A Case against State Sovereignty from the Natural Law Tradition

• Authors: Cornish Paul J.

Title variants

PL

Tradycja prawa naturalnego przeciwko władzy państwowej

• Languages of publication: EN

Abstracts

EN

This study develops out of two decades of study focused on the problem of political authority, especially in contemporary democracies like the United States of America. It begins as a meditation on a statement in Jacques Maritain’s Man and the State (1951). There Maritain argued that political philosophy must get rid of the word and the concept of sovereignty because it is “intrinsically wrong and bound to cause misunderstandings”. After an investigation of what Maritain understood by the concept of sovereignty, the argument turns to a consideration of the way that St. Thomas Aquinas’ theological reasoning about the limits of civil authority. This includes a brief explanation of the way that Thomas’s philosophical anthropology grounds his understanding of the way that natural law precepts place limits on human authority in general, and on civil authority in particular. The argument concludes with some reflections of the problem of democratic society and the problem of political means as they are treated in the works of Maritain and Father John Courtney Murray, S.J. The study raises doubts about whether a defender of the sovereignty of a secular state could tolerate the practice of nonviolent disobedience as it was understood by Mohandas Gandhi and Dr. Martin Luther King Jr. without logical contradiction, and consequently should raise reinforce Maritain’s doubts about the concept of sovereignty as a practical understanding of civil authority in a contemporary pluralist democracy.

PL

Artykuł koncentruje się na problemie władzy politycznej, zwłaszcza we współczesnych demokracjach, np. demokracji w Stanach Zjednoczonych, oraz jest próbą umocnienia pojęcia władzy u Maritaina jako praktycznego rozumienia autorytetu państwowego we współczesnych, pluralistycznych demokracjach. Artykuł rozpoczyna się od rozważań wokół stwierdzenia Jacques’a Maritain’a z książki Człowiek i państwo (wyd. polskie, Kraków 1993), w którym Maritian argumentuje, że filozofia polityczna powinna wykluczyć ze swojego słownika termin „władza polityczna”. Termin ten, choć współcześnie bardzo popularny, występuje jako człon wyrażeń, których konotacja jest zwyczajnie fałszywa. Sam termin „władza państwowa” jest dodatkowo wewnętrznie niepoprawny i prowadzi do nieporozumień. Maritain, określając termin „władzy państwowej” jako wewnętrznie niepoprawny, wychodzi z pozycji realizmu metafizycznego. Dodatkowo, krytycznie odwołuje się do definicji Jean’a Bodin, który „władzę państwową” utożsamił z prawem do jej sprawowania, które to prawo w sposób naturalny i ze swej istoty posiada książę lub inny monarcha. Władza, która nie posiada transcendentnego odniesienia sprawiedliwości, ze swej istoty staje się nieograniczona – argumentuje Maritian. Alternatywą dla wczesnego nowożytnego rozumienia „władzy państwowej” jest koncepcja prawa naturalnego w ujęciu św. Tomasza z Akwinu, dlatego dalsza część artykułu koncentruje się na teologicznej argumentacji Akwinaty dotyczącej granic władzy państwowej. Ta część rozważań zawiera wyjaśnienie sposobu, w jaki filozoficzna antropologia Tomasza stanowi podstawę rozumienia ograniczeń ludzkiego autorytetu w ogólności, a władzy państwowej w szczególności, które to ograniczenia są nakładane przez nakazy prawa naturalnego. Rozważania koncentrują się wokół pytania: w jaki sposób średniowieczna tradycja prawa naturalnego może stanowić pomoc w naszej współczesnej walce o zrozumienie władzy obywatelskiej w epoce pluralizmu religijnego i konstytucyjnej dojrzałości? Tomaszowa wizja społeczeństwa pociąga za sobą stwierdzenie naturalnych inklinacji do zachowania życia, zapewnienia edukacji nowym pokoleniom, ale również pomaga nam zrozumieć dlaczego i w jaki sposób te inklinacje są kierowane ku dobru. Argument kończy się konkluzją dotyczącą problemu demokratycznych społeczeństw oraz środków politycznych w ujęciu Maritaina i o. Johna Courtneya Murraya SJ, którzy występując w obronie intelektualnego dziedzictwa średniowiecznej filozofii, uznają tradycję prawa naturalnego za wciąż bardzo ważny i nieuchronny element dyskursu politycznego w demokracjach pluralistycznych. Podobnie Martin Luther King, wyjaśniając niesprawiedliwość praw segregacyjnych, powoływał się na Tomaszowy „Traktat o prawie” z Sumy teologii. Wymienieni autorzy wskazują na uzasadnione wątpliwości, czy obrońca władzy w państwie świeckim może bez popełnienia logicznej sprzeczności tolerować praktykę nieposłuszeństwa (bez stosowania przemocy), w sensie proponowanym przez Mohandasa Gandhiego i dra M. L. Kinga.

Keywords

EN

civil sovereignty; disobedience; natural law; political philosophy; Thomas Aquinas’s anthropology

PL

władza polityczna; nieposłuszeństwo; prawo naturalne; filozofia polityczna; antropologia św. Tomasza z Akwinu

• Publisher: Naukowe Towarzystwo Tomistyczne
• Journal: Rocznik Tomistyczny
• Year: 2012
• Volume: 1
• Pages: 33-48

Contributors

author

Cornish Paul J.

• Grand Valley State University USA

Identifiers

ISSN

2300-1976