Bioklimat wybranych miast pasa Pobrzeży Południowobałtyckich na podstawie uniwersalnego wskaźnika obciążenia cieplnego

• Authors: Półrolniczak Marek , Szyga-Pluta Katarzyna , Kolendowicz Leszek

Title variants

EN

Bioclimate of the chosen cities in the Polish Baltic Coast based on Universal Thermal Climate Index

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

W niniejszej pracy, na podstawie wskaźnika UTCI (Universal Thermal Climate Index), analizowano warunki bioklimatyczne wybranych miast w pasie Pobrzeży Południowobałtyckich. Dodatkowo, na podstawie danych z reanaliz meteorologicznych NCEP/NCAR dotyczących ciśnienia atmosferycznego na poziomie morza oraz wysokości geopotencjalnej 500 hPa, ustalono charakterystyczne typy sytuacji synoptycznych, które odpowiadają za wystąpienie warunków z ekstremalnie gorącym i zimnym obciążeniem organizmu człowieka. Analiza częstości dni według kategorii UTCI wykazała, że w badanych miastach w ciągu roku najczęściej pojawiają się warunki z brakiem obciążeń cieplnych organizmu człowieka, natomiast spośród dni z warunkami obciążającymi przeważają te ze stresem zimna. Badanie trendów wieloletnich wykazało statystycznie istotny wzrost wartości wskaźnika UTCI w roku i sezonach. Analiza trendów dni wg kategorii wskaźnika UTCI wykazała wzrost liczby dni z warunkami stresu ciepła i stresu zimna w Świnoujściu i Łebie oraz stresu ciepła w Kołobrzegu i zimna w Helu.

EN

The paper addresses the bioclimatic conditions of selected towns of the southern part of the Polish Baltic Coast on the basis of the UTCI index. Moreover, the authors, by using observational data from coastline stations, as well as reanalysis data of the mean sea level pressure and the 500 hPa geopotential height from the NCEP/NCAR, attempt to explain which synoptic situations are conductive to the occurrence of days with very strong and extreme cold or heat stress. The research proved that the lack of thermal stress occurs most frequently. Among days with aggravating conditions days with the cold stress category appear most frequently. The study of long-term trends showed a statistically significant increase in the value of the UTCI index in the year and seasons. An analysis of days by the UTCI index category trends showed an increase in the number of days with conditions of both heat and cold stress in Świnoujście and Łeba, heat stress in Kołobrzeg and cold stress in Hel.

Keywords

PL

bioklimat; UTCI; reanalizy NCEP/NCAR; Polska; obszar nadmorski

EN

bioclimate; UTCI index; NCEP/NCAR reanalyses; Poland; coastline

• Publisher: Łódzkie Towarzystwo Naukowe, Stowarzyszenie
• Journal: Acta Geographica Lodziensia
• Year: 2016
• Volume: 104
• Pages: 147-161

Dates

published

2016

Contributors

author

Półrolniczak Marek

• Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Wydział Nauk Geograficznych i Geologicznych, Instytut Geografii Fizycznej i Kształtowania Środowiska Przyrodniczego, Zakład Klimatologii

author

Szyga-Pluta Katarzyna

• Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Wydział Nauk Geograficznych i Geologicznych, Instytut Geografii Fizycznej i Kształtowania Środowiska Przyrodniczego, Zakład Klimatologii

author

Kolendowicz Leszek

• Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Wydział Nauk Geograficznych i Geologicznych, Instytut Geografii Fizycznej i Kształtowania Środowiska Przyrodniczego, Zakład Klimatologii

References

• Bartzokas Aristides, Christos J. Lolis, Pavlos A. Kassomenos, Glenn R. McGregor. 2013. „Climatic characteristics of summer human thermal discomfort in Athens and its connection to atmospheric circulation”. Natural Hazards and Earth System Sciences 13 (12): 3271-3279.
• Błażejczyk Krzysztof. 2011. BioKlima – Universal Tool for Bioclimatic Thermophysiological Studies. Warszawa: Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania PAN, http://www.igipz.pan.pl/Bioklima-zgik.html [20 maja 2015].
• Błażejczyk Krzysztof. 2013. „Distribution of Universal Thermal Climate Index (UTCI) in Warsaw”. Geographia Polonica 86 (1): 79-80.
• Błażejczyk Krzysztof, Anna Błażejczyk. 2014. „Assessment of Bioclimatic Variability on Regional and Local Scales in Central Europe Using UTCI”. Scientific Annales of “Alexandru Ioan Cuza” University of Iasi – Geography series 60 (1): 67-82.
• Błażejczyk Krzysztof, Anna Kunert. 2011. Bioklimatyczne uwarunkowania rekreacji i turystyki w Polsce. Monografie Instytutu Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania PAN 13. Warszawa: Polska Akademia Nauk, Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania im. Stanisława Leszczyckiego. Wyd. 2.
• Błażejczyk Krzysztof, Jarosław Baranowski, Anna Błażejczyk. 2014a. „Heat stress and occupational health and safety – spatial and temporal differentiation”. Miscellanea Geographica – Regional Studies on Development 18 (1): 61-67.
• Błażejczyk Krzysztof, Peter Broede, Dusan Fiala, George Havenith, Ingvar Holmér, Gerd Jen¬dritzky, Bernhard Kampmann. 2010. „UTCI – nowy wskaźnik oceny obciążeń cieplnych człowieka”. Przegląd Geograficzny 82 (1): s. 49-71.
• Błażejczyk Krzysztof, Yoram Epstein, Gerd Jendritzky, Henning Staiger, Birger Tinz. 2012. „Comparison of UTCI to selected thermal indices”. International Journal of Biometeorology 56 (3): 515-535.
• Błażejczyk Krzysztof, Danuta Idzikowska, Anna Błażejczyk. 2013a. „Forecast changes for heat and cold stress in Warsaw in the 21st century, and their possible influence on mortality risk”. Papers on Global Change IGBP 20 (1): 47-62.
• Błażejczyk Krzysztof, Gerd Jendritzky, Peter Bröde, Dusan Fiala, George Havenith, Yoram Epstein, Agnieszka Psikuta, Bernhard Kampmann. 2013b. „An introduction to the Universal Thermal Climate Index (UTCI)”. Geographia Polonica 86 (1): 5-10.
• Błażejczyk Krzysztof, Magdalena Kuchcik, Anna Błażejczyk, Paweł Milewski, Jakub Szmyd. 2014b. „Assessment of urban thermal stress by UTCI – experimental and modelling studies: an example from Poland”. Die Erde 145 (1-2): 16-33.
• Bröde Peter, Eduardo L. Krüger, Dusan Fiala. 2013. „UTCI: Validation and practical application to the assessment of urban outdoor thermal comfort”. Geographia Polonica 86 (1): 11-20.
• Farajzadeh Hassan, Mohammad Saligheh, Bohloul Alijani, Andreas Matzarakis. 2015. „Comparison of selected thermal indices in the northwest of Iran”. Natural Environment Change 1 (1): 1-20.
• Fiala Dusan, Kevin J. Lomas, Martin Stohrer. 2001. „Computer prediction of human thermoregulatory and temperature responses to a wide range of environmental conditions”. International Journal of Biometeorology 45 (3): 143-159.
• Ge Quansheng, Qinqin Kong, Jianchao Xi, Jingyun Zheng. 2016. „Application of UTCI in China from Tourism Perspective”. Theoretical and Applied Climatology DOI 10.1007/s00704-016-1731-z.
• Idzikowska Danuta. 2011. „Związki między umieralnością a UTCI w Paryżu, Rzymie, Warszawie i Budapeszcie”. Prace i Studia Geograficzne 47: 311-318.
• Kalnay Eugenia, Masao Kanamitsu, Robert Kistler, William Collins, Dennis Deaven, Lev Gandin, Mark Iredell, Suranjana Saha, Glenn White, John Woollen, Yong Zhu, Ants Leetmaa, Richard Reynolds, Muthuvel Chelliah, Wesley Ebisuzaki, Wayne Higgins, John Janowiak, Kingtse C. Mo, Chester Ropelewski, Jia Wang, Roy Jenne, Dennis Joseph. 1996. „The NCEP/ NCAR 40-Year Reanalysis Project”. Bulletin of the American Meteorological Society 77 (3): 437-471.
• Kažys Justas, Ieva Malūnavičiūtė I. 2015. „The Evaluation of Summer Beaching Conditions on the Baltic Sea Coast Using the UTCI Index”. International Journal of Climate Change: Impacts and Responses 7 (4): 41-59.
• Kozłowska-Szczęsna Teresa, Krzysztof Błażejczyk, Barbara Krawczyk. 1997. Bioklimatologia człowieka: metody i ich zastosowanie w badaniach bioklimatu Polski. Monografie Instytutu Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania PAN 1. Warszawa: Polska Akademia Nauk, Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania im. Stanisława Leszczyckiego.
• Lindner Katarzyna. 2011. „Assessment of sensible climate in Warsaw using UTCI”. Prace i Studia Geograficzne 47: 285-291.
• Lindner-Cendrowska Katarzyna. 2013. „Assessment of bioclimatic conditions in cities for tourism and recreational purposes (A Warsaw case study)”. Geographia Polonica 86 (1): 55-66.
• Matzarakis Andreas, Stefan Muthers, Frank Rutz. 2014. „Application and comparison of UTCI and PET in temperate climate conditions”. Finisterra 49 (98): 21-31.
• Mąkosza Agnieszka. 2013. „Bioclimatic conditions of the Lubuskie Voivodeship”. Geographia Polonica 86 (1): 37-46.
• Milewski Paweł. 2013. „Application of the UTCI to the local bioclimate of Poland’s Ziemia Kłodzka region”. Geographia Polonica 86 (1): 47-54.
• Nastos Panagiotis T., Andreas Matzarakis. 2012. „The effect of air temperature and human thermal indices on mortality in Athens, Greece”. Theoretical and Applied Climatology 108 (3): 591-599.
• Nidzgorska-Lencewicz Jadwiga. 2015. „Variability of human-biometerological conditions in Gdańsk”. Polish Journal of Environmental Studies 24 (1): 215-226.
• Nidzgorska-Lencewicz Jadwiga, Agnieszka Mąkosza. 2013. „Assessment of bioclimatic conditions within the area of Szczecin agglomeration”. Meteorologische Zeitschrift 22 (5): 615-626.
• Novak Martin. 2013. „Use of the UTCI in the Czech Republic”. Geographia Polonica 86 (1): 21-28.
• Nowosad Marek, Beata Rodzik, Sylwester Wereski, Mateusz Dobek. 2013. „Universal Thermal Climate Index in Lesko and Lublin and its circulation determinants”. Geographia Polonica 86 (1): 29-36.
• Okoniewska Monika, Mirosław Więcław. 2013. „Zmienność wieloletnia warunków bioklimatycznych w II połowie XX wieku w Polsce w godzinach okołopołudniowych na podstawie uniwersalnego wskaźnika obciążenia cieplnego”. Journal of Health Sciences 3 (15): 116-131.
• Park Sookuk, Stanton E. Tuller, Myunghee Jo. 2014. „Application of Universal Thermal Climate Index (UTCI) for microclimatic analysis in urban thermal environments”. Landscape and Urban Planning 125: 146-155.
• Rutty Michelle, Daniel Scott. 2014. „Thermal Range of Coastal Tourism Resort Microclimates”. Tourism Geographies: An International Journal of Tourism and Space, Place and Environment 16 (3): 346-363.
• Świątek Małgorzata. 2014. „Seasonal variability of climatic conditions for tourism and recreation along the southern coast of The Baltic Sea”. Bulletin of Geography – Physical Geography Series 7: 57-80.
• Urban Aleš, Jan Kyselý. 2014. „Comparison of UTCI with other thermal indices in the assessment of heat and cold effects on cardiovascular mortality in the Czech Republic”. International Journal of Environmental Research and Public Health 11 (1): 952-967.

Identifiers

ISSN

0065-1246