Prezydentka Republiki Litewskiej Dalia Grybauskaitė

• Authors: Buchowski Krzysztof

Title variants

EN

DALIA GRYBAUSKAITĖ, PRESIDENT OF THE REPUBLIC OF LITHUANIA

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Dalia Grybauskaitė została wybrana na prezydenta Litwy w 2009 r. Od tego czasu używa żeńskiej wersji rzeczownika „president’– prezidentė”. Chociaż prezydent na Litwie ma ograniczone prawa konstytucyjne, to jednak Grybauskaitė zdołała wykorzystać możliwości wzmocnienia swojej pozycji. Mimo że wywodzi się z partii komunistycznej, zawarła sojusz polityczny z litewskimi partiami prawicowymi. Jej priorytetem było zmniejszenie zależności Litwy od USA. Niemniej jednak rozwój sytuacji międzynarodowej po roku 2013 sprawił, że Grybauskaitė zmieniła swoje plany. Od tego czasu znana jest ze swoich wrogich wystąpień przeciwko Rosji. Podczas kampanii prezydenckiej w 2014 r. została oskarżona o agenturalne związki z KGB w okresie przed odrodzeniem niepodległości. Pomimo tych oskarżeń ponownie wygrała wybory.

EN

Dalia Grybauskaitė was elected the president of Lithuania in 2009. Since then there has been used a female version of the noun ‘president’ – prezidentė. The president in Lithuania has limited constitutional rights. However, Grybauskaitė managed to take advantage of the opportunities to strengthen her position. Even though she derives from the communist party, she made political alliance with the Lithuanian right-wing parties. Her priority was to reduce Lithuanian dependence on the USA. Nevertheless, the development of the international situation after 2013 made Grybauskaitė change her plans. Since then she has been renown for her hostile speeches against Russia. During her presidential campaign in 2014 Grybauskaitė was accused of being KGB agent in the past. Nonetheless, despite the accusations Grybauskaitė won the election again.

Keywords

PL

Dalia Grybauskaitė; prezydentka; Litwa; polityka zagraniczna; życie polityczne; Rosja; język ojczysty

EN

Dalia Grybauskaitė; president; Lithuania; foreign policy; political life; Russia; mother tongue

• Publisher: Wydawnictwo HUMANICA
• Journal: Czasopismo Naukowe Instytutu Studiów Kobiecych
• Year: 2017
• Issue: 2(3)
• Pages: 92-119

Dates

published

2017-12-21

Contributors

author

Buchowski Krzysztof

• Uniwersytet w Białymstoku

References

• Bačiulis A., Atgal į Baltoscandiją?, „Veidas” 2010, nr 6
• Bačiulis A., D.Grybauskaitės kvietimas – išbandytas D.Miedvedevui, „Veidas” 2010, nr 3
• Bačiulis A., D.Grybauskaitės žadėtas perversmas užsienio politikoje neįvzko, „Veidas“ 2009, nr 52
• Bačiulis A., Ištykymybę Vašingtonui keičia ištykymybę Briuseliui, „Veidas” 2010, nr 15
• Bačiulis A., Kiek Lietuva pajėgi imtis savaraniškas užsienio politikos, „Veidas“ 2010, nr 4
• Bačiulis A., Lietuva adamkinę užsienio politiką keičią į landsberginę, „Veidas” 2010, nr 12
• Bačiulis A., Mitas apie blogus santykius su Rusija, „Veidas” 2012, nr 50.
• Bačiulis A., Rusija netikėtai atsigręžė į Lietuva, „Veidas” 2010
• Bielinis L., Kieno prezidentė yra Dalia Grybauskaitė?, [Dostęp: 2.09.2017]. Dostępny w World Wide Web: <http://bit.ly/2zPE8Rl>.
• Bielinis L., Prezidentė, Kaunas 2011
• Bielinis L., Prezidentė. Antra knyga, Vilnius 2013
• Brzyzga E., Dossier szkarłatnej Magnolii – prezydent Litwy Dalii Grybauskaitė, Warszawa 2014
• Černiauskas Š., Valdžios krizė: D.Grybauskaitė kreipiasi į KT, koalicijos netvirtins negavusi išvados, 6 listopada 2012, [Dostęp: 4.09.2017]. Dostępny w World Wide Web: <http://bit.ly/2mBAghX>.
• Digrytė E., A.Lukašenka: jei ES nepakeis mąstymo, mes nieko nepadarysime, 16 września 2009, [Dostęp: 3.09.2017]. Dostępny w World Wide Web: <http://bit.ly/2A8mAkA>.
• Dudzińska K., Wybory prezydenckie na Litwie, „Biuletyn PISM” nr 58(1170), 9 maja 2014, [Dostęp: 7.09.2017]. Dostępny w World Wide Web: <http://bit.ly/2zOsW7B>.
• Girnius K., Prezidentės užsienio politika – važiuoti ar nevažiuoti?, 23 maja 2012, http://www.delfi.lt/news/ringas/lit/kgirnius-prezidentes-uzsienio-politika-vaziuoti-ar-nevaziuoti.d?id=58735513 (2 września 2017)
• Godlewski T., Udział prezydenta Republiki Litewskiej w ustawodawstwie, „Przegląd Prawa Konstytucyjnego” 2014, nr 3
• Hyndle-Hussein J., Litwa – kryzys polityczny po wyborach, Komentarze OSW, 7 listopada 2012, [Dostęp: 4.09.2017]. Dostępny w World Wide Web: <http://bit.ly/2hJotwy>.
• Hyndle-Hussein J., Litwa po zmianie władzy, 14 grudnai 2016, [Dostęp: 9.09.2017]. Dostępny w World Wide Web: <http://bit.ly/2jB1unU>.
• Hyndle-Hussein J., Litwa w czasach Grybauskaitė, Komentarze OSW, 5 maja 2014, [Dostęp: 7.09.2017]. Dostępny w World Wide Web: <http://bit.ly/2jBTt1X>.
• Hyndle-Hussein J., Państwa bałtyckie wobec konfliktu na Ukrainie, Komentarze OSW, 23 stycznia 2015, [Dostęp: 8.09.2017]. Dostępny w World Wide Web: <http://bit.ly/2A7Zcnp>.
• Iškauskas Č., A. Lukašenka Vilniuje: ar misija įmanoma?, 18 września 2009, [Dostęp: 3.09.2017]. Dostępny w World Wide Web: <http://bit.ly/2isjgX4>.
• Ivaškevičius A., D. Grybauskaitės politinė geografija Vilniui nepriimtina, 10 lipca 2006, <http://bit.ly/2AShzbY>.
• Janutienė R., Raudonoji Dalia. Nuslėpti Dalios Grybauskaitės biografijos puslapiai, Vilnius 2013
• Kowalski M., Drasius Kedys - mściciel, czy cyniczny zbrodniarz? Siostra wspomina brata, [Dostęp: 1.09.2017]. Dostępny w World Wide Web: <http://bit.ly/2AYT4er>
• Kręcisz W., Republika Litewska, [w:] Ustroje państw współczesnych, t. 2, red. E. Gdulewicz, Lublin 2002
• Laurinavičius Č., Lopata R., Sirutavičius V., Kritinis požiūris į Lietuvos užsienio politiką: kas pasikeitė nuo Augustino Voldemaro laikų?, „Politologija“ 2009, nr 2, s. 92
• Lėka A., Ar prezidentė per metus bent kiek pakaitė Lietuva, „Veidas” 2010, nr 26
• Lukošaitis A., Prezidentas Lietuvos politinėje sistemoje: vietos ir galio paieškos, „Politologija” 1998, nr 2
• Pugačiauskas V., Lithuania`s semi-Presidential Model: Prospects For The Stability of The Inter-Institutional Relations, „Lithuanian Political Science Yearbook” 2002, Vilnius 2003
• Park A., Turns and U-Turns: The Foreign Policy of Lithuanian President Dalia Grybauskaite, 16 grudnia 2016, [Dostęp: 2.09.2017]. Dostępny w World Wide Web: <http://bit.ly/2jCuCeB>.
• Połoński M., Polityka zagraniczna Dalii Grybauskaite w drugiej kadencji, 12 lipca 2014, [Dostęp: 2.09.2017]. Dostępny w World Wide Web: <http://bit.ly/2AWUNAJ>.
• Sidorkiewicz K., Polityczne zaangażowanie mniejszości polskiej na Litwie po wyborach parlamentarnych 2012 roku, „Polityka i Społeczeństwo“ 2014, nr 1 (12)
• Sidorkiewicz K., Wybory do parlamentu Europejskiego na Litwie w 2014 r. – udział mniejszości polskiej, „Przegląd Prawa Konstytucyjnego” 2015, nr 3 (25)
• Sirijos Gira V., Keturi klausimai būsimam prezidentui apie Lietuvos užsienio politiką, 1 kwietnia 2009, [Dostęp: 1.09.2017]. Dostępny w World Wide Web: http://bit.ly/2j4lR9h>.
• Tejchmann E., Państwa bałtyckie – reakcja na światowy kryzys gospodarczy 2008-2009, [w:] Państwa bałtyckie i Europy Wschodniej. Reakcja na światowy kryzys gospodarczy i regionalny kryzys gazowy, red. Krzysztof Falkowski i Eufemia Teichmann, Warszawa 2010.
• Vaščenkaitė G., The Discrepancy of Lithuanian Foreign Policy: “Normative” Deeds for the “Realpolitik” Needs?, „Lithuanian Foreign Policy Review” 2011, nr 25
• Venckienė N., Drąsiaus viltis - išgelbėti mergaitę, Vilnius 2011.
• Venckienė N., Drąsos keliu, Vilnius 2012.
• Vilpišauskas R., Užsienio politika: principai – tie patys, sprendimai – skirtingi, 21 maja 2012, [Dostęp: 2.09.2017]. Dostępny w World Wide Web: <http://bit.ly/2j2SKmJ>.
• Volovoj V., D.Grybauskaitė ir naujoji Lietuvos užsienio politika, 17 marca 2009, [Dostęp: 2.09.2017]. Dostępny w World Wide Web: <http://bit.ly/2zN21ZX>.
• Zieliński J., Prezydent Republiki Litewskiej, [w:] Prezydent w państwach współczesnych, red. J. Osiński, Warszawa 2009.

Identifiers

DOI

10.15290/cnisk.2017.02.03.06