Trafność oceny szczerości klientów zakładów ubezpieczeń w Polsce

• Authors: Joanna Ulatowska , Aleksandra Dobrzańska , Kamila Misztalewska

Title variants

EN

Accuracy of honesty assessment among employees of insurance companies in Poland

Abstracts

PL

Trafna ocena wiarygodności wydaje się być ważnym elementem zapobiegania przestępstwom ubezpieczeniowym. Celem badania było porównanie umiejętności wykrywania kłamstwa przez pracowników zakładów ubezpieczeń z umiejętnościami osób wykonujących inne zawody. Badanym prezentowano dziesięć nagrań wypowiedzi dotyczących osobistego przeżycia budzącego silne negatywne emocje. Połowa wypowiedzi zawierała kłamstwo. Po obejrzeniu każdego z filmów badani proszeni byli o decyzję, czy dana historia była prawdziwa oraz o określenie pewności swej oceny. Uzyskane wyniki potwierdziły rezultaty wcześniejszych badań z udziałem ekspertów w zakresie oceny wiarygodności – pracownicy zakładów ubezpieczeń nie różnili się od grupy kontrolnej pod względem trafności oceny szczerości. Ponadto częściej zakładali oni, że oceniane osoby kłamią, a trafność wykrycia kłamstwa była u nich ujemnie skorelowana z pewnością ocen. W artykule przedstawiono wnioski dla praktyki i dalszych badań.

EN

The accurate assessment of honesty appears to be an important factor preventing insurance crimes. The aim of this study was to compare the ability of employees of insurance companies to detect lies with similar skills of people in other occupations. Study subjects were shown ten videos that featured statements concerning personal experience causing strong negative emotions. Half of the statements contained a lie. Having watched every video, the subjects were asked to say whether a presented story was true and indicate how certain they were of their response. The findings confirmed the results of earlier studies on credibility assessment with expert participation: employees of insurance companies were no different from a control group in terms of accuracy of their assessments. In addition, they more often assumed that a person was lying while the accuracy of lie detection was negatively correlated with the certainty of their assumptions. The paper contains conclusions for practical application and further studies.

Keywords

PL

kłamstwo; wykrywanie kłamstwa; przestępstwa ubezpieczeniowe

EN

lie; detecting a lie; insurance crimes

• Publisher: Centrum Edukacji Ubezpieczeniowej sp. z o.o.
• Journal: Wiadomości Ubezpieczeniowe
• Year: 2015
• Issue: 2
• Pages: 139-151

Contributors

author

Joanna Ulatowska

• Instytut Psychologii Stosowanej, Akademia Pedagogiki Specjalnej.

author

Aleksandra Dobrzańska

• Instytut Psychologii Stosowanej, Akademia Pedagogiki Specjalnej.

author

Kamila Misztalewska

• Instytut Psychologii Stosowanej, Akademia Pedagogiki Specjalnej.

References

• Bond Ch.F. Jr., DePaulo B.M., Accuracy of deception judgments, „Personality and Social Psychology Review”, 2006 nr 10.
• DePaulo B.M., Charlton K., Cooper H., Lindsay J.L., Muhlenbruck L., The accuracy-confidence correlation in the detection of deception, „Personality and Social Psychology Review”, 1997 nr 4.
• DePaulo B.M., Kashy D.A., Kirkendol S.E., Wyer M.M., Epstein J.A., Lying in everyday life, „Journal of Personality and Social Psychology”, 1996 nr 70.
• DePaulo B.M., Lindsay J.J., Malone B.E., Muhlenbruck L., Charlton K., Cooper H., Cues to deception, „Psychological Bulletin”, 2003 nr 129.
• Driskell J. E., …ffectiveness of deception detection training: A meta-analysis, „Psychology, Crime, & Law”, 2012 nr 18.
• Ekman P., Lying and deception, (w:) Memory for everyday and emotional events, Stein N.L., Ornstein P.A., Tversky B., Brainerd C. (red.), Lawrence Erlbaum Associates, Mahwah, NJ 1997.
• Ekman P., O’Sullivan M., Who can catch a liar?, „American Psychologist”, 1991 nr 46.
• Elaad E., Effects of feedback on the overestimated capacity to detect lies and the underestimated ability to tell lies, „Applied Cognitive Psychology”, 2003 nr 17.
• Hartwig M., Bond Ch.F., Lie Detection from Multiple Cues: A Meta-analysis, „Applied Cognitive Psychology”, 2014 nr 28.
• Hartwig M., Granhag P.A., Strömwall L.A., Andersson L. O., Suspicious minds: criminals’ ability to detect deception, „Psychology, Crime & Law”, 2004 nr 10.
• Kashy D.A., DePaulo B.M., Who lies?, „Journal of Personality and Social Psychology”, 1996 nr 70.
• Skibińska R., Oszuści ubezpieczeniowi są coraz lepiej zorganizowani, 2013, http://www.obserwatorfinansowy.pl/tematyka/rynki-finansowe [25.01.2015].
• Ulatowska J., The relation between knowledge of cues to deception and the ability to detect deceit, „Problems of Forensic Sciences”, 2011 nr 85.
• Ulatowska J., Wskaźniki kłamstwa w wypowiedziach na różne tematy, „Roczniki Psychologiczne”, 2013 nr 16.
• Vrij A., Why professionals fail to catch liars and how they can improve, „Legal and Criminological Psychology”, 2004 nr 9.
• Vrij A., Detecting lies and deceit: Pitfalls and opportunities, John Wiley and Sons, Chichester 2008.
• Vrij A., Wykrywanie kłamstw i oszukiwania, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2009.
• Wieteska S., Nieetyczne zachowania ubezpieczonych na polskim rynku ubezpieczeń, „Annales. Etyka w życiu gospodarczym”, 2012 nr 15.
• Wiseman R., The MegaLab Truth Test, „Nature”, 1995 nr 373.
• Wiseman R., Dziwnologia, Wydawnictwo W.A.B, Warszawa 2010.