Rewitalizacja a spójność lokalna. Rola ekonomii społecznej

• Authors: Kwiatkowski Mateusz

Title variants

EN

Revitalisation and Local Cohesion. The Role of Social Economy

• Languages of publication: PL EN

Abstracts

PL

Celem artykułu jest przedstawienie zarysu koncepcji rewitalizacji jako interwencji publicznej służącej wzmocnieniu spójności lokalnej. Koncepcja akcentuje wieloaspektowy, partycypacyjny i inkluzyjny charakter rewitalizacji. Artykuł zawiera argumenty na rzecz następujących tez: (1) Rewitalizacja powinna być nie tylko doraźną reakcją na kumulację stanów kryzysowych, ale długofalowym działaniem na rzecz spójności lokalnej; (2) Długofalowy sukces rewitalizacji zależy od skali i jakości zaangażowania mieszkańców, szczególnie mieszkańców ze środowisk wykluczonych lub zagrożonych wykluczeniem; (3) Włączenie podmiotów ekonomii społecznej do procesu rewitalizacji stanowi istotny czynnik wzmocnienia spójności lokalnej.

EN

The aim of the article is to present an outline of the concept of revitalisation as a public intervention aimed at strengthening local cohesion. The concept emphasises the multi-faceted, participatory and inclusive nature of revitalisation. The article contains arguments in favour of the following theses: (1) Revitalisation should be not only an ad hoc reaction to the accumulation of crisis levels, but also a long-term action for local cohesion; (2) The long-term success of revitalisation depends on the scale and quality of the involvement of residents, especially residents from disadvantaged or excluded communities; (3) The inclusion of social economy entities in the revitalisation process is an important factor in strengthening local cohesion.

Keywords

PL

rewitalizacja; spójność lokalna; ekonomia społeczna; interwencja publiczna

EN

revitalisation; local cohesion; social economy; public intervention

• Publisher: University of Warsaw - Centre for European Regional and Local Studies (EUROREG) and Regional Studies Association - Polish Section
• Journal: Studia Regionalne i Lokalne
• Year: 2021
• Issue: 1(83)
• Pages: 60-83

Contributors

author

Kwiatkowski Mateusz

• Uniwersytet Zielonogórski, Instytut Socjologii

References

• Bazuń D. Kwiatkowski M., 2019, „Inter-community. Towards a new vision of local cohesion”, w: D. Květenská (red.), New Trends and Innovations in Social Work, Hradec Kralove: Gaudeamus, s. 321–329.
• Bazuń D., Frątczak-Müller J., Mielczarek-Żejmo A., Kwiatkowski M., 2019, „Rewitalizacja a zmiana społeczna. Między sprawstwem a działaniami pozornymi”, Societas / Communitas, nr 2, s. 215–242.
• Boryczka E.M., 2015, „Współpraca sektora publicznego, prywatnego i społecznego w procesie rewitalizacji obszarów centralnych polskich miast”, Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, nr 391, s. 292–301.
• Chwastyk D., 2017, „Rola partycypacji społecznej w Gminnym Programie Rewitalizacji Miasta Wałbrzycha na lata 2016–2025 na przykładzie mikrograntów”, Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, nr 490, s. 70–77.
• Ciesiółka P., 2017, „Rewitalizacja w polityce rozwoju kraju”, Rozwój Regionalny i Polityka Regionalna, nr 39, s. 9–28.
• Czarnecka A., 2016, „Rewitalizacja jako narzędzie pobudzania rozwoju lokalnego na przykładzie rewitalizacji rynku w gminie wiejskiej Olsztyn”, Handel Wewnętrzny, nr 6, s. 345–359.
• Czyżewska A., 2010, Jak planować proces rewitalizacji społeczno‑gospodarczej przestrzeni miejskiej? Warszawa: Pracownia Badań i Innowacji Społecznych Stocznia.
• Donderowicz M., Główczyński M., Wronkowski A., 2016, „Partycypacja społeczna w rewitalizacji – rola stowarzyszeń lokalnych na przykładzie Poznania”, Problemy Rozwoju Miast, Kwartalnik Naukowy Instytutu Rozwoju Miast, z. 4, s. 41–51.
• Drozda Ł., 2019, Urbanistyka oddolna. Koszmar partycypacji a wytwarzanie przestrzeni, Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.
• Farelnik E., 2012, „Finansowanie programów rewitalizacji obszarów miejskich. Analiza dotychczasowych doświadczeń”, Ekonomia, nr 4, s. 290–306.
• Farelnik E., 2018, „Sieciowy kontekst rewitalizacji miast”, Przedsiębiorczość i Zarządzanie, z. 3, cz. III, s. 65–78.
• Golinowska S., Kocot E., 2013, Spójność społeczna. Stan i perspektywy rozwoju społecznego kraju w przekrojach regionalnych, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
• Górczyńska M., Jusis U., Siłka P., 2006, „Wpływ rewitalizacji na rozwój miasta na przykładzie Cork w Republice Irlandii”, Studia Regionalne i Lokalne, nr 3, s. 117–135.
• Grochowski M., Fuhrmann M., Zegar T., 2010, „Rewitalizacja w Warszawie jako instrument zarządzania rozwojem miasta i regionu”, Mazowsze. Studia Regionalne, nr 5, s. 183–200.
• Herbst K., 2008, „Społeczny sens rewitalizacji”, Ekonomia społeczna. Teksty, nr 3.
• Jałowiecki B., 2000, „Przestrzeń społeczna”, w: Encyklopedia socjologii, t. III, Warszawa: Oficyna Naukowa, s. 241–244.
• Jałowiecki B., Szczepański M.S., 2006, Miasto i przestrzeń w perspektywie socjologicznej, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
• Jarczewski W., Dej M., 2015, „Rewitalizacja 2.0. Działania rewitalizacyjne w Regionalnych Programach Operacyjnych 2007–2013 – ocena w kontekście nowego okresu programowania”, Studia Regionalne i Lokalne, nr 1, s. 104–121.
• Jarczewski W., Kułaczkowska A. (red.), 2019, Rewitalizacja. Raport o stanie polskich miast, Warszawa: Instytut Rozwoju Miast i Regionów.
• Jaskólski M.W., Smolarski M., 2016, „Rewitalizacja i gentryfikacja jako procesy sprzężone na wrocławskim Nadodrzu”, Studia Miejskie, t. 22, s. 103–116.
• Jenson J., 1998, Mapping social cohesion: The state of Canadian research. Ottawa: CPRN Study No. F/03. Canadian Policy Research Networks Inc.
• Kociuba D., 2016, „Rewitalizacja w strategiach rozwoju województw w Polsce”, Problemy Rozwoju Miast, Kwartalnik Naukowy Instytutu Rozwoju Miast, z. 3, s. 67–73.
• Kola-Bezka M., 2017, „Możliwości wykorzystania projektów hybrydowych w procesie rewitalizacji gmin w Polsce”, Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, nr 466, s. 137–145.
• Kołsut B., Ciesiółka P., Kudłak R., 2017, „Działania rewitalizacyjne w miastach województwa wielkopolskiego w latach 1999–2015 oraz ich efekty”, Studia Regionalne i Lokalne, t. 68, nr 2, s. 50–68.
• Kozak M.W., 2014, „Rewitalizacja w praktyce polityki spójności”, Problemy Rozwoju Miast, nr 2, s. 71–80.
• Kozak M.W., 2016, „Polityka spójności 2014–2020: rewolucja, reforma czy utrzymanie status quo?”, Studia Regionalne i Lokalne, nr 4, s. 5–24.
• KPRES, 2014, Krajowy Program Rozwoju Ekonomii Społecznej, zawarty w załączniku do uchwały Nr 164 RM w sprawie przyjęcia programu pod nazwą „Krajowy Program Rozwoju Ekonomii Społecznej” z dnia 12 sierpnia 2014 r. (M.P. poz. 811).
• Kwiatkowski M., 2017, „Partycypacyjny model rewitalizacji i jego przeciwnicy”, w: D. Bazuń, M. Kwiatkowski (red.), Rewitalizacja. Podejście partycypacyjne, Warszawa: Oficyna Naukowa, s. 15–32.
• Kwiatkowski M., 2019, Jak włączać ekonomię społeczną w proces rewitalizacji? Warszawa: Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, Biblioteka Ekonomii Społecznej i Solidarnej.
• Lefebvre H., 1991, The Production of Space, Oxford: Blackwell.
• Leszkowicz-Baczyński J., 2017, „Budżet obywatelski jako impuls miejskich procesów rewitalizacyjnych”, w: D. Bazuń, M. Kwiatkowski (red.), Rewitalizacja. Podejście partycypacyjne, Warszawa: Oficyna Naukowa, s. 33–54.
• Lisowska A., Ochmański A., 2016, „Rewitalizacja a rozwój społeczno-gospodarczy miast (wybrane przykłady)”, Studia Miejskie, t. 23, s. 117–130.
• Lӧw M., 2018, Socjologia przestrzeni (tłum. I. Drozdowska-Broering), Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.
• Mazur-Belzyt K., 2016, „Równoważenie rozwoju małego miasta w XXI wieku – ujęcie teoretyczne”, Studia Miejskie, t. 22, s. 23–34.
• Mliczyńska-Hajda D., 2013, „Programowanie rewitalizacji a proces zmiany miasta – z perspektywy doświadczeń w partycypacyjnym planowaniu zagospodarowania przestrzennego w wybranych polskich miastach”, Studia Miejskie, t. 12, s. 119–134.
• Murawska A., 2018, „Rewitalizacja w Łodzi – społeczny aspekt”, Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, nr 518, s. 111–120.
• Nowak M., 2013, „Niezrealizowana rewitalizacja jako niedoskonała gentryfikacja. Analiza procesu ożywiania poznańskiej Śródki”, Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny, z. 3, s. 229–249.
• Noworól A., Noworól K., Hałata P., 2012, „Partycypacja społeczna w zarządzaniu procesami rewitalizacji”, Problemy Rozwoju Miast, nr 1, s. 26–39.
• Opalińska A., 2017, „Idea »bottom up« w Zielonej Górze”, w: D. Bazuń, M. Kwiatkowski (red.), Rewitalizacja. Podejście partycypacyjne, Warszawa: Oficyna Naukowa, s. 114–126.
• Pałka-Łebek E., 2019, Rewitalizacja obszarów wiejskich. Uwarunkowania, modele, konsekwencje, Warszawa: Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne.
• Parysek J.J., 2016, „Rewitalizacja jako problem i zadanie własne polskich samorządów lokalnych”, Rozwój Regionalny i Polityka Regionalna, nr 33, s. 17–35.
• Płoszaj A., 2011, „Rewitalizacja miast w polityce spójności 2004–2006”, Studia Regionalne i Lokalne, wydanie specjalne, s. 84–97.
• Pokora M., 2014, „Ekonomia społeczna w polityce przeciwdziałania wykluczeniu społecznemu w Polsce”, Ekonomia Społeczna, nr 2, s. 9–20.
• Przywojska J., 2016a, Rewitalizacja miast. Aspekt społeczny, Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
• Przywojska J., 2016b, „Rewitalizacja społeczna jako składowa polityki rozwoju miast”, Przedsiębiorczość i Zarządzanie, z. 2, cz. 1, s. 209–222.
• Pudełko A., 2015, „Partycypacja obywatelska w procesie rewitalizacji na przykładzie planowania zintegrowanego programu rewitalizacji osiedla Nikiszowiec w Katowicach”, Prace Geograficzne, z. 142, s. 89–103.
• Rogatka K., Grzelak-Kostulska E., Kwiatkowski M., Bieńska L., Feltynowski M., Chodkowska-Miszczuk J., 2017, „Odnowa i rewitalizacja wsi w kontekście realizacji polityki spójności UE na przykładzie województwa kujawsko-pomorskiego”, Studia Obszarów Wiejskich, t. 48, s. 103–115.
• Sałustowicz P., 2007, „Pojęcie, koncepcje i funkcje ekonomii społecznej”, Ekonomia Społeczna. Teksty, nr 2.
• Sennet R., 2019, Building and Dwelling. Ethics for the City, London: Penguin Books.
• Skrzypczak B., Łukowski W. (red.), 2011, Rewitalizacja społeczna od aktywizacji do rozwoju lokalnego, Radom: Wydawnictwo Naukowe Instytutu Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy.
• Skubiak B., 2018, „Rewitalizacja społeczna w rozwoju obszarów problemowych”, Studia i Prace Wydziału Nauk Ekonomicznych i Zarządzania, nr 51/1, s. 21–29.
• Szczepański M, Śliz A., 2011, „Rewitalizacja i mobilizacja społeczna”, w: B. Skrzypczak (red. meryt.), W. Łukowski (red. nauk.), Rewitalizacja społeczna od aktywizacji do rozwoju lokalnego, Radom: Wydawnictwo Naukowe Instytutu Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy.
• Tylman A., 2016, „Partycypacja społeczna w finansowaniu procesów miejskich na przykładzie rewitalizacji”, Przedsiębiorczość i Zarządzanie, z. 8, cz. 3, s. 281–293.
• Ustawa o rewitalizacji z 9 października 2015 roku, Dz.U. 2015, poz. 1777.
• Wallis A., 1990, Socjologia przestrzeni, Warszawa: Niezależna Oficyna Wydawnicza.
• Witkowski M., Wódz K. (red.), 2016, Zarządzanie spójnością społeczną: globalne wizje i lokalne praktyki, Dąbrowa Górnicza: Wydawnictwo Naukowe Wyższej Szkoły Biznesu w Dąbrowie Górniczej.
• Wojnar K., 2011, „Wpływ polityki spójności na spójność społeczną polskich miast – wnioski z badań ewaluacyjnych”, Studia Regionalne i Lokalne, wydanie specjalne, s. 67–83.
• Wódz J., 2016, „Regionalne i lokalne konsekwencje europejskiej polityki spójności”, w: M. Witkowski, K. Wódz (red.), Zarządzanie spójnością społeczną: globalne wizje i lokalne praktyki, Dąbrowa Górnicza: Wydawnictwo Naukowe Wyższej Szkoły Biznesu w Dąbrowie Górniczej, s. 23–34.