SZTUKA SAKRALNA A PRZEŻYCIE TANATOLOGICZNE – ASPEKT TEOLOGICZNO-PEDAGOGICZNY

• Authors: Ruman Natalia Maria

Title variants

EN

SACRED ART AND THANATOLOGICAL EXPERIENCE – PEDAGOGICAL AND THEOLOGICAL ASPECT

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Wychowanie przez sztukę mające prowadzić do rozwoju człowieka, do równowagi funkcji intelektualnych, emocjonalnych i motywacyjno-wolitywnych, jest często pomijanym aspektem. Sztuka powinna opanować nasze życie. Świat wyobraźni formowany jest od dzieciństwa, poddawany różnym perturbacjom, różnicuje się w trakcie dorastania i doświadczeń. Są to również doświadczenia przykre, smutne, trudne. Sztuka sakralna nie pomija takich doznań w życiu człowieka. Przedstawia śmierć często w taki sposób, by odbiorcę zachęcić do refleksji i wzbogacić jego życie. Sztuka wtedy staje się narzędziem ogólnego kształtowania człowieka, które ma umożliwić mu życie w sposób spontaniczny i twórczy, a także pomóc osiągnąć harmonię życia zmysłowego, uczuciowego i intelektualnego.

EN

Education through art, which is to lead to human development and to balance intellectual, emotional and motivational-volitional aspects, is often overlooked problem. Art should control our lives. World of imagination is formed since childhood, subjected to various perturbations and differentiated during adolescence and experiences. These are also the experience unpleasant, sad and difficult. Sacred art does not ignore such sensations in human life. It represents death, which is a taboo subject, in such a way as to encourage the recipient to reflect and enrich his or her life. Therefore art becomes a tool for the overall development of human beings which is to enable man to live in a spontaneous and creative way and to help achieve harmony of sensual, emotional and intellectual life.

Keywords

PL

edukacja alternatywna kształcenie; wychowanie; kultura; sztuka; sens życia; tanatologia; eschatologia

EN

alternative education; education; culture; art; the meaning of life; thanatology; eschatology

• Publisher: Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
• Journal: Forum Pedagogiczne
• Year: 2015
• Issue: 1
• Pages: 135-145

Dates

published

2015

Contributors

author

Ruman Natalia Maria

• Uniwersytet Śląski w Cieszynie

References

• Adamczyk D. (2005). Wychowanie do budowania kultury chrześcijańskiej. „Communio”, nr 4, s. 127-138.
• Arystoteles. (1989). Poetyka, tłum. Podbielski H., Wrocław: Wydawnictwo Ossolineum.
• B.a. (2007). Kaznodzieja pędzla. „Gość Niedzielny”, nr 4, s. 63.
• Bartnik Cz. (1999). Teologia kultury. Lublin: Katolicki Uniwersytet Lubelski.
• Beck H. (2001). Czas jako „odbicie” wieczności, tłum. Mendyk E., „Communio”, nr 6, s.67-83.
• Benedykt XVI (2011). Katecheza środowa. „Gość Niedzielny”, nr 36, s. 5.
• Chrobak S. (1999). Koncepcja wychowania personalistycznego w nauczaniu Karola Wojtyły – Jana Pawła II. Warszawa: Wydawnictwo Salezjańskie.
• Gałuszka M., Kowalewicz K. (1987). Ikonografia religijna w odbiorze potocznym. „Euhemer – Przegląd Religioznawczy”, nr 3-4, s. 119-129.
• Gretkowski A. (2003). Ból i cierpienie. Płock: Wydawnictwo NOVUM.
• Grzywacz A. (2013). Jak oswoić się z myślą o starości, umieraniu i śmierci. Lublin: Wydawnictwo Słowa i Myśli.
• Herbert M. (2005). Żałoba w rodzinie, tłum. Gajdzińska M., Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, s. 33n.
• Jan Paweł II (1988). W imię przyszłości kultury. Do przedstawicieli UNESCO Paryż 2 czerwca 1980. W: Radwan M., Gorzkula T., Cywińska K. ( i oprac.). Jan Paweł II. Wiara i kultura. Dokumenty, przemówienia, homilie. Rzym – Lublin: Wydawnictwo Polski Instytut Kultury Chrześcijańskiej. Fundacja Jana Pawła II.
• Jan Paweł II, List do artystów, dostępny na: (http://www.opoka.org.pl/biblioteka/W/WP/Jan_Pawel_II/listy/do_artystow_04041999.html (otwarty 28.09.2014).
• Katechizm Kościoła Katolickiego, Poznań 1994.
• Kawecki W. (2010). Kultura konsumpcyjna a wychowanie do kultury wysokiej. „Studia Theologica Varsaviensia”, nr 2, s. 179-185.
• Kawecki W. (2006). Personalistyczna koncepcja teologii kultury. „Studia Theologica Varsaviensia”, nr 1, s. 191-204.
• Keller J.(1978). Zwyczaje, obrzędy i symbole religijne. Warszawa: Wydawnictwo Iskry.
• Kierkegaard S. (1976), Albo-albo, tłum. Iwaszkiewicz J. Warszawa:PWN, T. 1, s. 36.
• Koch K. (2000). Eschatologia chrześcijańska w krzyżowym ogniu apokaliptyki. „Communio”, nr 4, s. 87-89.
• Kolbuszewski J. (1994). Cmentarza pejzaż semiotyczny. „Przegląd Powszechny”, nr 879, s.216-224.
• Kolbuszewski J. (1985). Wiersze z cmentarza. O współczesnej epigrafice wierszowanej. Wrocław: Wydawnictwo Polskie Towarzystwo Ludoznawcze.
• Kowalczyk S. (1995). Podstawy światopoglądu chrześcijańskiego. Wrocław: Wrocławska Księgarnia Archidiecezjalna TUM.
• Krąpiec M. A. (2004). Sens kultury chrześcijańskiej. Lublin: Fundacja SERVIRE VERITATI, Instytut Edukacji Narodowej.
• Kruczkowska A. (1983). Ewolucja postaw wobec śmierci. Średniowiecze a współczesność. „Studia Psychologiczne”, nr 1-2, s. 117-125.
• Lis-Turlejska M. (1989). Problematyka przeżywania utraty w psychologii klinicznej. „Przegląd Psychologiczny”, nr 3, s. 749-761.
• Makselon J. (1988). Lęk wobec śmierci. Wybrane teorie i badania psychologiczne. Kraków: Wydawnictwo Polskie Towarzystwo Teologiczne.
• Mastalski J.(1998). Elementy teorii wychowania dla katechety. W: M. Śnieżyński (red.). Pedagogika w katechezie. Kraków: Wydawnictwo WAM.
• Osewska E. (2004). Katecheza dzieci w wieku przedszkolnym. „Ateneum Kapłańskie”, nr 569-574, z. 1, s. 7-11.
• Page J. G. (1997). Życie rodzi się tylko ze śmierci, tłum. Balter L. „Communio”, nr 11, s. 221-225.
• Paweł VI (1966). Niech spłynie na nas z grobów pokój (Przemówienie z Bazyliki Watykańskiej z 2 XI). „Gość Niedzielny”, nr 11.
• Perszko D. (1997). Rola obrazu religijnego w rozwoju osobowości. „HEKSIS”, nr 3, s. 72-75.
• Piątek J. (1999). Kulturotwórcze elementy antropologii. W: Łukomski J. (red.). Kultura a nasze istnienie. Kielce: Wydawnictwo Jedność.
• Remiasz E. (2010). Jak budzić w dzieciach wrażliwość na sztukę? „Remedium”, nr 7-8, s. 12-14.
• Rodziński A. (1969). Kultura i chrystianizm. „Roczniki Filozoficzne”, t.4.
• Rudin J. (1992). Psychoterapia i religia, tłum. Tarnowska M, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Rudniański J. (1984). Człowiek i sztuka. Warszawa: Instytut Wydawniczy Związków Zawodowych.
• Ruman N. M. (2011). Psychologiczny, teologiczny i społeczno-kulturowy wymiar śmierci i żałoby. Katowice – Kraków: Wydawnictwo Scriptum.
• Ruman N. M (2014). Znaczenie antropologii wychowania integralnego na kanwie nauczania Jana Pawła II w percepcji eschatologicznej. W: Ogrodzka-Mazur E., Błahut G., Ruman N. M. (red.). Wychowanie dziecka – między tradycją a współczesnością. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek, s. 115-135.
• Rusecki M. (2003). Fenomen chrześcijaństwa. Wkład w kulturę. Lublin: Katolicki Uniwersytet Lubelski.
• Siemianowski A. (1991). Śmierć i nieśmiertelność. W filozofii i w życiu codziennym. „Znak”, nr 2, s. 47-49.
• Szczepański J. (1978). Sprawy ludzkie. Warszawa: Wydawnictwo Czytelnik.
• Truchlińska B. (2001). Kultura i wartości. „Ruch Filozoficzny”, nr 1, s. 15-18.
• Turner J. S., Helms D. B. (1999). Rozwój człowieka. Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne.
• Tyszka A. T. (2000). W nekrologach – samo życie. „Mówią Wieki”, nr 11, s. 6-11.
• Wańczowski M., Lenart M. (2009). Księga żałoby i śmierci. Warszawa: Oficyna Wydawnicza RYTM.
• Wygotski L. (1980). Psychologia sztuki. Kraków: Wydawnictwo Literackie.
• Widera-Wysoczańska A. (1992). Świat dziecięcych doświadczeń związanych ze śmiercią. „Nowiny Psychologiczne”, nr 2, s. 96-103.
• Wysoczańska A. (1988). Problemy śmierci w poglądach młodych ludzi. „Zdrowie Psychiczne”, nr 3-4, s. 157-165.
• Ziemiński I. (1999). Zagadnienie śmierci w filozofii analitycznej. Lublin: Katolicki Uniwersytet Lubelski.