Problemy życia codziennego Polaków w świetle listów opublikowanych na łamach „Przyjaciółki” w latach 1948-1956

• Authors: Słowiński Konrad

Title variants

EN

The problems of everyday life of Poles in the light of the letters published in „Przyjaciółka” in the years 1948-1956

RU

Проблемы повседневной жизни поляков в свете писем, опубликованных в "Przyjaciółka" в 1948-1956 гг.

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Artykuł przedstawia wybrane problemy codzienności Polaków w latach 1948-1956 na podstawie listów nadesłanych do redakcji tygodnika „Przyjaciółka”. Głównym założeniem, które przyświecało powstaniu tego artykułu było przybliżenie ówczesnych realiów przeciętnych Polaków. Wnioski, które narzucają się jako pierwsze są takie, że obywatelom PRL nie żyło się lekko. Peerelowska rzeczywistość rysowała się w smutnych, szarych barwach. Znajdowało to odzwierciedlenie w listach kierowanych do „Przyjaciółki”, gdzie permanentnie narzekano na brak mieszkań bądź fatalne warunki w nich panujące, na „kulejącą” służbę zdrowia, puste sklepy i defektowe towary. Należy również pamiętać o tym, iż mimo beznadziejności niektórych sytuacji i narastających problemów, z którymi Polacy musieli się wtedy borykać starano się jakoś żyć, zdarzały się bowiem także kolorowe dni, a dziedzictwo tamtych czasów spoczywa na nas do dzisiaj.

EN

The article presents selected everyday issues of Poles in 1948-1956 based on letters sent to the editorial staff of the weekly „Przyjaciółka”. The main premise that guided the creation of this article was to present the realities of average Poles at that time. The analysis of the material leads to the conclusion, the citizens of the PRL did not live lightly. PPR's reality was described in sad, gray colors. This was reflected in the letters sent to „Przyjaciółka”, where people permanently complained about the lack of housing or the terrible conditions in them, the "lame-duck" health service, empty stores and defective goods. It should also be remembered that despite the hopelessness of some situations and growing problems that Poles had to struggle with at the time, People were able to find themselves in this reality, which influences the assessment of those times even today.

RU

В статье представлены избранные проблемы повседневной жизни поляков в 1948-1956 гг. на основе писем, отправленных в редакцию еженедельника "Przyjaciółka". Основное предположение, лежащее в основе создания этой статьи, состояло в том, чтобы представить реалии обычных поляков того времени. Первые выводы, которые напрашиваются сами собой, заключаются в том, что граждане Польской Народной Республики жили нелегко. Реальность Польской Народной Республики была печальной, серой. Это нашло отражение в письмах, адресованных журналу «Przyjaciółka», где люди постоянно жаловались на отсутствие квартир или ужасные условия в них, на «хромающую» службу здравоохранения, пустые магазины и бракованные товары. Также следует помнить, что несмотря на безвыходность некоторых ситуаций и нарастающие проблемы, с которыми полякам приходилось сталкиваться в то время, люди старались как-то жить, ведь были и красочные дни, а наследие тех времен остается с нами по сей день.

Keywords

PL

PRL; życie codzienne; listy; tygodnik "Przyjaciółka"

EN

People's Republic of Poland; daily life; letters; weekly “Przyjaciółka”

RU

Польская Народная Республика; повседневная жизнь; письма; еженедельник "Przyjaciółka"

• Publisher: Towarzystwo Nauki i Kultury Libra
• Journal: Wschodni Rocznik Humanistyczny
• Year: 2020
• Volume: XVII (2020)
• Issue: 4: Nauki o polityce i historia administracji
• Pages: 251-264

Dates

published

2020-12-30

Contributors

author

Słowiński Konrad

• Katolicki Uniwersytet Lubelski

References

• Andrzejewski A., Polityka mieszkaniowa, Państwowe Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa 1987.
• Brzostek B., Robotnicy Warszawy. Konflikty codzienne 1950-1954, TRIO, Warszawa 2002.
• Ciesielski S., Polska 1944–1949. Powrót do życia [w:] Polski wiek XX, t. 3, K. Persak, P. Machcewicz (red.), Bellona i Muzeum Historii Polski, Warszawa 2010
• Dziędziel L., Swoboda na smyczy. Wspomnienia 1946-1956, Arcana, Kraków 1996.
• Dziki S., Uwarunkowania instytucjonalno-organizacyjne funkcjonowania prasy, „Zeszyty Prasoznawcze”, 1991, nr 1–2.
• Eisler J., Życie codzienne w Warszawie w okresie planu sześcioletniego, „Polska 1944/45 – 1989. Studia i materiały”, 2001, t. 5.
• Inglot-Brzęk E., Zmiana w organizacji biurokratycznej, [w:] Nierówności społeczne a wzrost gospodarczy. Uwarunkowania instytucjonalne, M. G. Woźniak (red.), Wydaw-nictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, Rzeszów 2009, z. 15.
• Jarosz D., Mieszkanie się należy... Studium z peerelowskich praktyk społecznych, Oficyna Wydawnicza ASPRA-JR, Warszawa 2010.
• Jarosz D., Polacy a stalinizm 1948-1956, Instytut Historii Nauki PAN, Warszawa 2000.
• Jarosz D., Polityka władz komunistycznych w Polsce 1948-1956 a chłopi, DiG, Warszawa 1998.
• Klich-Kluczewska B., Przez dziurkę od klucza. Życie prywatne w Krakowie (1945-1989), TRIO, Warszawa 2005.
• Kosiński K., O nową mentalność. Życie codzienne w szkołach 1945-1956, TRIO,Warszawa 2000.
• Kosiński K., Historia pijaństwa w czasach PRL, Instytut Historii Nauki PAN, War-szawa 2008.
• Kościk E., „Kobieta w Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej ma równe z mężczyzna prawa...” [w:] Gospodarka i społeczeństwo w czasach PRL-u (1944-1989), E. Kościk, T. Głowiński (red.), Wydawnictwo Gajt, Wrocław 2007.
• Kot W., PRL – Czas nonsensu, Publicat, Poznań 2007.
• Labocha-Kozar L, Pracownicy i urzędnicy samorządowi, [w:] Prawo urzędnicze, K. Cho-chowski (red.), Wyższa Szkoła Handlowa, Radom 2012.
• Ligarski S., W zwierciadle ogłoszeń drobnych. Życie codzienne na Śląsku w latach 1945-1949, Instytut Pamięci Narodowej, Wrocław 2007.
• Mazurek M., Socjalistyczny zakład pracy. Porównanie fabrycznej codzienności w PRL i NRD u progu lat sześćdziesiątych, TRIO, Warszawa 2005.
• Mroczkowska M., Listy do „Przyjaciółki”. Codzienne życie Polaków dekady gierkowskiej w listach czytelników, Oficyna Wydawnicza RYTM, Warszawa 2004.
• Rychlewski M., Absurdy PRL-u – antologia, Vesper, Warszawa 2008.
• Słomkowska A., Prasa w PRL. Szkice historyczne, PWN, Warszawa 1980.
• Słowiński K., Wybrane problemy życia codziennego Polaków na podstawie listów opubli-kowanych na łamach „Przyjaciółki” w latach 1956-1970, „Pamięć i Sprawiedliwość”, 2013, nr 1.
• Sokół Z., Przyjaciółka – tygodnik kobiecy (1948-1998). (Część I: lata 1948-1951), „Kielec-kie Studia Bibliologiczne”, 2001, t. 6.
• Tomkiewicz R., Życie codzienne mieszkańców powojennego Olsztyna 1945-1956, Ośro-dek Badań Naukowych im. Wojciecha Kętrzyńskiego w Olsztynie, Olsztyn 2003.
• Tyrmand L., Dziennik 1954, Res Publica, Warszawa 1989.
• Wieczorkiewicz P., Błażejowska J., Przez Polskę Ludową na przełaj i na przekór, Zysk i S-ka, Poznań 2011.
• Wieczorkowski A., Mój PRL, Przedsiębiorstwo Wydawnicze „Rzeczpospolita” S. A., Warszawa 2007.
• Żaryn J., Sacrum i profanum. Uwagi o religijności Polaków w latach 1945 – 1955, „Polska 1944/45-1989. Studia i materiały”, 2001, t. 5.

Identifiers

DOI

10.36121/kslowinski.17.2020.4.251