Religion as an Element of Identity of the German Minority. in the Third Republic of Poland / Religia jako element tożsamości mniejszości niemieckiej w Rzeczpospolitej Polskiej

• Authors: Bernadetta Nitschke
• Languages of publication: EN

Abstracts

EN

Poland is an example of a national and ethnic structure which is inextricably linked with religion. Religion ought to be perceived as a multi-faceted phenomenon for it permeates all structures of the society. It exerts a profound influence on the functioning of families, local communities, the system of education, as well as on professional and other types of associations. Poland and its history constitute an excellent point of reference in that matter, for it has undergone a long and complex process of transformation from the country of multiculturalism to that of homogeneity. National and religious homogeneity was a rather short -lived experience because it was the outcome of the change of the country borders and expulsions of World War II. In the People’s Republic of Poland any manifestation of identity or difference was received with hostility. Depending on the area of social life, various degrees of repressive policies were implemented, and national and religious minorities became one of the targets of such politics. It can be argued that it exerted a particularly strong influence on the German minority, no longer able to cultivate its cultural and ethnic identity. The situation did not change until the socio -political transformation of 1989. It was then that a service in the German language was celebrated for the first time since the end of war. The place of celebration was no less significant - it was the Annaberg, a place which both Poles and Germans hold sacred.

Keywords

EN

religion; German minority; idea of multiculturalism; Roman Catholic Church; Evangelical- -Augsburg Church; Potsdam Conference; Allied Control Council; expulsions; temporariness syndrome; private homeland; native population; German People’s List; pilgrimages; Christian values; language of religious practice; folk and working -class religiousness

• Publisher: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
• Journal: Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio K – Politologia
• Year: 2012
• Volume: 19
• Issue: 2
• Pages: 89-104

Dates

published

2012-12-01

online

2013-02-28

Contributors

author

Bernadetta Nitschke

• Institute of Political Science, University of Zielona Góra (Poland)

References

• Banasiak, S. 1968. Przesiedlenie Niemców z Polski w latach 1945-1950, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź, p. 222.
• Berlińska, D. 1999. Mniejszość niemiecka na Śląsku Opolskim w poszukiwaniu tożsamości, Instytut Śląski w Opolu, Opole, pp. 338-339.
• Brożek, A. 1965. Losy Niemców w Polsce po roku 1944/1945, Instytut Śląski w Opolu, Opole, p. 24.
• Henkys, R. 1997. Tam jest mój kraj rodzinny..., „Dialog”, No. 3-4, p. 100.
• Janusz, G. 2011. Ochrona praw mniejszości narodowych w Europie, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin, pp. 130-131.
• Korbel, J. 1986. Polska ludność rodzima. Migracje w przeszłości i perspektywie - analiza uwarun­kowań, Instytut Śląski w Opolu, Opole, p. 102.
• Lippóczy, P., Walichnowski, T. 1982. Przesiedlenia ludności niemieckiej z Polski po II wojnie świa­towej w świetle dokumentów, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa-Łódź, pp. 57, 58.
• Macała, J. 1999. Duszpasterstwo a narodowość wiernych. Kościół katolicki w diecezji katowickiej wobec mniejszości niemieckiej 1922-1939, Centrum Badań Śląskoznawczych i Bohemistycznych Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław-Katowice, p. 149.
• Madajczyk, P. 2001. Niemcy polscy 1944-1989, Oficyna Naukowa, Warszawa, pp. 318-320.
• Madajczyk, P., Berlińska, D. 2008. Polska jako państwo narodowe. Historia i pamięć, Państwowy Instytut Naukowy - Instytut Śląski, Warszawa-Opole, p. 583.
• Nitschke, B. 2000. Wysiedlenie czy wypędzenie? Ludność niemiecka w Polsce w latach 1945-1949, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń, pp. 128-129.
• Olejnik, L. 2003. Polityka narodowościowa Polski w latach 1944-1960, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź, pp. 136-142.
• Osękowski, Cz. 1994. Społeczeństwo Polski Zachodniej i Północnej w latach 1945-1956, Wydawnictwo Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Zielonej Górze, Zielona Góra, p. 139.
• Ossowski, S. 1967. Z zagadnień psychologii społecznej, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, War­szawa, p. 210. The Potsdam Declaration, <http://www.ibiblio.org/pha/policy/1945/1945-08-02a.html> (access 08.08.2012).
• Rykała, A. 2011. Mniejszości religijne w Polsce. Geneza, struktury przestrzenne, tło etniczne, Wy­dawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź, p. 231.
• Rykała, A. 2011. Mniejszości religijne w Polsce. Geneza, struktury przestrzenne, tlo etniczne, Wy­dawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź, p. 245.
• Sakson, A. 2012. Mniejszość niemiecka na Śląsku w świetle Narodowego Spisu Powszechnego z 2011 roku, „Biuletyn Instytutu Zachodniego”, No. 85, pp. 1-2.
• Świątkiewicz, W. 1993. Zagadnienie odradzania się niemieckiej tożsamości kulturowej w kontekście socjologicznej problematyki religijności na Górnym Śląsku [in:] Sytuacja społeczno-kulturowa mniejszości niemieckiej na Górnym Śląsku, W. Jacher (ed.), Wydawnictwo Szumacher, Kielce, pp. 60-62.
• Swierski, J. 2010. Idea wielokulturowości. Tradycja Rzeczpospolitej i doświadczenia obecne, Oficyna Wydawnicza Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie, Warszawa, pp. 23-24.
• Tomaszewski, J. 1991. Mniejszości narodowe w Polsce XX wieku, Editions Spotkania, Warszawa, p. 23.
• Wróblewski, P. 2007. Mobilizacja i konflikt etniczny. Miejsca święte mniejszości narodowych w Polsce, Wydawnictwo Naukowe Semper, Warszawa, pp. 106, 109.
• Wyniki Narodowego Spisu Powszechnego Ludności i Mieszkań 2011. Podstawowe informacje o sytuacji demograficzno-społecznej ludności Polski oraz zasobach mieszkaniowych. 2012. Główny Urząd Statystyczny, Warszawa, p. 17.
• Zyzik, K., Ogiolda, K. 2007. Arcybiskup Nossol. Miałem szczęście w miłości, Pro Media, Opole, p. 240.

Identifiers

DOI

10.2478/v10226-012-0015-9