Zachowania zdrowotne a intensywność użytkowania Facebooka wśród studentów

• Authors: Wojciech M. Czerski

Title variants

EN

Health behaviours and the intensity of Facebook usage among students

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Streszczenie Celem pracy była analiza intensywności użytkowania Facebooka w odniesieniu do deklarowanych zachowań zdrowotnych. Materiał i metody Badaniami objęto 226 studentów w wieku 19-24 lat. Posłużono się metodą sondażu diagnostycznego wykorzystując skale diagnostyczne: IZZ Z. Juczyńskiego oraz KIUF J. Kusia i M. Szulżyckiego. Wyniki Wyniki badań wskazują na niski i przeciętny poziom zachowań zdrowotnych, przy jednoczesnym przeciętnym poziomie intensywności użytkowania Facebooka. Występuje tu również ujemna korelacja pomiędzy wymiarem „Facebook jako nieodzowny element życia” a wynikiem globalnym i większością wymiarów zachowań zdrowotnych (IZZ). Wnioski 1. Zachowania zdrowotne studentów są na pograniczu przeciętnego i niskiego, a średni wynik KIUF wskazuje na przeciętny poziom intensywności użytkowania Facebooka. 2. Wyższy poziom zachowań zdrowotnych wykazują osoby, które intensywnie korzystają z Facebooka.

EN

Abstract The aim of the study was to analyze the intensity of Facebook usage in relation to declared health behaviors. Material and methods The research was conducted on 226 students aged 19-24 years. A diagnostic survey method was used, using diagnostic scales: IZZ by Z. Juczyński and KIUF by J. Kuś and M. Szulżycki. Results The results of the study show a low and average level of health behavior, while the average level of Facebook usage. There is also a negative correlation between the dimension - "Facebook as indispensable part of life" and global result and most of the dimensions of health behaviors (IZZ). Conclusions 1. Students' health behaviors are between average and low level and the average result of the KIUF indicates the average level of Facebook usage intensity. 2. Higher health behaviors are shown by people for whom Facebook is the most important.

Keywords

PL

Facebook; serwis społecznościowy; uzależnienie; zachowania zdrowotne

EN

Facebook; social network; adiction; behaviours health

• Publisher: Państwowa Szkoła Wyższa im. Papieża Jana Pawła II w Białej Podlaskiej
• Journal: Rozprawy Społeczne
• Year: 2021
• Volume: 15
• Issue: 1
• Pages: 30-47

Dates

published

2021-05-31

received

2021-01-07

revised

2021-03-26

accepted

2021-03-29

Contributors

author

Wojciech M. Czerski

• Katedra Pedagogiki Resocjalizacyjnej, Instytut Pedagogiki, Wydział Pedagogiki i Psychologii UMCS, Polska

References

• Abel, J. P., Buff, C. L., & Burr, S. A. (2016). Social Media and the Fear of Missing Out: Scale Development and Assessment. Journal of Business & Economics Research (JBER), 14(1), 33–44. https://doi.org/10.19030/jber.v14i1.9554.
• Andruszkiewicz, A., & Basińska, M. (2009). Zachowania zdrowotne osób uzależnionych od nikotyny. Przegląd Lekarski, 10(66), 783–785.
• Bajcar, E. A., & Abramciów, R. (2011). Zachowania zdrowotne – rola zmiennych poznawczych w procesie formowania intencji zmiany zachowania. Rocznik Komisji Nauk Pedagogicznych, LXIV, 175–185.
• Bhattacharya, S., Bashar, M. A., Srivastava, A., & Singh, A. (2019). NOMOPHOBIA: NO MObile PHone PhoBIA. Journal of Family Medicine and Primary Care, 8(4), 1297–1300. https://doi.org/10.4103/jfmpc.jfmpc_71_19.
• Biernat, S. (2015). Wpływ rozwoju technologii informatycznych na społeczeństwo XXI wieku. W A. Jastriebow & K. Worwa (Red.), Zastosowania technologii informatycznych-Teoria i praktyka (s. 207–214). Uniwersytet Technologiczno-Humanistyczny w Radomiu.
• Creswell, J. W. (2013). Projektowanie badań naukowych: Metody jakościowe, ilościowe i mieszane (J. Gilewicz, Tłum.). Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
• Czerski, W. (2018). Nomofobia-Szczególnie groźna odmiana uzależnienia od telefonu komórkowego. Edukacja - Technika - Informatyka, 9(3), 212–217. https://doi.org/10.15584/eti.2018.8.30.
• Czerski, W. M. (2020). Intensywność użytkowania Facebooka a kompetencje społeczne i rozumienie emocji wśród młodych dorosłych. Rozprawy Społeczne, 14(1), 26–42. https://doi.org/10.29316/rs/11924.
• Czerski, W. M., & Gonciarz, E. (2017). Ryzyko uzależnienia studentów od mediów społecznościowych na przykładzie Facebooka. Lubelski Rocznik Pedagogiczny, 36(4), 133–152. https://doi.org/10.17951/lrp.2017.36.4.133.
• Duda, M. (2016). Poczucie jakości życia młodzieży z problemami zdrowotnymi. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.
• Duda, M. (2020). Fatigue and Health Behaviour of Ill Youth from Rural and Urban Areas. Journal of Education, Technology and Computer Science, 1(31), 95–99. https://doi.org/10.15584/jetacomps.2020.1.13.
• Duda, M., & Czerski, W. M. (2018). Nowe uzależnienia XXI wieku jako problem zdrowotny. W D. Zbroszczyk (Red.), Wybrane problemy i zagrożenia bezpieczeństwa człowieka (s. 9–29). Uniwersytet Technologiczno-Humanistyczny w Radomiu.
• Furmanek, W. (2014). Zagrożenia wynikające z rozwoju technologii informacyjnych. Dydaktyka informatyki, 9, 20–48.
• Furmanek, W. (2016). Współczesność – zagrożenia dotyczące świata wartości. Studia Paedagogica Ignatiana, 19(1), 125–156. https://doi.org/10.12775/SPI.2016.1.007.
• Gogołek, W. (2015). (Nie)bezpieczny wymiar IT w edukacji. W W. Czerski & R. Wawer (Red.), Nowoczesne media w przestrzeniach edukacyjnych (s. 105–116). Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.
• Hajost, J. (2017, sierpień 9). Jak media społecznościowe wpływają na psychikę? https://www.komputerswiat.pl/artykuly/redakcyjne/jak-media-spolecznosciowe-wplywaja-na-psychike/p0dbngm.
• Humeniuk, E., Dąbska, O., Pawlikowska-Łagód, K., & Rumińska, M. (2018). Ocena wybranych zachowań zdrowotnych młodzieży z terenu Polski Środkowo-Wschodniej. Rozprawy Społeczne, 12(2), 73–81. https://doi.org/10.29316/rs.2018.14.
• Izdebski, P., & Kotyśko, M. (2016). Problemowe korzystanie z nowych mediów. W B. Habrat (Red.), Zaburzenia uprawiania hazardu i inne tak zwane nałogi behawioralne (s. 219–304). Instytut Psychiatrii i Neurologii.
• Juczyński, Z. (2001). Narzędzia pomiaru w promocji i psychologii zdrowia. Pracownia Testów Psychologicznych.
• Kaleta, K., & Mróz, J. (2012). Percepcja relacji interpersonalnych a pozytywne zachowania zdrowotne dorosłych. Problemy Higieny i Epidemiologii, 4(93), 779–784.
• Kowalski, P. (2018). Obraz samego siebie a zachowania zdrowotne młodzieży studiującej. Rocznik Lubuski, 44(2a), 297–311.
• Kropornicka, B., Olszak, C., & Szymczuk, E. (2015). Zachowania zdrowotne studentów Uniwersytetu Medycznego w Lublinie w zależności od miejsca zamieszkania. Rozprawy Społeczne, 9(2), 58–64.
• Kubińska, Z., & Pańczuk, A. (2016). Zachowania zdrowotne nauczycieli wychowania fizycznego jako element kompetencji zdrowotnych. Rozprawy Społeczne, 10(3), 78–85.
• Kuś, J., & Szulżycki, M. (2014). Kwestionariusz Intensywności Użytkowania Facebooka (KIUF) – opis procedury konstrukcji oraz przedstawienie wyników badania pilotażowego. W M. Wysocka-Pleczyk & K. Tucholska (Red.), Człowiek zalogowany. 2, Wirtualne społeczności (s. 59–67). Biblioteka Jagiellońska.
• Kuźmińska-Sołśnia, B. (2014). Nowoczesne technologie informatyczne – możliwości i zagrożenia. Dydaktyka informatyki, 9, 72–81.
• Lipski, J. (2013, sierpień 15). Dlaczego ludzie kochają social media? Marketing, Książki & Życie. https://jaceklipski.pl/2013/08/dlaczego-ludzie-kochaja-social-media/.
• Nowicki, G. J., Zboina, B., Kocka, K., Ślusarska, B., Bartoszek, A., & Wiśniewska, A. (2018). Zakres rozumienia pojęcia „zachowania zdrowotne” oraz uwarunkowania aktywności zdrowotnej człowieka. Acta Scientifica Academiae Ostroviensis. Sectio A, Nauki Humanistyczne, Społeczne i Techniczne, 11(1), 372–387. https://doi.org/10.33674/acta_1720181.
• Ostrowska, A. (1999). Styl życia a zdrowie: Z zagadnień promocji zdrowia. Wydawnictwo Instytutu Filozofii i Socjologii Polskiej Akademii Nauk.
• Radosz, Z., Tomaszewska-Kumela, P., Paplaczyk, M., & Gruszczyńska, M. (2020). Zachowania zdrowotne studentów kierunków medycznych. Rozprawy Społeczne, 14(2), 151–164. https://doi.org/10.29316/rs/122023.
• Ropski, J. (2012). Elektroniczne uzależnienia współczesnej młodzieży. W S. Bębas, J. Plis, & J. Bednarek (Red.), Patologie w cyberświecie (s. 411–426). Wyższa Szkoła Handlowa w Radomiu.
• Serwis społecznościowy. (2018). https://sjp.pwn.pl/sjp/serwis-spolecznosciowy;5579205.html.
• Sęk, H. (2008). Zdrowie behawioralne. W J. Strelau (Red.), Psychologia. Podręcznik akademicki (T. 3, s. 533–553). Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
• Siedlecka, M., & Żukiewicz-Sobczak, W. (2018). Wiedza pacjentów przychodni rejonowej POZ w Białej Podlaskiej na temat czynników ryzyka chorób układu sercowo-naczyniowego a ich zachowania zdrowotne. Rozprawy Społeczne, 12(3), 79–83. https://doi.org/10.29316/rs.2018.29.
• Spitzer, M. (2016). Cyberchoroby. Jak cyfrowe życie rujnuje nasze zdrowie (M. Guzowska, Tłum.). Wydawnictwo Dobra Literatura.
• Sygit, M. (2017). Zdrowie publiczne. Wolters Kluwer Polska.
• Tomczyk, Ł. (2018). FOMO (Fear of Missing out) – wyzwanie diagnostyczne i edukacyjne. Lubelski Rocznik Pedagogiczny, 37(3), 139–150. https://doi.org/10.17951/lrp.2018.37.3.139-150.
• Warzecha, K. (2016). Smartfon w edukacji i komunikacji młodzieży gimnazjalnej a zagrożenie fonoholizmem. Ekonomiczne Problemy Usług, 123, 345–357. https://doi.org/10.18276/epu.2016.123-32.
• Woynarowska, B., & Woynarowska-Sołdan, M. (2016). Słowniczek podstawowych pojęć. W B. Woynarowska (Red.), Szkoła promująca zdrowie: Poradnik dla szkół i osób wspierających ich działania w zakresie promocji zdrowia (s. 97–101). Ośrodek Rozwoju Edukacji.
• Zwoliński, A. (2014). Uzależnienie „ekranowe” jako współczesne zagrożenie dla rodziny. Labor et Educatio, 2, 247–270.

Identifiers

DOI

10.29316/rs/135097