Wyraz "gildia" w dawnej i współczesnej polszczyźnie

• Authors: Młynarczyk Ewa

Title variants

EN

The word "gildia" in old and contemporary Polish

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

W artykule bliższemu oglądowi poddano rozwój znaczeniowy leksemu gildia. Wzięto pod uwagę dane etymologiczne, leksykograficzne (ze słowników ogólnych historycznych i współczesnych) oraz tekstowe (z korpusu oraz z Internetu). W świetle danych etymologicznych leksem gildia wywodzi się z tego samego źródła, co giełda, ale wyrazy te uległy rozpodobnieniu i funkcjonowały jako odrębne jednostki. Dane leksykograficzne wskazują, że wyraz giełda funkcjonuje w polszczyźnie ogólnej w kilku znaczeniach, natomiast wyraz gildia w znaczeniach ‘stowarzyszenie kupieckie’ i ‘klasa kupiecka’ uznaje się współcześnie za historyzm, jest on jednak obecny w nowych kontekstach interpretacyjnych. Występuje jako komponent nazw własnych z zakresu chrematonimii społecznościowej (w nazwach stowarzyszeń) i marketingowej (w nazwach firm). Ponadto leksem gildia zyskuje nowe, dodatkowe znaczenie w słownictwie specjalistycznym graczy komputerowych. Rozwój omawianego wyrazu jest przykładem szerszych tendencji występujących w leksyce najnowszej polszczyzny.

EN

The paper is dedicated to a close analysis of the semantic development of the lexeme "gildia". The author considered etymological data, lexicographic information (from historical and contemporary general dictionaries), as well as textual data (from the corpus and the Internet). From the etymological perspective, the lexeme "gildia" is derived from the same source as "giełda", but the words were dissimilated and functioned as separate units. Lexicographic data indicate that the word "giełda" is used in general Polish in a few meanings, while the word "gildia" – as ‘merchants’ association’ and ‘merchants’ class’ and is contemporarily regarded as a historicism, however, it is still present in new contexts. It is used as a component of proper names from the field of social chrematonymy (in names of associations) and marketing chrematonymy (in names of companies). Moreover, the lexeme "gildia" acquires a new additional meaning in specialist vocabulary of computer players. The development of the word discussed is an example of broader trends which are visible in the lexis of contemporary Polish.

Keywords

PL

leksyka; rozwój znaczeniowy; nazwy stowarzyszeń; firmonimy; leksyka gier komputerowych

EN

lexis; semantic development; names of associations; vocabulary used by computer players

• Publisher: Towarzystwo Miłośników Języka Polskiego
• Journal: Język Polski
• Year: 2020
• Volume: 100
• Issue: 3
• Pages: 113-120

Dates

published

2020

Contributors

author

Młynarczyk Ewa

• Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie