Fulfilling a parental role as a learning space for adults

• Authors: Kozubska Alicja

Title variants

PL

Pełnienie roli rodzica jako przestrzeń uczenia się dorosłych

• Languages of publication: EN

Abstracts

EN

Being a parent is a duty, a challenge, but also a chance for developmental changes. The role can be treated as an inspiration and opportunity for oneself to build one’s own resources enriching a parent as an adult. The article attempts to isolate the factors which are the most significant for the development of adult family members. According to the author they are: good relations between child’s parents, loving and accepting the child for who it is, giving the child space for development, emotional tie between family members, agreement and time that family members dedicate to each other in such a way that it is not a loss but a value for them.

PL

W treści artykułu rodzinę potraktowałam jako przestrzeń uczenia się dorosłych, a pełnienie roli rodzica jako szansę na ich rozwój. Przyjmując to założenie, wyodrębniłam najistotniejsze, moim zdaniem, płaszczyzny warunkujące zmiany o charakterze rozwojowym zachodzące dzięki pełnieniu roli rodzica. Należą do nich: – dobre relacje między małżonkami/partnerami/rodzicami dziecka; – miłość i akceptacja dziecka takim jakie ono jest; – dawanie dziecku przestrzeni do rozwoju; – więź emocjonalna między członkami rodziny; – porozumienie i czas, który członkowie rodziny poświęcają sobie w taki sposób, aby poświęcenie nie było utratą, lecz zasobem. Tłem, podstawą i spoiwem owych płaszczyzn są wartości, które przenikają wszystkie działania rodzicielskie, wyznaczają cele, chronią przed zagrożeniami płynącymi ze świata zewnętrznego i w sytuacjach kryzysów wewnątrzrodzinnych. Wychowywanie dziecka to wypełnianie powyższych płaszczyzn, dzięki któremu rodzice zyskują możliwość nabycia m.in. następujących kompetencji: – rodzice zwiększają swoją uważność na drugiego człowieka, na respektowanie jego potrzeb, co sprzyja rozwojowi ich altruizmu i dojrzałości, umożliwia bardziej wartościowe funkcjonowanie w świecie zewnętrznym; – rodzice w procesie akceptowania dziecka takim jakim ono jest napotykają na różne bariery, często tkwiące w nich samych lub w doświadczeniach wyniesionych z rodzin generacyjnych. Podjęcie trudu pokonywania tych barier jest dla nich zadaniem rozwojowym, wpływającym również korzystnie na relacje z ich rodzicami. Dostrzeganie i akceptowanie ograniczeń dziecka otwiera możliwość zaakceptowania również własnych ograniczeń oraz dania sobie prawa do nich; – rodzice uczą się lub doskonalą swoją umiejętność szanowania cudzej autonomii i respektowania granic, jakie wyznacza drugi człowiek. Kochając poszukują porozumienia, które wymaga empatii i umiejętności składających się na inteligencję emocjonalną. Chociaż dorosły człowiek funkcjonuje w wielu rolach, a każda czegoś go uczy, to uważam, że niektóre ze wskazanych przeze mnie zmian najszybciej, najskuteczniej wywołuje pełnienie roli rodzica.

Keywords

EN

parents; developmental change; parenthood as a chance; agreement; acceptance; family bonds

PL

rodzice; zmiany rozwojowe; kompetencje rodzicielskie; wychowanie

• Publisher: Akademickie Towarzystwo Andragogiczne
• Journal: Rocznik Andragogiczny
• Year: 2015
• Volume: 22
• Pages: 149-162

Contributors

author

Kozubska Alicja

• Wyższa Szkoła Gospodarki w Bydgoszczy

References

• Aleksander Z., O porozumiewaniu się i uczeniu się od siebie pokoleń rodzinnych – ujęcie socjolingwistyczne, „Rocznik Andragogiczny” 2013, nr 20.
• Brągiel J. (2005,) Więzi społeczne w rodzinie, [in:] Kawula S., Brągiel J., Janke A. W., Pedagogika rodziny. Obszary i panorama problematyki, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń.
• Brzezińska A. (2000), Społeczna psychologia rozwoju, Wydawnictwo Naukowe SCHOLAR, Warszawa.
• Całusińska M., Malinowski W. (2013), Trening umiejętności wychowawczych. Dla rodziców i specjalistów, Wydawnictwo GWP, Sopot.
• Grygielski M. (1999), Style komunikacji rodzicielskiej a identyfikacja dzieci z rodzicami, Towarzystwo Naukowe KUL, Lublin.
• Izdebska J. (2005), Współczesne dziecko i obraz jego dzieciństwa – nowe szanse wychowawcze oraz zagrożenia, [in:] L. Adamowska, J. Uszyńska-Jarmoc (eds.), Dobro dziecka w rodzinie, Wyd. Niepaństwowa Wyższa Szkoła Pedagogiczna w Białymstoku, Białystok.
• Janke A. W. (2005), Wychowanie rodzinne przedmiotem pedagogicznej refleksji, [in:] S. Kawula, J. Brągiel, A. W. Janke, Pedagogika rodziny. Obszary i panorama problematyki, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń.
• Kargul J. (2001), Obszary pozaformalnej i nieformalnej edukacji dorosłych. Przesłanki do budowy edukacji całożyciowej, Wydawnictwo DSWE, Wrocław.
• Kawula S. (1999), Człowiek w relacjach socjopedagogicznych, Wydawnictwo Edukacyjne Akapit, Toruń.
• Kawula S. (2006), Kształty rodziny współczesnej. Szkice familiologiczne, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń.
• Kawula S. (2005), Wieloaspektowość i komplementarność badań nad współczesną rodziną, [in:] S. Kawula, J. Brągiel, A. W. Janke, Pedagogika rodziny. Obszary i panorama problematyki, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń.
• Kozubska A. (2000), Opieka i wychowanie w rodzinie dziecka upośledzonego umysłowo w stopniu lekkim, Wydawnictwo Uczelniane Akademii Bydgoskiej im. Kazimierza Wielkiego, Bydgoszcz.
• Kozubska A., Koc R., Ziółkowski P. (2014), Nauczyciel w drodze do profesjonalizmu, Wydawnictwo Uczelniane Wyższej Szkoły Gospodarki, Bydgoszcz.
• Kozubska A. (2011), Porozumienie między pokoleniami w rodzinie – płaszczyzny rozwoju, [in:] E. Jurczyk-Romanowska, L. Albański (eds.), Wychowanie w rodzinie. Współczesna rodzina w sytuacji zmiany, t. III, Wyd. Karkonoska Państwowa Szkoła Wyższa w Jeleniej Górze, Jelenia Góra.
• Maciaszkowa J. (1980), O współżyciu w rodzinie, NK, Warszawa.
• Matlakiewicz A., Solarczyk-Szwec H. (2005), Dorośli uczą się inaczej? Andragogiczne podstawy kształcenia ustawicznego, Wydawnictwo Centrum Kształcenia Ustawicznego w Toruniu, Toruń.
• Mazurek E. (2014), Andragogika wobec problemów rodziny. Rodzina jako środowisko uczenia się człowieka dorosłego, [in:] E. Skibińska, H. Solaczyk-Szwec, A. Stopińska-Pająk (eds.), Teoria i praktyka edukacji dorosłych w procesie zmian, Wydawnictwo Akademickie Towarzystwo Andragogiczne, Wyższa Szkoła Gospodarki w Bydgoszczy, Warszawa–Bydgoszcz.
• Rozłucka A. (2008), Co rodzicom warto przypomnieć, a co warto podpowiedzieć?, [in:] A. W. Janke, Wychowanie rodzinne w teorii i praktyce, Wydawnictwo Edukacyjne Akapit, Toruń.
• Rutkowiak J. (1992), Pytanie, dialog, wychowanie, PWN, Warszawa.
• Solarczyk-Szwec H., Teoria i praktyka edukacji dorosłych w procesie zmian. Wprowadzenie w problematykę, „Rocznik Andragogiczny” 2013, nr 20.
• de Tchorzewski A. M. (1999), Dialog jako podstawa relacji edukacyjnych, [in:] A. Moździerz, J. Rusiecki (eds.), Człowiek w relacjach edukacyjnych, Wydawnictwo Olsztyńskiej Szkoły Wyższej, Olsztyn.
• Tchorzewski A. M. (1990), Funkcje edukacyjne rodziny, Wydawnictwo WSP, Bydgoszcz.

Identifiers

DOI

http://dx.doi.org/10.12775/RA.2015.008