WSCHÓD I ZACHÓD PRZEMIESZCZONE ORAZ ODTWORZONE POWSTANIE POSTMIGRACYJNEGO SPOŁECZEŃSTWA POLSKICH ZIEM ZACHODNICH / THE SHIFTING AND RECONSTRUCTING OF EAST AND WEST: THE EMERGENCE OF A POST-MIGRATION SOCIETY IN POLAND’S WESTERN AND NORTHERN TERRITORIES

• Authors: Paweł Lewandowski
• Languages of publication: EN

Abstracts

EN

This article aims to synthesize the discussion of post-war migration in the Western and Northern Territories acquired by Poland. The main axis of consideration is the meeting of settlers coming from the east and west of the pre-war state. In spite of the centralized plans for resettlement and optimistic hopes, the Western and Northern Territories were first an area of conflict and only later an area of long-lasting integration. Living together revealed that the arrivals from the east and west differed from one another to a large degree, and this produced tension that was observable in their ways of referring to each other, their stereotypes and social images, and in their access to various forms of capital in the new location. The lifestyle of the migrants from Poland’s former west clearly achieved the status of the obligatory cultural norm, and the settlers from the former eastern lands were obliged to adapt themselves. The author proposes using the ideas of orientalization and occidentalization to describe these complicated mutual relations.

Keywords

EN

Poland’sWestern and Northern Territories / Ziemie Zachodnie; resettlement / przesiedlenia; migration / migracja; West / Zachod; East / Wschod; dominance / dominacja

• Publisher: Instytut Studiów Politycznych PAN
• Journal: Kultura i Społeczeństwo
• Year: 2013
• Volume: 57
• Issue: 3
• Pages: 203-216

Dates

published

2013-09-01

online

2014-01-25

Contributors

author

Paweł Lewandowski

• Uniwersytet Wrocławski

References

• „Anka”, 1963, Wrośliśmy tutaj korzeniami, w: Pamiętniki osadnikow ziem odzyskanych, Zygmunt Dulczewski, Andrzej Kwilecki (red.), Wydawnictwo Poznańskie, Poznań.
• Blaski…, 1946, Blaski i cienie osadnictwa na Dolnym Śląsku, „Pionier. Dziennik Dolno-Śląski”, nr 90 z 16 kwietnia.
• Berting Jan, Villain-Gandossi Christiane, 1995, Rola i znaczenie stereotypow narodowych w stosunkach międzynarodowych: podejście interdyscyplinarne, tłum. Jadwiga Piątkowska, w: Narody i stereotypy, Teresa Walas (red.), Międzynarodowe Centrum Kultury, Krakow.
• Bobako Monika, 2010, Demokracja wobec rożnicy. Multikulturalizm i feminizm w perspektywie polityki uznania, Wydawnictwo Poznańskie, Poznań.
• Borkowicz Jacek, 1998,Wygnańcy i wypędzeni, w: Kompleks wypędzenia, Włodzimierz Borodziej, Artur Hajnicz (red.), Znak, Krakow.
• Bukowiecka Natalia, 1945, Drugi etap, „Ziemia Lubuska”, nr 4 z 28 października.
• Buławski Rajmund, 1945, Problemy osadniczo-przesiedleńcze Ziem Odzyskanych, w: I Sesja Rady Naukowej dla Zagadnień Ziem Odzyskanych 30 VII - 1 VIII 1945 r., z. 2, Biuro Studiow Osadniczo-Przesiedleńczych, Krakow.
• Burszta Jozef, 1967, Kategorie ludności, w: Przemiany społeczne na Ziemiach Zachodnich, Władysław Markiewicz, Paweł Rybicki (red.), Wydawnictwo Instytutu Zachodniego, Poznań.
• Cofałka Jan, 2011, Ślązacy i Kresowiacy, Scholar, Warszawa.
• Czekalski J., 1947, głos w dyskusji, w: IV Sesja Rady Naukowej dla Zagadnień Ziem Odzyskanych 18- -21 XII 1946 r., z. 2: Problemy demograficzne, socjologiczne i kulturalne, Biuro Studiow Osadniczo- -Przesiedleńczych, Krakow.
• Dobrowolski Kazimierz, 1945, Uwagi o osadnictwie ziem zachodnich, w: I Sesja Rady Naukowej dla Zagadnień Ziem Odzyskanych 30 VII - 1 VIII 1945 r., z. 3: Zagadnienia ogolne osadnictwa ziem odzyskanych, Biuro Studiow Osadniczo-Przesiedleńczych, Krakow.
• Dobrowolski Kazimierz, 1970, Kilka propozycji w sprawie organizacji osadnictwa, w: Ziemie Zachodnie w polskiej literaturze socjologicznej. Wybor tekstow, Andrzej Kwilecki (wyb.), Wydawnictwo Instytutu Zachodniego, Poznań.
• Dulczewski Zygmunt, 1964, Społeczne aspekty migracji na Ziemiach Zachodnich, Instytut Zachodni, Poznań.
• Franczak Jan, 1946, Głos skargi repatrianta, „Polska Zachodnia”, nr 20.
• Hahn Han Henning, 2008, Stereotyp - Geschichte - Mythos. Uberlegungen zur historischen Stereotypenforschung, w: Erinnerungsorte, Mythen und Stereotypen in Europa. Miejsca pamięci, mity i stereotypy w Europie, Heidi Hein-Kircher, Jarosław Suchoples, Hans Henning Hahn (red.), Atut,Wrocław.
• Kaźmierska Kaja, 1999, Doświadczenia wojenne Polakow a kształtowanie tożsamości etnicznej. Analiza narracji kresowych, Wydawnictwo IFiS PAN, Warszawa.
• Kiełczewska Maria, Gluck Leopold, 1945, Zagadnienie akcji migracyjnej na Ziemiach Zachodnich, „Przegląd Zachodni”, t. 1.
• Kołodyńska Stanisława, 1976, Trzeba walczyć o zmiany na lepsze…, w: Moj dom nad Odrą, t. 5, Zygmunt Dulczewski (oprac.), Lubuskie Towarzystwo Kultury, Zielona Gora.
• Kosiński Leszek, 1967, Przeobrażenia demograficzne, w: Przemiany społeczne na Ziemiach Zachodnich, Władysław Markiewicz, Paweł Rybicki (red.), Wydawnictwo Instytutu Zachodniego, Poznań.
• Kwaśniewski Krzysztof, 1969, Adaptacja i integracja kulturowa ludności Śląska po drugiej wojnie światowej, PWN, Wrocław.
• Mach Zdzisław, 1998, Niechciane miasta. Migracja i tożsamość społeczna, Universitas, Krakow.
• Nowakowski Stefan, 1967, Procesy adaptacji i integracji w środowisku wiejskim i miejskim Ziem Zachodnich, w: Przemiany społeczne na Ziemiach Zachodnich, Władysław Markiewicz, Paweł Rybicki (red.), Wydawnictwo Instytutu Zachodniego, Poznań.
• Owsiak Franciszek, 1976, Cząstka mojej rzeczywistości głogowskiej…, w: Moj dom nad Odrą, t. 5, Zygmunt Dulczewski (oprac.), Lubuskie Towarzystwo Kultury, Zielona Gora.
• Owsińska Stanisława, 1987, Tworzy się nowe, w: Wiosna na rumowisku i inne wspomnienia pionierow, Zdzisław Linkowski (oprac.), Gorzowskie Towarzystwo Kultury, Gorzow Wielkopolski.
• Pietkiewicz Stanisław, Orlicz Michał, 1945, Plan regionalny przesiedlenia osadnikow rolnych na ziemie odzyskane, w: I Sesja Rady Naukowej dla Zagadnień Ziem Odzyskanych 30 VII - 1 VIII 1945 r., z. 3: Zagadnienia ogolne osadnictwa ziem odzyskanych, Biuro Studiow Osadniczo-Przesiedleńczych, Krakow.
• Pietraszko Aleksander, 1963, Osadnik wojskowy, w: Pamiętniki osadnikow ziem odzyskanych, Zygmunt Dulczewski, Andrzej Kwilecki (red.), Wydawnictwo Poznańskie, Poznań.
• Pilot Marian, 2010, Pioropusz, Wydawnictwo Literackie, Krakow.
• Rymsza Kazimierz, 1945, Repatrianci w służbie Ojczyzny, „Polska Zachodnia”, nr 4.
• Sadowski Wojciech, 2005, Zabużańskie (kresowe) korzenie w kulturze gorzowskiej, w: Gorzow Wielkopolski w 60-leciu 1945-2005, Dariusz Aleksander Rymar, Juliusz Sikorski (red.), Urząd Miasta Gorzowa, Gorzow Wielkopolski.
• SadowskiWojciech, 2006, Obyczajowość kresowa w świetle publikacji i wspomnień ludności osiadłej w mieście i rejonie Gorzowa Wielkopolskiego, „Nadwarciański Rocznik Historyczno-Archiwalny”, nr 13.
• Samborski J., 1945, Arka Noego, „Polska Zachodnia”, nr 17.
• Smolarkiewicz Elżbieta, 2010, „Przerwana” tożsamość. Odtwarzanie i tworzenie tożsamości w społecznościach postmigracyjnych, Wydawnictwo UAM, Poznań.
• Szarota Tomasz, 1969, Osadnictwo miejskie na Dolnym Śląsku w latach 1945-1948, Ossolineum,Wrocław.
• Talaga Jan, 1981, Moja więź z Wrocławiem, w: Tu jest nasza Ojczyzna. Z pamiętnikow mieszkańcow Ziem Zachodnich i Połnocnych, Bronisław Gołębiowski (oprac.), Wydawnictwo Poznańskie, Poznań.
• Thum Gregor, 2008, Obce miasto - Wrocław 1945 i potem, tłum. Małgorzata Słabicka, Via Nova, Wrocław.
• Tomczak Maria, 2006, Obraz osadnikow w prasie i publicystyce polskiej, w: Ziemie Odzyskane / Ziemie Zachodnie i Połnocne 1945-2005. 60 lat w granicach państwa polskiego, Andrzej Sakson (red.), Wydawnictwo Instytutu Zachodniego, Poznań.
• Topp Izolda, 2010, Pamięć i nostalgia. Sentymentalne podroże Dolnoślązakow na Kresy, „Kultura Wspołczesna”, nr 1. Tumolska Halina, 2000, Mitologia Kresow Zachodnich w pamiętnikarstwie i beletrystyce polskiej (1945- -2000), Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń.
• Turnau Irena, 1960, Studia nad strukturą ludnościową polskiego Wrocławia, Wydawnictwo Instytutu Zachodniego, Poznań.
• Zaremba Marcin, 2012, Wielka trwoga. Polska 1944-1947. Ludowa reakcja na kryzys, Znak, Krakow.
• Żygulski Kazimierz, 1967, Ziemie Zachodnie w życiu kulturalnym Polski, w: Przemiany społeczne na Ziemiach Zachodnich, Władysław Markiewicz, Paweł Rybicki (red.), Wydawnictwo Instytutu Zachodniego, Poznań.

Identifiers

DOI

10.2478/kultura-2013-0029