Wyroki nieistniejące w postępowaniu cywilnym ze szczególnym uwzględnieniem wad związanych z notyfikacją wyroku

• Authors: Malcherek-Kalemba Kinga

Title variants

EN

Non-existent judgments in civil proceedings, with particular emphasis on defects related to the notification of the judgment

DE

Inexistente Urteile im Zivilverfahren mit besonderer Berücksichtigung der Mängel mit der Notifikation des Urteils

• Languages of publication: PL

Abstracts

EN

The premise of this article is to contribute to the clarification of the basic issues related to the occurrence of non-existent judgments under Polish civil procedure. In the initial part of the work, the conceptual scope of the judgment was systematized and a catalogue of its constitutive elements was presented. Next, two levels of non-existence of the judgment are highlighted: factual and legal. The article attempts to catalogue the defects of the judgment, the occurrence of which results in its nonexistence, as well as their analysis. Particular attention was paid to the notification of the judgment and the consequences of failures in this respect. In the last part of the article conclusions were formulated, where primacy was given to the answer to the question of what the non-existent judgment really is (sententia non existens).

Keywords

PL

procedura cywilna; wyrok; wyrok nieistniejący; sententia non existens; notyfikacja wyroku; ogłoszenie wyroku

EN

civil procedure; judgment; non-existent judgment; sententia non existens; notification of the judgment; announcement of the judgment

• Publisher: Stowarzyszenie Notariuszy Rzeczypospolitej Polskiej
• Journal: Rejent
• Year: 2022
• Issue: 1 (369)
• Pages: 36-59

Contributors

author

Malcherek-Kalemba Kinga

• absolwentka Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Zielonogórskiego; aplikant adwokacki w Okręgowej Radzie Adwokackiej w Poznaniu

References

• B.Adamiak, Wadliwość decyzji administracyjnej, Wrocław 1986
• A.Bardzki, Spór sądowy z samym sobą, „Palestra” 1929
• W.Berutowicz, Postępowanie cywilne w zarysie, Warszawa 1978
• W.Berutowicz, Postępowanie cywilne, Warszawa 1984
• B.Bladowski, Orzeczenia nieistniejące w postępowaniu odwoławczym, „Nowe Prawo” 1991
• B.Bladowski, Nowy system odwoławczy w postępowaniu cywilnym, Zielona Góra 1996
• B.Bladowski, Przesłanki dopuszczalności rewizji cywilnej, Warszawa 1982
• B.Bladowski, Znaczenie notyfikacji wyroku w procesie cywilnym, „Nowe Prawo” 1985
• B.Bladowski, Zażalenie w postępowaniu cywilnym, Kraków 2006
• Ł.Błaszczak, Wokół problematyki orzeczeń, [w:] Orzeczenia nieistniejące (sententia non existens) w sądowym postępowaniu cywilnym, red. Ł. Błaszczak, Toruń 2007
• Ł.Błaszczak, Wybrane przypadki orzeczeń nieistniejących (sententia non existens) w procesie cywilnym na przykładzie orzecznictwa Sądu Najwyższego, „Radca Prawny” 2012
• Ł.Błaszczak, Wyrok arbitrażowy nieistniejący, w postępowaniu o uznanie i stwierdzenie wykonalności (wybrane zagadnienia), „Kwartalnik ADR” 2009
• Ł.Błaszczak, Glosa do postanowienia SN z dnia 17 listopada 2005 r., I CK 298/05, „Rejent” 2007
• Ł.Błaszczak, Wyrok sądu polubownego w postępowaniu cywilnym, Warszawa 2010
• M.Bieszczad, Dopuszczalność rozpoznania sprawy przez sąd na posiedzeniu niejawnym po nowelizacji – uwagi do przepisu 1481 k.p.c., [w:] Postępowanie cywilne w dobie przemian, red. I. Gil, Warszawa 2017
• S.Czepita, G.Szacoń, Teoretyczne i praktyczne aspekty zagadnienia tak zwanych wyroków nieistniejących w procesie cywilnym, [w:] Proces cywilny. Nauka – kodyfikacja – praktyka. Księga jubileuszowa dedykowana Profesorowi Feliksowi Zedlerowi, red. P. Gregorczyk, K. Knoppek, M. Walasik, Warszawa 2012
• T.Ereciński, Apelacja i kasacja w procesie cywilnym, Warszawa 1996
• H.Frąckowiak, Prekluzja zarzutu uchybienia przez sąd przepisom postępowania w kontekście orzekania na posiedzeniu niejawnym w trybie art. 1481 KPC, [w:] Ars in vita. Ars in iure. Księga jubileuszowa dedykowana Profesorowi Januszowi Jankowskiemu, red. A. Barańska, Warszawa 2018
• E.Gapska, Konstytutywne elementy orzeczenia sądu cywilnego, „Rejent” 2007
• E.Gapska, Wady orzeczeń sądowych, Warszawa 2009
• E.Gapska, Ewolucja koncepcji orzeczeń prawnie nieistniejących w postępowaniu cywilnym, [w:] Ewolucja polskiego postępowania cywilnego wobec przemian politycznych, społecznych i gospodarczych. Materiały konferencyjne Ogólnopolskiego Zjazdu Katedr Postępowania Cywilnego Szczecin-Niechorze 28-30.9.2007, red. H. Dolecki, K. Flaga-Gieruszyńska, Warszawa 2009
• E.Gapska, Czynności decyzyjne sądów w postępowaniu cywilnym, Warszawa 2010
• J.Gołaczyński, A.Zalesińska, Kierunki informatyzacji postępowania cywilnego po nowelizacji Kodeksu postępowania cywilnego z 4.7.2019, „Monitor Prawniczy” 2020
• A.Góra-Błaszczykowska, Nieistnienie orzeczenia – kilka uwag na temat praktycznych konsekwencji uznania orzeczenia za nieistniejące, [w:] Ewolucja polskiego postępowania cywilnego wobec przemian politycznych społecznych i gospodarczych. Materiały konferencyjne Ogólnopolskiego Zjazdu Katedr Postępowania Cywilnego Szczecin-Niechorze 28-30.9.2007, red. H. Dolecki, K. Flaga-Gieruszyńska, Warszawa 2009
• A.Góra-Błaszczykowska, Orzeczenia w procesie cywilnym. Komentarz do art. 316–366 KPC, Warszawa 2014
• A.Góra-Błaszczykowska, Nieistnienie orzeczenia – kilka uwag na temat praktycznych konsekwencji uznania orzeczenia za nieistniejące, [w:] Ewolucja polskiego postępowania cywilnego wobec przemian politycznych społecznych i gospodarczych. Materiały konferencyjne Ogólnopolskiego Zjazdu Katedr Postępowania Cywilnego Szczecin-Niechorze 28-30.9.2007, red. H. Dolecki, K. Flaga-Gieruszyńska, Warszawa 2009
• J.Gudowski, Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz, t. II, Postępowanie rozpoznawcze, red. T. Ereciński, Warszawa 2016
• J.Gudowski, [w:] Kodeks postępowania cywilnego. Koszty sądowe w sprawach cywilnych. Dochodzenie roszczeń w postępowaniu grupowym. Przepisy przejściowe. Komentarz do zmian, t. I, red. T. Zembrzuski, Warszawa 2020
• S.Hanusek, Wady orzeczeń sądowych i ich przyczyny, [w:] Księga pamiątkowa ku czci Kamila Stefki, red. W. Berutowicz, Warszawa-Wrocław 1967
• A.Jakubecki, [w:] Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz, t. I, Artykuły 1-366, red. H. Dolecki, T. Wiśniewski, wyd. 3, Warszawa 2013
• J.Jankowski, Wadliwa postać orzeczenia sądu I instancji w procesie cywilnym, „Palestra” 1987
• B.Janusz-Pohl, O wyroku nieistniejącym w polskim postępowaniu karnym. Uwagi na marginesie postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 19 stycznia 2012 r., I KZP 19/11, „Państwo i Prawo” 2013
• A.Jasiecki, Wydanie wyroku na posiedzeniu niejawnym na podstawie art. 1481 KPC – uwagi dotyczące nowelizacji Kodeksu postępowania cywilnego, „Monitor Prawniczy” 2016
• M.Jędrzejewska, [w:] Komentarz do kodeksu postępowania cywilnego. Cześć pierwsza. Postępowanie rozpoznawcze, t. I, red. T. Ereciński, J. Gutowski, M. Jędrzejewska, Warszawa 2002
• A.Jucewicz, Glosa do uchwały SN z dnia 26 września 2000 r., III CZP 29/00, „Przegląd Sądowy” 2002
• A.Kaftal, O przyczynach bezwzględnej nieważności orzeczeń sądowych, „Palestra” 1960
• A.Kaftal, Problem „nie wyroku” (sententia non existens) w prawie karnym procesowych, „Państwo i Prawo” 1961
• A.Kaftal, Przyczynek do problematyki konwalidacji prawomocnych wyroków sądowych, „Palestra” 1961
• A.Kaftal, Pojęcie i rodzaje nieważnych wyroków sądowych, „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny” 1962
• K.Korzan, Wyroki nie istniejące, „Przegląd Prawa i Administracji” 1976
• K.Korzan, Orzeczenia konstytutywne w postępowaniu cywilnym, Warszawa 1972
• K.Korzan, Orzeczenie konstytutywne w postępowaniu cywilnym, „Palestra” 1972
• K.Korzan, Przestrzeganie norm cywilnoprocesowych jako instrumentu zapobiegającego powstawaniu szkody w przedsiębiorstwie handlowym, Katowice 1977
• J.Krajewski (Nadzór judykacyjny nad prawomocnymi orzeczeniami w polskim procesie cywilnym, Toruń 1963
• A.Marciniak, [w:] Postępowanie cywilne w zarysie, red. W. Broniewicz, A. Marciniak, I. Kunicki, wyd. 12, Warszawa 2016
• K.Markiewicz, Problem sententia non existens na tle orzecznictwa Sądu Najwyższego, „Rejent” 2002
• J.Matuszczak, O wadach ogłoszenia wyroku przez sąd I instancji i ich eliminacji w postępowaniu cywilnym, „Przegląd Sądowy” 2018
• A.Marciniak, Problem sententia non exstens w polskiej literaturze prawa procesowego cywilnego, [w:] Sctitti in onore di Elio Fazazalari, t. II, Millano 1993
• E.Marszałkowska-Krześ, [w:] Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz, red. E. Marszałkowska-Krześ, art. 326, pkt. 14, Legalis.
• E.Marszałkowska-Krześ, [w:] Postępowanie cywilne, red. E. Marszałkowska-Krześ, Warszawa 2011
• A.Miączyński, Faktyczne i prawne istnienie orzeczenia w sądowym postępowaniu cywilnym, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego” 1972
• A.Miączyński, Skuteczność orzeczeń w postępowaniu cywilnym, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego. Prace Prawnicze” 1974
• A.Miączyński, Struktura i funkcja orzeczeń w sprawach cywilnych, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego. Prace Prawnicze” 1971
• J.Mokry, Wadliwe czynności procesowe w sądowym postępowaniu cywilnym, „Acta Universitatis Wratislavienis” 1973
• O.Piaskowska, [w:] Kodeks postępowania cywilnego. Postępowanie procesowe. Komentarz, red. O. Piaskowska, Warszawa 2020
• K.Piasecki, Wyroki sądów pierwszej instancji, sądów apelacyjnych oraz Sądu Najwyższego w sprawach cywilnych, handlowych i gospodarczych, Warszawa 2007
• K.Piasecki, Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz, t. I, Art. 1–366, red. K. Piasecki, Warszawa 2010
• K.Piasecki, [w:] System prawa procesowego cywilnego. Postępowanie rozpoznawcze przed sądem pierwszej instancji, t. 3, red. Z. Resich, Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk-Łódź 1987
• M.Piekarski, Czynności materialnoprawne a czynności procesowe w sprawach cywilnych (wybrane zagadnienia), „Studia Prawnicze” 1973
• E.Rudkowska-Ząbczyk, [w:] Meritum postępowanie cywilne, red. E. Marszałkowska-Krześ, Warszawa 2017
• E.Rudkowska-Ząbczyk, Postępowanie cywilne, red. E. Marszałkowska-Krześ, Warszawa 2011,
• P.Rylski, [w:] Postępowanie cywilne. Orzecznictwo, red. K. Weitz, Warszawa 2008
• E.Wędrychowska, Nieważność orzeczeń sądowych w świetle projektu kodeksu postępowania karnego, „Prokuratura i Prawo” 1997
• R.Roszkowski, „Monitor Prawniczy” 2008, nr 1, dodatek, s. 27; Z.Strus, Przegląd orzecznictwa, „Palestra” 2007
• H.Sarżyński, Zmiany w art. 1481 k.p.c. jako środek przyspieszający postępowanie, kosztem zasady jawności i kontradyktoryjności, [w:] W kierunku odformalizowania postępowania sądowego, red. D. Gil, Lublin 2017
• W.Siedlecki, Podstawy rewizji cywilnej, Warszawa 1959
• W.Siedlecki, Postępowanie cywilne – zarys wykładu, Warszawa 1977
• W.Siedlecki, [w:] Postępowanie cywilne. Zarys wykładu, red. W. Siedlecki, Z. Świeboda, Warszawa 2003
• W.Siedlecki, Czynności procesowe, „Państwo i Prawo” 1951
• W.Siedlecki, Zasady wyrokowania w procesie cywilnym, Warszawa 1957
• W.Siedlecki, Zaskarżalność orzeczeń w sądowym postępowaniu cywilnym, [w:] Studia z prawa postępowania cywilnego. Księga pamiątkowa ku czci Zbigniewa Resicha, Warszawa 1985
• W.Siedlecki, Przegląd orzecznictwa, „Państwo i Prawo” 1986
• J.Sikora, Orzeczenie nie istniejące, „Studia Cywilistyczne” 1978
• J.Sikora, Czynności procesowe nieistniejące w sądowym postępowaniu cywilnym, Katowice 1978
• M.Skibińska, Artykuł 1481 k.p.c. jako przykład odformalizowania postępowania cywilnego, [w:] W kierunku odformalizowania postępowania sądowego, red. D. Gil, Lublin 2017
• M.Skibińska, Rozpoznanie i rozstrzygnięcie sprawy cywilnej na posiedzeniu niejawnym na podstawie art. 1481 KPC w świetle zasad postępowania cywilnego i treści art. 5 KPC, [w:] Ars in vita. Ars in iure. Księga jubileuszowa dedykowana Profesorowi Januszowi Jankowskiemu, red. A. Barańska, Warszawa 2018
• K.Stefko, Wadliwe akty sądu w postępowaniu cywilnym, [w:] Rozprawy prawnicze. Księga pamiątkowa dla uczczenia pracy naukowej Kazimierza Przybyłowskiego, red. W. Osuchowski, M. Sośniak, B. Walaszek, Kraków-Warszawa 1964
• M.Strus-Wołos, Przegląd orzecznictwa, „Palestra” 2016
• Z.Świeboda, Czynności procesowe w sądowym postępowaniu cywilnym, Warszawa 1990
• H.Trammer, dodatek cywilistyczny, „Państwo i Prawo” 1947
• F.Zedler, Glosa do uchwały SN z dnia 7 lutego 1997, III CZP 125/96, OSP 1997
• M.Waligórski, Proces cywilny. Funkcja i struktura, Warszawa
• K.Weitz, Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz, t. II, Postępowanie rozpoznawcze, Warszawa 2016
• T.Wiśniewski, Przebieg procesu cywilnego, Warszawa 2009
• T.Zembrzuski, Nieistnienia orzeczenia a nieważność postępowania. Glosa do postanowienia SN z dnia 31 sierpnia 2018 r., I CSK 300/18, OSP 2019