Two Monologues: Feminist ‘Femininity’ and Evolutionary ‘Masculinity’: Analysis of Two Research Paradigms of Sexuality

• Authors: Kamil Łuczaj
• Languages of publication: EN

Abstracts

EN

The author analyzes attitudes to the phenomenon of sexuality on the basis of two theoretical perspectives, the evolutionary and the feminist, between which there has long been conflict. In his opinion, however, they are only seemingly contrary. The main texts of both trends of thought concern entirely different problems and at the substantive level there is basically no contradiction between them. It is important that evolutionary theory often undermines existing cultural schemas, although this is rarely perceived by proponents of feminist theories. Evolutionists, in turn, rather too often identify feminism with radical social constructivism. Another extreme is a view that could be described as evolutionary sexism, consisting in justifying the gender status quo by reference to biological essentialism. After elimination of the extreme approaches, which are rare in any case, it is possible to use the results of evolutionary research in the debate over gender equality and to transform the two monologues into a cohesive dialogue; this, in the author’s opinion, is an important task for empirically oriented social theory

Keywords

EN

Feminism; evolutionism; gender-sex; feminizm; ewolucjonizm; płeć

• Publisher: Instytut Studiów Politycznych PAN
• Journal: Kultura i Społeczeństwo
• Year: 2014
• Volume: 58
• Issue: 1
• Pages: 21-39

Dates

published

2014-03-01

online

2014-07-26

Contributors

author

Kamil Łuczaj

• Uniwersytet Jagielloński

References

• Badinter Elisabeth, 1993, XY-tożsamość mężczyzny, tłum. Grzegorz Przewłocki,W.A.B,Warszawa.
• Bem Sandra, 2000, Męskość, kobiecość. O rożnicach wynikających z płci, tłum. Sylwia Pikiel, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk.
• Boothroyd Linda G. i in., 2008, Facial Correlates of Sociosexuality, „Evolution and Human Behavior”, t. 29, s. 211-218.[WoS]
• Bourdieu Pierre, 2004, Męska dominacja, tłum. Lucyna Kopciewicz, Oficyna Naukowa, Warszawa.
• Buber Agassi Judith, 1989, Theories of Gender Equality: Lessons from the Israeli Kibbutz, „Gender and Society”, t. 3, nr 2, s. 160-186.
• Buss David M., 2001, Psychologia ewolucyjna, tłum. Marek Orski, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk.
• Buss David M., 2003, Ewolucja pożądania, tłum. Bogdan Wojciszke, Agnieszka Nowak, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk.
• Buss David M., 2007, Morderca za ścianą. Skąd w naszym umyśle kryją się mordercze zdolności, tłum. Agnieszka Nowak, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk.
• Buss David M., Schmitt David P., 2011, Evolutionary Psychology and Feminism, „Sex Roles”, t. 64, s. 768-787.
• Butler Judith P., 2008, Uwikłani w płeć. Feminizm i polityka tożsamości, tłum. Karolina Krasuska, Wydawnictwo Krytyki Politycznej, Warszawa.
• Campbell Anne, 2004, Jej niezależny umysł. Psychologia ewolucyjna kobiet, tłum. Joanna Kantor-Martynuska, Wydawnictwo Literackie, Krakow.
• Cartwright John, 2000, Evolution and Human Behavior: Darwinian Perspectives on Human Nature, MIT University Press, Cambridge.
• Chu Simon, Hardaker Romy, Lycett John E., 2007, Too Good to be ‘True’? The Handicap of High Socio- -economic Status in Attractive Males, „Personality and Individual Differences”, t. 42, s. 1291-1300.
• Count Earl W., 1991, W poszukiwaniu biogramu, w: Barbara Szacka, Jakub Szacki (red.), Człowiek, zwierzę społeczne, Czytelnik, Warszawa.
• Danel Dariusz, Pawłowski Bogusław, 2009, Atrakcyjność a mechanizmy doboru płciowego i teoria sygnalizacji biologicznej, w: Bogusław Pawłowski (red.), Biologia atrakcyjności człowieka, Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa.
• Dybowski Benedykt, 1897, O kwestii tzw. ≪kobiecej≫ ze stanowiska nauk przyrodniczych, Księgarnia Polska, Lwow.
• Freese Jeremy, Li Jui-Chung Allen, Wade Lisa D., 2003, The Potential Relevances of Biology to Social Inquiry, „Annual Review of Sociology”, t. 29, s. 233-255.
• Gowaty Patricia Adair, 1992, Evolutionary Biology and Feminism, „Human Nature” 3, s. 217-249.
• Gueguen Nicolas, 2007, Bust Size and Hitchhicking: A Field Study, „Perceptual and Motor Skills”, t. 105, s. 1294-1298.
• Hrdy Sarah Blaffer, 2005, Kobieta, ktorej nigdy nie było, tłum. Marcin Ryszkiewicz, Wydawnictwo CiS, Warszawa.
• Hyży Ewa, 2003, Kobieta, ciało, tożsamość. Teorie podmiotu w filozofii feministycznej końca XX wieku, Universitas, Krakow.
• Iwasiow Inga, 2004, Gender dla średnio zaawansowanych. Wykłady szczecińskie, WAB, Warszawa.
• Lewontin Richard, 1991, Socjobiologia: jeszcze jeden determinizm biologiczny, w: Barbara Szacka, Jakub Szacki (red.), Człowiek, zwierzę społeczne, Czytelnik, Warszawa.
• Łuczaj Kamil, 2012, Ewolucjonistyczny feminizm Sarah Blaffer Hrdy, „Studia Humanistyczne AGH”, nr 2, s. 45-56.
• McKibbinWilliam F. i in., 2008, Why Do Men Rape? An Evolutionary Psychological Perspective, „Review of General Psychology”, t. 12, s. 86-97.
• Miller Geoffrey, 2004, Umysł w zalotach. Jak wybory seksualne kształtowały naturę człowieka, tłum. Małgorzata Koraszewska, Rebis, Poznań.
• Morris Desmond, 2005, Naga małpa, tłum. Tadeusz Bielicki, Jan Koniarek, Jerzy Prokopiuk, Prima, Warszawa.
• Pawłowski Bogusław (red.), 2009, Biologia atrakcyjności człowieka,Wydawnictwo UniwersytetuWarszawskiego, Warszawa.
• Penton-Voak Ian S. i in., 2007, Male Facial Attractiveness, Perceived Personality, and Child Direct-speech, „Evolution and Human Behavior”, t. 28, s. 253-259.[WoS]
• Ridley Matt, 1999, Czerwona krolowa. Płeć a ewolucja natury ludzkiej, tłum. Jozef J. Bujarski, Alexandra Milos, Rebis, Poznań.
• Roberts Celia, 2003, Drowning in the Sea of Estrogens: Sex Hormones, Sexual Reproduction and Sex, „Sexualities”, t. 6, s. 195-213.
• Singer Peter, 1991, Etyka i socjobiologia, w: Barbara Szacka, Jakub Szacki (red.), Człowiek, zwierzę społeczne, Czytelnik, Warszawa.
• Singer Peter, 1998, Evolutionary Workers’ Party, Times Higher Education Supplement, 15 maja (http://www.timeshighereducation.co.uk/features/evolutionary-workers-party/107353.artic le [02.02.2014]).
• Smith Christine A., Konik Julie, 2011, Feminism and Evolutionary Psychology: Allies, Adversaries, or Both? An Introduction to a Special Issue, „Sex Roles”, t. 64, s. 595-602.
• Smuts Barbara, 1995, The Evolutionary Origins of Patriarchy, „Human Nature”, t. 6, s. 1-32.
• Sommers Christina Hoff, 1994, Who Stole Feminism? How Women Have Betrayed Women, Simon & Schuster, New York.
• Stadnik Katarzyna, Wojtewicz Anna, 2009, Anielice czy diablice?, Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne, Warszawa.
• Sukiennik Irmina, Pawłowski Bogusław, 2009, Biologiczne znaczenie atrakcyjności cech dziecięcych, w: Bogusław Pawłowski (red.), Biologia atrakcyjności człowieka, Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa.
• Szacka Barbara, Szacki Jakub (red.), 1991, Człowiek, zwierzę społeczne, Czytelnik, Warszawa.
• Szlendak Tomasz, Kozłowski Tomasz, 2009, Naga małpa przed telewizorem. Popkultura w świetle psychologii ewolucyjnej, WAiP,Warszawa.
• Ślęczka Kazimierz, 1997, Feminizm czy feminizmy? Feminizm jako wiązka ideologii, w: ZofiaGorczyńska, Sabina Kruszyńska, Irena Zakidalska (red.), Płeć, kobieta, feminizm,Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk. Thornhill Randy, Gangestad Steven W., 2008, The Evolutionary Biology of Human Female Sexuality, Oxford Univeristy Press, New York.
• Thornhill Randy, Palmer Craig T., 2000, A Natural History of Rape: Biological Bases of Sexual Coercion, MIT Press, Cambridge, Tiger Lionel, Shepher Joseph, 1975, Women in the Kibbutz, Harcourt Brace and Jovanovich, New York-London.
• Tiger Lionel, Fox Robin, 1991, Wstęp do biogramatyki, w: Barbara Szacka, Jakub Szacki (red.), Człowiek, zwierzę społeczne, Czytelnik, Warszawa. van den Berghe Pierre L., 1991, Łączenie paradygmatow: biologia i nauki społeczne, w: Barbara Szacka, Jakub Szacki (red.), Człowiek, zwierzę społeczne, Czytelnik, Warszawa.
• Vandermassen Griet, 2011, Evolution and Rape: A Feminist Darwinian Perspective, „Sex Roles”, t. 64, s. 732-747.
• Walczewska Sławomira, 2006, Damy, rycerze i feministki, Wydawnictwo eFKa, Krakow.
• Waterson Julie, 2000, They Asked for It, http://www.marxists.org/history/etol/writers/waterson/ 2000/04/rape.html [07.03.2014].
• Waynforth David, 2001, Mate Choice Trade-offs and Women’s Preference for Physically Attractive Man, „Human Nature”, t. 12, s. 207-219.
• Wilson Edward O., 1988, Onaturze ludzkiej, tłum. Barbara Szacka, Państwowy InstytutWydawniczy, Warszawa.
• Wilson Edward O., 2000, Socjobiologia, tłum. Mariusz Siemiński, Zysk i S-ka, Poznań.

Identifiers

DOI

10.2478/kultura-2014-0012