechanisms shaping the sense of acting of the recidivists in prison conditions was possible thanks to the methodology of the grounded theory. The theoretical framework of the analysis was determined by the dramaturgical approach of Erving Goffman. Studies have shown that during imprisonment, recidivists set up three types of alliances and each of them performs a different function. The supporter plays an important role during the first prison experience. The accomplice helps to sustain and strengthen the desired social position in the group, while the companion helps to reduce the problems associated with prison isolation.

Keywords

PL

recydywiści; więzienie; eksponowanie męskości; podkultura więzienna; relacje międzyosobowe

EN

habitual offenders; prison; masculine performances; inmate subcultures; relationships

• Publisher: Akademia Ignatianum w Krakowie
• Journal: Studia Paedagogica Ignatiana
• Year: 2018
• Volume: 21
• Issue: 1
• Pages: 129-158

Contributors

author

Szczepanik Renata

References

• Beck G., Bullying among young offenders in custody, „Issues in Criminological and Legal Psychology” 1995, t. 22, s. 54–54.
• Bottoms A.E., Interpersonal violence and social order in prisons, „Crime and Justice” 1999, t. 26, s. 205–281.
• Chomczyński P., Działania wychowanków schronisk dla nieletnich i zakładów poprawczych. Socjologiczna analiza interakcji grupowych, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2014.
• Ciosek M., Człowiek w obliczu izolacji więziennej, Stella Maris, Gdańsk 1996.
• Crewe B., Not looking hard enough: Masculinity, emotion, and prison research, „Qualitative Inquiry” 2014, t. 20, nr 4, s. 392–403.
• Crewe B., Warr J., Bennett P., Smith A., The emotional geography of prison life, „Theoretical Criminology” 2014, t. 18, nr 1, s. 56–74.
• de Viggiani N., Trying to be something you are not: Masculine performances within a prison setting, „Men and Masculinities” 2012, t. 15, nr 3, s. 271–291.
• de Viggiani N., Unhealthy prisons: Exploring structural determinants of prison health, „Sociology of Health & Illness” 2007, t. 29, nr 1, s. 115–135.
• Deuchar R., Mørck L.L., Matemba Y.H., McLean R., Riaz N., ‘It’s as if you’re not in the Jail, as if you’re not a Prisoner’: Young Male Offenders’ Experiences of Incarceration, Prison Chaplaincy, Religion and Spirituality in Scotland and Denmark, „The Howard Journal of Crime and Justice” 2016, t. 55, nr 1–2, s. 131–150.
• Dirga L., Body as a Project: The Relationship Czech Prisoners Have to Their Bodies, „Sociológia” 2017, t. 49, nr 6, s. 636–656.
• Dirga L., Lochmannová A., Juříček P., The Structure of the Inmate Population in Czech Prisons, „Sociológia”, 2015, t. 47, nr 6, s. 559–578.
• Edgar K., O’Donnell I., Assault in Prison: The Victim’s Contribution, „British Journal of Criminology” 1998, t. 38, nr 4, s. 635–650.
• Goffman E., Człowiek w teatrze życia codziennego, przeł. H. Datner-Śpiewak, P. Śpiewak, Wydawnictwo Aletheia, Warszawa 2008.
• Goffman E., Rytuał interakcyjny, przeł. A. Szulżycka, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2006.
• Goffman E., Spotkania. Dwa studia z socjologii interakcji, przeł. P. Tomanek, Zakład Wydawniczy „Nomos”, Kraków 2010.
• Hałas E., Interakcjonizm symboliczny: Społeczny kontekst znaczeń, Wydawnic­two Naukowe PWN, Warszawa 2006.
• Harvey J., Young men in prison, Routledge, London – New York 2012.
• Jewkes Y., Men Behind Bars: “Doing” Masculinity as an Adaptation to Imprisonment, „Men and Masculinities” 2005, t. 8, nr 1, s. 44–63.
• Jewkes Y., The use of media in constructing identities in the masculine environment of men’s prisons, „European Journal of Communication” 2002, t. 17, nr 2, s. 205–225.
• Kamiński M.M., Gry więzienne – tragikomiczny świat polskiego więziennic­twa, Oficyna Naukowa, Warszawa 2006.
• Konecki K., Studia z metodologii badań jakościowych. Teoria ugruntowana, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2000.
• Kosewski M., Ludzie w sytuacjach pokusy i upokorzenia, Wiedza Powszechna, Warszawa 1986.
• Liebling A., Arnold H., Social relationships between prisoners in a maximum security prison: Violence, faith, and the declining nature of trust, „Journal of Criminal Justice” 2012, t. 40, nr 5, s. 413–424.
• Miszewski K., Przemiana, słabnięcie czy upadek podkultury więziennej, „Przegląd Więziennictwa Polskiego” 2005, nr 64–65, s. 49–70.
• Moczydłowski P., Drugie życie więzienia, Wydawnictwo Prawnicze, Warszawa 1991.
• Przybyliński S., Podkultura więzienna: Wielowymiarowość rzeczywistości penitencjarnej, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków 2005.
• Sabo D.T., Kupers A., London W.J., Prison Masculinities, Temple University Press, Philadelphia (PA) 2001.
• SchWeber C., Beauty marks and blemishes: The coed prison as a microcosm of integrated society, „The Prison Journal” 1984, t. 64, nr 1, s. 3–14.
• Scraton P., Sim J., Skidmore P., Prisons under protest, Open University Press, Bristol 1991.
• Sim J., Tougher than the rest? Men in prison, w: Just boys doing business?: Men, masculinities and crime, red. T. Newburn, E.A. Stanko, Routledge, London – New York 2013, s. 100–117.
• Snopek M., Przyczyny degradacji skazanych poszkodowanych w realiach polskich więzień, „Resocjalizacja Polska” 2013, nr 5, s. 167–182.
• Sykes G., The Society of Captives: A Study of a Maximum-Security Prison, Princeton University Press, Princeton (NJ) 1958.
• Szczepanik R., Prowadzenie badań naukowych w warunkach izolacji więziennej, w: Tematy trudne. Sytuacje badawcze, red. I.B. Kuźma, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2013.
• Szczepanik R., Stawanie się recydywistą. Kariery instytucjonalne osób powracających do przestępczości, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2015.
• Sztompka P., Kapitał społeczny. Teoria przestrzeni międzyludzkiej, Wydawnictwo Znak, Kraków 2016.
• Taylor S.E., Wood J.V., Lichtman R.R., It could be worse: Selective evaluation as a response to victimization, „Journal of Social Issues” 1983, t. 39, nr 2, s. 19–40.
• The Effects of Imprisonment, red. A. Liebling, S. Maruna, Willan Publishing, Portland (OR) 2005.
• Wyka A., Badacz społeczny wobec doświadczenia, Instytut Filozofii i Socjologii PAN, Warszawa 1993.