Intertekstualność jako dominanta przekładu

• Authors: Agnieszka Adamowicz‑Pośpiech

Title variants

EN

Intertextuality as a Domiant in Translation

• Languages of publication: PL

Abstracts

EN

The aim of the article is to demonstrate that intertextual references are crucial for the building of the semantic structure of a given work. In the author’s opinion these intertextual links should constitute the translative dominant (Anna Bednarczyk’s term). In addition the nature of intertextuality was analyzed on the basis of Hatim and Mason’s notion of intertextual chains. It was proved that the omission of one loop in translation did not mar the overall semantic field operating by connotation.

Keywords

EN

Conrad; Shadow‑Line; intertextuality; Coleridge

• Publisher: Księgarnia Akademicka
• Journal: Między Oryginałem a Przekładem
• Year: 2012
• Volume: 18
• Pages: 163-180

Contributors

author

Agnieszka Adamowicz‑Pośpiech

• Uniwersytet Śląski, Katowice

References

• Coleridge S.T. [1963], Rymy o sędziwym marynarzu, tłum. S. Kryński, [w:] S. Kryński, Angielscy „Poeci Jezior”, Ossolineum, Wrocław–Warszawa–Kraków, s. 259‑287.
• Coleridge S.T. [1986], The Rime of the Ancient Mariner, [w:] M.H. Abrams, The Norton Anthology of English Literature, t. 2, W.W. Norton & Company, New York–London, s. 335‑352.
• Conrad J. [1950], Smuga cienia, tłum. J. Sienkiewiczówna, PIW, Warszawa.
• Conrad J. [1994], Smuga cienia, tłum. J.J. Szczepański, Ossolineum, Wrocław–Warszawa–Kraków.
• Conrad J. [2001], Smuga cienia, tłum. E. Chruściel, Zielona Sowa, Kraków.
• Conrad J. [2003], The Shadow‑Line, ed. J. Hawthorn, OUP, Oxford.
• Adamowicz‑Pośpiech A., Historyczne uwarunkowania intertekstualności w przekładzie, [w:] P. Fast et al. (red.), Historyczne oblicza przekładu, Katowice: Śląsk 2011, s. 171-192.
• Allen G. [2000], Intertextuality, Routledge, London–New York.
• Balbus S. [1996], Między stylami, Universitas, Kraków.
• Balcerzan E. [1968], Poetyka przekładu artystycznego, „Nurt” nr 8, s. 23‑26.
• Beaugrande de R.‑A., Dressler W.U. [1990], Wstęp do lingwistyki tekstu, tłum. A. Szwedek, PWN, Warszawa.
• Bednarczyk A. [2000], Różnice strategii (aspekt intertekstualny w oryginale i przekładzie literackim), [w:] P. Fast, K. Żemła, Komparatystyka literacka a przekład, Śląsk, Katowice, s. 157‑172.
• Bednarczyk A. [2005], Wybory translatorskie. Modyfikacje tekstu literackiego w przekładzie i kontekst asocjacyjny, Oficyna Wydawnicza Leksem, Łask.
• Bednarczyk A. [2008], W poszukiwaniu dominanty translatorskiej, PWN, Warszawa.
• Beer J. [1999], Introduction, [w:] S.T. Coleridge, Poems, Random House, London.
• Bolecki W. [1998], Pre‑teksty i teksty, PWN, Warszawa.
• Broich U. [1997], Pola odniesień intertekstualności. Odniesienia do pojedynczego tekstu, tłum. J. Gilewicz, [w:] Antologia zagranicznej komparatystyki literackiej, red. H. Janaszek‑Ivaničkova, Instytut Kultury, Warszawa, s. 177‑180.
• Duszak A. [1998], Tekst, dyskurs, komunikacja międzykulturowa, PWN, Warszawa.
• Genette G. [1982], Palimpsestes, Éditions du Seuil, Paris.
• Genette G. [1986], Palimpsesty, przeł. A. Milecki, [w:] Współczesna teoria badań literackich za granicą, t. 4, cz. 2, red. H. Markiewicz, Wydawnictwo Literackie, Kraków, s. 317‑366.
• Głowiński M. [2000], O intertekstualności, [w:] idem, Prace wybrane, t. 5: Intertekstualność, groteska, parabola, red. R. Nycz, Kraków, Universitas, s. 5‑33.
• Górski T. [2006], Intertekstualność a przekład, [w:] Nieznane w przekładzie, red. M. Filipowicz‑Rudek, J. Konieczna‑Twardzikowa, Księgarnia Akademicka, Kraków, s. 231‑243, Między oryginałem a przekładem, t. 11.
• Hatim B., Mason I. [1990], Discourse and the Translator, Longman, London––New York.
• Hawthorn J. [2003a], Introduction, [w:] J. Conrad, The Shadow‑Line, OUP, Oxford, s. XI‑XXXIII .
• Hawthorn J. [2003b], Explanatory Notes, [w:] J. Conrad, The Shadow‑Line, OUP, Oxford, s. 111‑129.
• Heydel M. [1996], Intertextuality as a Problem of Translation: (E.E. Cummings’ poem „all in green went my love riding” and its Polish translations), Proceedings of the third annual conference of the Polish Society for the Study of English, PASE Papers in Literature, Language and Culture, Warszawa, s. 247‑254.
• Jenny J. [1988], Strategia formy, tłum. K. Falicka, J. Falicki, „Pamiętnik Literacki” z. 1, s. 265‑295.
• Kraskowska E. [1992], Intertekstualność a przekład, [w:] Między tekstami. Intertekstualność jako problem poetyki historycznej, red. J. Ziomek, J. Sławiński, W. Bolecki, PWN, Warszawa, s. 129‑145.
• Kopaliński W. [1985], Słownik mitów i tradycji kultury, PIW, Warszawa.
• Kryński S. [1963], Wstęp, [w:] idem, Angielscy „Poeci Jezior”, Ossolineum, Wrocław–Warszawa–Kraków, s. III‑LXXIX.
• Krzysztofiak M. [1999], Przekład literacki a translatologia, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań.
• Lachmann R. [1991], Płaszczyzny pojęcia intertekstualności, przeł. M. Łukasiewicz, „Pamiętnik Literacki” z. 4, s. 209‑215.
• Legeżyńska A. [1999], Tłumacz i jego kompetencje autorskie, PWN, Warszawa.
• Lothe J. [1991], Conrad’s Narrative Method, OUP, Oxford.
• Majkiewicz A. [2008], Intertekstualność – implikacje dla teorii przekładu, PWN, Warszawa.
• Markiewicz H. [1989], Odmiany intertekstualności, [w:] idem, Literaturoznawstwo i jego sąsiedztwa, PWN, Warszawa, s. 198‑228.
• McLeish K. [2001], Leksykon mitów i legend świata, tłum. W. Gałąska, Książka i Wiedza, Warszawa.
• Moroz G. [2005], Intertekstualnośc i polifonicznośc „Nowego wspaniałego świata” A. Huxleya, [w:] Kulturowe i językowe źródła nieprzekładalności, red. K. Hejwowski, Wszechnica Mazurska, Olecko, s. 89‑96.
• Munday J. [2009], The Routledge Companion to Translation Studies, Routledge, London–New York.
• Nieznane w przekładzie [2006], red. M. Filipowicz‑Rudek, J. Konieczna‑Twardzikowa, Księgarnia Akademicka, Kraków, Między oryginałem a przekładem, t. 11.
• Nycz R. [1995], Intertekstualność i jej zakresy: teksty, gatunki, światy, [w:] idem, Tekstowy świat: poststrukturalizm a wiedza o literaturze, IBL, Warszawa, s. 59‑85.
• Nycz R. [2006], Poetyka intertekstualna: tradycje i perspektywy, [w:] Kulturowa teoria literatury. Główne pojęcia i problemy, red. M.P. Markowski, R. Nycz, Universitas, Kraków, s. 153‑180.
• Orr M. [2003], Intertextuality: Debates and Contexts, Polity Press Cambridge, Cambridge.
• Pfister M. [1991], Koncepcje intertekstualości, tłum. M. Łukasiewicz, „Pamiętnik Literacki” z. 4, s. 183‑208.
• Pfister M. [1997], Pola odniesień intertekstualności. Odniesienia do systemu, tłum. J. Gilewicz, [w:] Antologia zagranicznej komparatystyki literackiej, red. H. Janaszek‑Ivaničkova, Instytut Kultury, Warszawa, s. 182‑187.
• Riffaterre M. [1988], Semiotyka intertekstualna: interpretant, przeł. K., J. Faliccy, „Pamiętnik Literacki” z. 1, s. 297‑314.
• Roper R. [1973], Notes, [w:] W. Wordsworth, S.T. Coleridge, Lyrical Ballads 1805, Collins Publishers, London–Glasgow.
• Routledge Encyclopedia of Translation Studies [2009], ed. M. Baker, G. Saldanha, Routledge, London–New York.
• Skwara M. [2010], Recepcja twórcy obcego jako „stare” i „nowe” zagadnienie komparatystyczne, [w:] Komparatystyka dzisiaj, t. 1: Problemy teoretyczne, red. E. Szczęsna, E. Kasperski, Universitas, Kraków.
• Toury G. [2000], Pojęcie „domniemanego przekładu”. Zaproszenie do nowej dyskusji, tłum. J. Fast, [w:] Komparatystyka literacka a przekład, red. P. Fast, K. Żemła, Śląsk, Katowice 2000.
• Urbanek D. [2004], Pęknięte lustro, Trio, Warszawa.
• Urbanek D. [2005], Intertekstualność i ekwiwalencja: kluczowe pojęcia teorii przekładu, „Recepcja, Transfer, Przekład” R. 4, nr 2, s. 85‑98.
• Watts C. [1984], The Deceptive Text: An Introduction to Covert Plots and Transtextual Narratives, Harvester, Brighton.