Dokształcanie zawodowe krakowskich nauczycieli wychowania fizycznego ze szkół średnich ogólnokształcących w latach 1918–1939

• Authors: Ryszard Staroń

Title variants

EN

In-service training among comprehensive high school physical education teachers in Cracow between 1918–1939

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

W niniejszej pracy przedstawiona została problematyka dokształcania zawodowego krakowskich nauczycieli wychowania fizycznego ze szkół średnich ogólnokształcących w latach 1918–1939. W pierwszych latach niepodległości dokształcanie nauczycieli wychowania fizycznego miało na celu przyjście z pomocą tym, którzy nie posiadali wymaganych kwalifikacji zawodowych. Zadanie to Ministerstwo Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego powierzyło instruktorom wychowania fizycznego. Chcąc wspólnie zabiegać o podniesienie rangi wychowania fizycznego w szkole, nauczyciele utworzyli w 1921 roku Sekcję Wychowania Fizycznego i Higieny Szkolnej przy Krakowskim Kole Towarzystwa Nauczycieli Szkół Średnich i Wyższych. Zajmowała się ona od tego roku organizowaniem lekcji pokazowych, kursami wakacyjnymi oraz organizowaniem wyjazdów nauczycieli na zagraniczne kursy pedagogiczne. W 1930 roku Ministerstwo WRiOP zapowiedziało organizowanie tzw. ognisk metodycznych. Sprawa tworzenia na terenie Kuratorium Okręgu Szkolnego Krakowskiego Ośrodka Wychowania Fizycznego przeciągnęła się do 1933 roku. Po 1936 roku utrzymano dotychczasowe formy dokształcania nauczycieli wychowania fizycznego we wszystkich kuratoriach szkolnych. Organizowano wakacyjne kursy wychowania fizycznego, dokształcające kursy wychowania fizycznego i przysposobienia wojskowego, konferencje wychowania fizycznego, lekcje pokazowe; szeroką działalnością wykazywali się kuratoryjni instruktorzy i wizytatorzy wychowania fizycznego.

EN

This article characterizes the topic of in-service training among comprehensive high school teachers in Cracow between 1918–1939. In the first years of Polish independence, after 1918, in-service training among comprehensive high school physical education teachers’ objective was helping those, who did not have the required qualifications to perform the role. This task was delegated by the Ministry of Religion and Public Education delegated to physical education instructors. Willing to upgrade the significance and prestige of physical education at schools, in 1921 teachers initiated the Physical Education and School Hygiene Department operating at Academic Circle of Cracow’s High School and College Teachers Society. Its task was to organize demonstration lessons, summer courses and teacher delegations to pedagogical courses abroad. In 1930, the Ministry of Religion and Public Education announced initiation of methodical centres. The matter of creating Physical Education Center within Cracow’s School District Inspectorate delayed until 1933. After 1936 the contemporary forms of teacher’s education were preserved: summer physical education courses were still organized, as well as courses in physical education and civil defense, physical education conferences and demonstration classes. The Inspectorate’s instructors and physical education controllers contributed widely to that area.

Keywords

PL

historia, wychowanie fizyczne, Kraków, dokształcanie, kursy.

EN

history, physical education, Cracow, service-training, courses.

• Publisher: Wydawnictwo im. Stanisława Podobińskiego Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie
• Journal: Prace Naukowe Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie Kultura Fizyczna
• Year: 2015
• Volume: 14
• Issue: 1
• Pages: 45-59

Contributors

author

Ryszard Staroń

• Studium Wychowania Fizycznego i Sportu, Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie

References

• Błoński J., Pamiętnik 1891–1939, Kraków 1981.
• Dutkowa R., Studium Pedagogiczne Uniwersytetu Jagiellońskiego 1921–1952, „Przegląd Historyczno-Oświatowy” 1968, nr 4.
• Mazurek L., Zygmunt Wyrobek – pedagog i reformator, maszynopis pracy doktorskiej, WSWF, Kraków 1967.
• Mękarski B., Krzemińska M., Rozwój wychowania fizycznego w państwowych szkołach średnich w dwudziestoleciu międzywojennym, „Rocznik Naukowy AWF w Krakowie” 1975.
• Nowak L., Wychowanie fizyczne i sport w państwowym szkolnictwie ogólnokształcącym w Polsce w latach 1918–1939, Poznań 1996.
• Orchowski A., Kształcenie nauczycieli wychowania fizycznego w Krakowie w drugiej połowie XIX wieku i na początku XX wieku, „Rocznik Naukowy WSWF w Krakowie” 1964.
• Staroń R., Wychowanie fizyczne i sport w państwowych męskich szkołach średnich ogólnokształcących w Krakowie w latach 1918–1939, maszynopis pracy doktorskiej, AWF Kraków 2003.
• Staroń R., Sekcja Wychowania Fizycznego i Higieny Szkolnej Koła Towarzystwa Nauczycieli Szkół Średnich i Wyższych w Krakowie wobec problemów wychowania fizycznego i sportu w miejscowych szkołach średnich w latach 1921–1938, [w:] L. Szymański, Z. Schwarzer (red.), Z najnowszej historii kultury fizycznej w Polsce, Wrocław 1996.
• Toporowicz K., Fidziński Feliks (1890–1967), „Wychowanie Fizyczne i Sport” 1967, nr 1.
• Toporowicz K., Figna Józef (1886–1949), „Wychowanie Fizyczne i Sport” 1968, nr 3.

Identifiers

DOI

10.16926/kf.2015.14.03