Granice zasady „cel uświęca środki” w filozofii władzy Niccola Machiavellego

• Authors: Potapenko Krystyna

Title variants

EN

The limits of the principle “the end justifies the means” in the Niccolo Machiavelli’s philosophy of power

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

W artykule analizowany jest problem współczesnego rozumienia makiawelizmu w kontekście rzeczywistych poglądów Machiavellego. Przedstawione zostały granice zasady „cel uświęca środki”, którymi są: interes publiczny, wybieranie mniejszego zła, uzasadnione stosowanie w czasie wojny środków niemoralnych. Znaczną część rozważań poświęcono analizie celu głównego dla Machiavellego, którym jest dobro ogółu i w tym kontekście możliwych do zastosowania przez władcę środków. Na podstawie prac Machiavellego zrekonstruowano obraz władcy, którego celem jest zjednoczenie Włoch. Ustalenia odniesiono do poglądów z epoki oraz realiów współczesnych, wskazując także na przykłady możliwej interpretacji makiawelizmu współcześnie.

EN

The article analyzes the problem of contemporary understanding of Machiavellianism in the context of Machiavelli’s real views. It presents the boundaries of the principle “the end justifies the means” which include the public interest, selecting the lesser evil, and the justified use of immoral means during the war. Much of the discussion is devoted to an analysis of the common good as a main goal for Machiavelli himself. Based on the work of Machiavelli, an image of the ruler aiming to unify Italy is reconstructed. The findings are then referred to the views from the era as well as to contemporary realities, also by indicating examples of possible interpretations of Machiavellianism today.

Keywords

PL

Machiavelli; władca; państwo; dobro ogółu; dobro państwa; makiawelizm; moralność

EN

Machiavelli; prince; state; Machiavellianism; morality

• Publisher: Fundacja im. Aliny i Leszka Allerhandów
• Journal: Głos Prawa. Przegląd Prawniczy Allerhanda
• Year: 2019
• Volume: 2
• Issue: 2(4)
• Pages: 300-318

Contributors

author

Potapenko Krystyna

• Wydział Prawa i Administracji Uniwersytetu Jagiellońskiego

References

• Alighieri Dante, Monarchia, tłum., wstęp i komentarze Władysław Seńko, Kęty 2002.
• Berlin Isaiah, The Proper Study of Mankind. An Anthology of Essays, London 1997, s. 243-268.
• Ferrero Gugliemo, Machiavelli and Machiavellism, http://www.foreignaffairs.com/articles/69896/guglielmo-ferrero/machiavelli-and-machiavellism
• Kłoskowska Antonina, Machiavelli jako humanista na tle włoskiego Odrodzenia, Łodź 1954.
• Korab-Karpowicz Włodzimierz Julian, Historia filozofii politycznej. Od Tukidydesa do Locke’a. Tradycja klasyczna i jej krytycy, t. 64, Kęty 2010.
• Kozlikhin I. Yu, History of political and legal teachings. The early modern age: From Machiavelly to Kant, Saint Petersburg 2001.
• Machiavelli Niccolo, Książę, przekład Czesław Nanke, Kęty 2005.
• Machiavelli Niccolo, Książę. Rozważania nad pierwszym dziesięcioksięgiem historii Rzymu Liwiusza, Warszawa 2008.
• Machiavelli Niccolo, Discourses on the First Ten Books of Titus Livius, http://etext.lib.virginia.edu
• Niccolo Machiavelli. Paradoksy losów doktryny, red. Anita Tomasiak-Brzost, Warszawa 1973.
• Riklin Alois, Niccolo Machiavellego nauka o rządzeniu, Poznań 2000.
• Symonds John Addington, The Renaissance in Italy, t. 1, The age of the despots. Hildesheim, etc., Georg Olms Verlag 1971.
• Viroli Maurizio, Machiavelli, Oxford 2013.
• Weber Max, Polityka jako zawód i powołanie, Kraków 1998.
• Андрущенко В., Організоване суспільство, Київ 2006 http://archive.nbuv.gov.ua/books/2006/06vaos/04.htm
• Год Б.В., Держава і суспільство в політичній концепції італійського мислителя Ніколо Макіавеллі, “Історична пам’ять” 2009, №1, ст. 18-27.
• История политических и правовых учений. Учебник, под ред. О. Э. Лейста, Москва: Издательство «Зерцало» 2000.
• Нерсесянц В. С., История политических и правовых учений, Москва 1998.
• Норвич Д., История Венецианской республики [пер. с англ.], Москва 2010.
• Философия: Энциклопедический словарь, под редакцией А.А. Ивина, Москва: Гардарики 2004.
• Чичерин Б. H., Политические мыслители древнего и нового мира, Москва: Гардарики 2001.
• Шершеневич Г.Ф., История философии права, Университетская типография, Москва 1906.