Cultural Pessimism And Heroic Manliness

• Authors: Nina Gładziuk
• Languages of publication: EN

Abstracts

EN

An interesting fact in the intellectual history of the fin-de-siecle and first three decades of the 20th century is that the crisis of modernity was understood in categories of sex and gender. In spite of the differences dividing the German intellectual trend of cultural pessimism, the conservative revolution, and Fascist thinking, all these paradigms are linked by the characteristic conviction that ‘modernity’, being the consequence of the French Revolution, was ruled by the ‘feminine principle’. This principle was supposed to represent what is anti-military, anti- -state, and anti-cultural at the same time. Variations on the theory of male bonding (Mannerbund) were the intellectual reaction to that ‘feminine principle’. The intellectual patterns described here find their continuation in contemporary conservative thought.

Keywords

EN

French Revolution; modernity; nowoczesność; cultural pessimism; conservative reaction,male; bonding; Wielka Rewolucja Francuska; nowoczesność; pesymizm kulturowy; reakcja konserwatywna; Mannerbund

• Publisher: Instytut Studiów Politycznych PAN
• Journal: Kultura i Społeczeństwo
• Year: 2014
• Volume: 58
• Issue: 1
• Pages: 3-19

Dates

published

2014-03-01

online

2014-07-26

Contributors

author

Nina Gładziuk

• Instytut Studiów Politycznych PAN

References

• Benn Gottfried, 1998, Świat dorycki. O związkach sztuki i władzy, tłum. Ryszard Turczyn, w: Gottfried Benn, Po nihilizmie. Eseje, szkice, fragmenty, Hubert Orłowski (wyb.),Wydawnictwo Poznańskie, Poznań.
• Bluher Hans, 1999, Teoria męskiej społeczności, tłum. Tomasz Gabiś, w: Rewolucja konserwatywna w Niemczech 1918-1933,Wojciech Kunicki (wyb. i oprac.),Wydawnictwo Poznańskie, Poznań.
• Freud Sigmund, 1998, Kultura jako źrodło cierpień, w: Pisma społeczne, tłum. zbiorowe,Wydawnictwo KR, Warszawa Hegel Georg Wilhelm Friedrich, 1969, Zasady filozofii prawa, tłum. Adam Landman, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa.
• Historia…, 2001, Historia literatury włoskiej XX wieku, Joanna Ugniewska (red.), Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Hitler Adolf, 1992, Moja walka = Mein Kampf , tłum. Irena Puchalska, Piotr Marszałek, Werset, Krakow.
• Horkheimer Max, 1987, Społeczna funkcja filozofii.Wybor pism, tłum. Jan Doktor, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa.
• Junger Ernst, 1922, Der Kampf als inneres Erlebnis, Mittler und Sohn, Berlin.
• Junger Ernst, 1999, W stalowych burzach, tłum. Wojciech Kunicki, Czytelnik, Warszawa.
• Junger Ernst, 2010, Robotnik. Panowanie i forma bytu, tłum. Wojciech Kunicki, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• King Francis, 1996, Szatan i swastyka. Okultyzm w partii nazistowskiej, tłum. Jerzy Moderski, Tomasz Olszewski, Wydawnictwo Axis, Poznań.
• Krockow Christian von, 1997, Niemcy. Ostatnie sto lat, tłum. Andrzej Kopacki, Wolumen, Wydawnictwo- Krąg, Warszawa.
• Le Bon Gustave, 1997, Psychologia tłumu, tłum. Bolesław Kaprocki, Wydawnictwo Pavo,Warszawa.
• Mosse George L., 1972, Kryzys ideologii niemieckiej. Rodowod intelektualny Trzeciej Rzeszy, tłum. Tadeusz Evert, Czytelnik, Warszawa.
• Mosse George L., 1985, Nationalism and Sexuality: Respectability and Abnormal Sexuality in Modern Europe, Howard Fertig, New York Nietzsche Friedrich, 2003,Wola mocy. Proba przemiany wszystkich wartości, tłum. Konrad Drzewiecki, Stefan Frycz, Wydawnictwo Zielona Sowa, Krakow.
• Nietzsche Friedrich, 2004, Zmierzch bożyszcz, czyli jak filozofuje się młotem, tłum. Paweł Pieniążek, Wydawnictwo Zielona Sowa, Krakow.
• Plenge Johann, 1916, 1789 und 1914: Die symbolischen Jahre in der Geschichte des politischen Geistes, Springer, Berlin.
• Rosenberg Alfred, 1930, Der Mythus des 20. Jahrhunderts: eine Wertung der seelisch-geistigen Gestaltenkampfe unserer Zeit, Hoheneichen Verlag, Munchen (cyt. za: www.aryanism.net/downloads/ books/alfredrosenberg/myth-of-the-twentieth-century.pdf).
• Schopenhauer Artur, 2006, O kobietach, w: W poszukiwaniu mądrości życia. Parerga i paralipomena. Drobne pisma filozoficzne, t. 2, tłum. Jan Garewicz, Antyk, Kęty.
• Spengler Oswald, 1990, Historia, kultura, polityka. Wybor pism, tłum. Andrzej Kołakowski, Jerzy Łoziński, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa.
• Spengler Oswald, 2001, Zmierzch Zachodu. Zarys morfologii historii uniwersalnej, tłum. Jozef Marzęcki, Wydawnictwo KR, Warszawa.

Identifiers

DOI

10.2478/kultura-2014-0011