O zasługach księży Macieja i Juliana Smoleńskich z Grabienic Małych

• Authors: Chodubski Andrzej

Title variants

EN

The Merits of Fathers Maciej and Julian Smoleński from Grabienice Małe

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

W artykule przybliża się życie i działalność księży Macieja i Juliana Smoleńskich, powiązanych z autorem więzami genealogiczno‑przestrzennymi. Wskazuje się na ich drogę edukacyjną, duszpasterską oraz pasje badawcze i popularyzujące wiedzę religijną. Przypomina się, że ks. Maciej Smoleński ujawnił duże zainteresowanie dziejami kościołów na ziemi dobrzyńskiej. Zgromadził bogaty materiał faktograficzny o ich przeszłości i teraźniejszości, opublikował go w książce „Cztery kościoły w ziemi dobrzyńskiej”. W pracy podniósł ważne przesłania metodyczne, dotyczące dokumentowania wiedzy o współczesności. Ks. Julian Smoleński ujawnił podobne zainteresowanie, a w tym szczególny rozgłos przyniosła mu książka „100 mów pogrzebowych”. Kreśląc ogniwa działalności duszpasterskiej obu księży, wskazuje się na ich relacje rodzinne. Mieli oni braci, nad którymi sprawowali opiekę po śmierci ojca, a którzy stali się luminarzami polskiej nauki. Przykładowo Władysław Smoleński jest uznawany za luminarza świata intelektualnego epoki pozytywizmu, legitymował się bogatym dorobkiem badawczym dotyczącym dziejów Polski, przede wszystkim XVIII w. W analizie poznawczej wskazuje się na najważniejsze zasługi księży Smoleńskich oraz członków ich rodziny, jak też na świat wartości kulturowo‑cywilizacyjnych.

EN

The lives and activities of two priests: Maciej and Julian Smoleńki are described in the paper, especially their education, priesthood and chaplainship, their research passion and work to popularize religious knowledge. Fr. Maciej Smoleński was especially interested in the history of the churches in the region of Dobrzyń. His most important book is “The history of the churches in the region of Dobrzyń”. His brother, fr. Julian Smoleński was also interested in history, but he made a name with the book “A hudred funeral orations”. Family relationships are also noticed. The priests had two brothers and, as their father died, they took care of them. One of the brothers – Władysław Smoleński – is recognised as one of the most important Polish intellectuals in the late XIX century.

Keywords

PL

księża; kościoły; życie religijne; życie intelektualne; społeczności lokalne; życie kulturowe; stosunki rodzinne; tradycja; historia; życie publiczne

EN

priest; local communities; history; public life; tradition; family relationship

• Publisher: Gdańskie Seminarium Duchowne, Kuria Metropolitalna Gdańska
• Journal: Studia Gdańskie
• Year: 2010
• Issue: 26
• Pages: 213-224

Contributors

author

Chodubski Andrzej

• Instytut Politologii Uniwersytet Gdański

References

• Biblioteka im Zielińskich w Płocku, rkps 283, 285.
• Chodubski A., O rodzinie Smoleńskich w Grabienicach małych, „Notatki Płockie” 1994, nr 3.
• Encyklopedia kościelna, t. 26, Warszawa 1903.
• Kośmiński S., Słownik lekarzów polskich, Warszawa 1988.
• Labuda G., Rozwój metod dziejopisarskich od starożytności do współczesności, Poznań 2003.
• Pilecki J., Działalność naukowo‑badawcza Tadeusza Smoleńskiego w dziedzinie archeologii egipskiej, „Archeologia” 1958, t. 10.
• Rabska T., Moje życie z książką, Wrocław 1959.
• Siemieński J., Nad trumną Władysława Smoleńskiego. Przemówienie wygłoszone dn.
• 12 maja 1926 r. na Powązkach, „Przegląd Historyczny” 1926, nr 1.
• Smoleński J., 100 mów pogrzebowych, Warszawa 1890.
• Smoleński M., Cztery kościoły w ziemi dobrzyńskiej, Lwów 1869.
• Smoleński W., Monteskiusz w Polsce wieku XVIII nadto fragment pamiętnika autora i zupełna bibliografia jego pism, Warszawa 1927.
• Smoleński W., Przewrót umysłowy w Polsce wieku XVIII, Warszawa 1949.
• Smoleński W., Szkice z dziejów szlachty mazowieckiej, Kraków 1908.
• Święciki T., Jak prof. Władysław Smoleński o mało nie został premierem, „Zeszyty Historyczne” (Paryż) 1963, t. 84.
• Wierzbicka M., Władysław Smoleński, Warszawa 1980.