Przeciwdziałanie zagrożeniom w funkcjonowania muzeów w Polsce podczas pandemii Covid 19 w 2020 roku w kontekście roli muzeów w tworzeniu tożsamości kulturowej oraz zabezpieczenia dziedzictwa kulturowego.

• Authors: Łukasz Lipski

Title variants

EN

Addressing threats to the functioning of museums in Poland during the Covid 19 pandemic in 2020 in the context of the role of museums in creating cultural identity and safeguarding cultural heritage.

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Streszczenie W artykule przedstawiono zagrożenia dla funkcjonowania muzeów w Polsce podczas pandemii Covid 19 w 2020 roku w aspekcie ochrony dziedzictwa kulturowego oraz w tworzeniu tożsamości kulturowej. Materiał i metody W badaniu uczestniczyło 11 muzeów z dwóch województw: mazowieckiego oraz lubelskiego. Dane w badaniach pozyskano za pomocą wywiadu eksperckiego z merytorycznym przedstawicielem muzeum oraz informacji publikowanych na oficjalnych stronach internetowych muzeów. Wyniki Wyniki badań wykazały, że największym zagrożeniem dla funkcjonowania muzeów podczas pandemii w zakresie tworzenia tożsamości kulturowej jest ograniczony bezpośredni dostęp do zbiorów dla zwiedzających. Wykazano również, że przeprowadzanie restauracji zabytków oraz proces konserwacji zbiorów przebiegał prawidłowo i w rezultacie nie stanowiło to zagrożenia dla ochrony dziedzictwa kulturowego. Wnioski Uzyskane wyniki badania dały ogólny obraz zagrożeń, jakie mogą dotyczyć kształtowania tożsamości narodowej podczas ograniczenia lub braku dostępu do dóbr kulturowych, mających znaczenie dla dziedzictwa i rozwoju kulturalnego.

EN

Abstract The article presents threats to the functioning of museums in Poland during the Covid 19 pandemic in 2020 in terms of protecting cultural heritage and creating cultural identity. Material and methods The study involved 11 museums. The data in the research was obtained through an expert interview with a subject matter expert of the museum and information published on official museum websites. Results A threat to the functioning of museums during the cultural identity pandemic turned out to be limited access to collections for visitors. The conservation of the collections was carried out properly and consequently did not pose a threat to the protection of cultural heritage. Conclusions The obtained results of the study gave a general picture of the threats that may affect the formation of national identity during the restriction or lack of access to cultural goods of importance for heritage and cultural development.

Keywords

PL

muzea; bezpieczeństwo kulturowe; dziedzictwo kulturowe; dobro kulturowe; tożsamość narodowa; pandemia

EN

museums; cultural security; cultural heritage; cultural assets; national identity; pandemic

• Publisher: Państwowa Szkoła Wyższa im. Papieża Jana Pawła II w Białej Podlaskiej
• Journal: Rozprawy Społeczne
• Year: 2021
• Volume: 15
• Issue: 1
• Pages: 97-112

Dates

published

2021-05-31

received

2021-02-22

accepted

2021-04-01

Contributors

author

Łukasz Lipski

• Wydział Nauk Społecznych, Instytut Nauk o Bezpieczeństwie, Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny w Siedlcach, Polska

References

• Czaja J. (2007). Pojęciowe aspekty bezpieczeństwa kulturowego, (w:) Współczesne postrzeganie bezpieczeństwa, (red.) Jałoszyński K., Wiśniewski B., Wojtuszek T. Bielsko Biała. s. 169.
• Czyżewski K. Fogler J. Gałązka A., Hausner J., Machnowska-Góra A., Niezabitowski M., Komar M., Łysak P. Opatowicz A., Piaskowski R., Purchla J., Ronduda Ł., Sanetra-Szeliga J., Szlendak T., Szymańska A., Świątkowska B. (2020). Raport kultura, Pierwsza do zamknięcia, ostania do otwarcia. Kultura w czasie pandemii Covid 19. Kraków: Wydawnictwo Fundacja Gospodarki i Administracji Publicznej. s. 22-36.
• Grodzki P. Przestępczość w polskich muzeach, s. 25-29. http://cennebezcenne.pl/wp-content/uploads/2018/01/CBU_2006_4-s-25-29-ogrodzki.pdf, dostępność: 30.10.2020.
• Gutowska K. (2003). Niechciane dobra kultury: chronić czy niszczyć? (w:) Gutowska K. (red.), Dziedzictwo kulturowe – konteksty odpowiedzialności, Warszawa, s. 97-123.
• Kitler W. (2011). Bezpieczeństwo narodowe RP. Podstawowe kategorie – uwarunkowania – system, Warszawa: Wydawnictwo Akademia Obrony Narodowej. s. 53.
• Kocewiak S. (2018). Strategia bezpieczeństwa a zapobieganie przestępczości w muzeach (w:) Zarządzanie bezpieczeństwem muzeum. Warszawa: Biblioteka Narodowego Instytutu Muzealnictwa i Ochrony Zbiorów. s. 31 -46.
• Konwencja UNESCO w sprawie ochrony niematerialnego dziedzictwa kulturowego, Paryż, dnia 17 października 2003 r. https://www.infor.pl/akt-prawny/DZU.2011.172.0001018,konwencja-unesco-w-sprawie-ochrony-niematerialnego-dziedzictwa-kulturowego.html, dostęp: 27.01.2020.
• Małachowicz E., (2007), Konserwacja i rewaloryzacja architektury w środowisku kulturowym, Wrocław. s. 16.
• Michalski M. (2009). Pandemia – Zagrożenie o zasięgu światowym (w:) Wiedza Obronna nr 3, (red)., Towarzystwo Wiedzy Obronnej. Warszawa. s. 21.
• Wyszkowska I., Jędrysiak T. (2017). Turystyka muzealna. Warszawa: Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne. s. 74.
• Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 13 marca 2020 r. w sprawie ogłoszenia na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej stanu zagrożenia epidemii (Dz.U. 2020 poz. 433), art. 5 ust. 1 pkt.1 lit. c; pkt. 2.
• Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 2 maja 2020 r. w sprawie ustanowienia określonych ograniczeń, nakazów i zakazów w związku z wystąpieniem stanu epidemii (Dz.U. 2020 poz. 792).
• Rozporządzenie Rady ministrów z dnia 9 października 2020 r. w sprawie ustanowienia określonych ograniczeń, nakazów i zakazów w związku z wystąpieniem stanu epidemii (Dz.U. 2020 poz. 1758).
• Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 6 listopada 2020r. zmieniające rozporządzenie w sprawie ustanowienia określonych ograniczeń, nakazów i zakazów w związku z wystąpieniem stanu epidemii (Dz.U. 2020 poz. 1972), art. 1 pkt. 1 lit. e.
• Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 26 listopada 2020 r. w sprawie ustanowienia określonych ograniczeń, nakazów i zakazów w związku z wystąpieniem stanu epidemii (Dz.U. 2020 poz. 2091), art. 12,13.
• Ustawa z dnia 21 listopada 1996 r. o muzeach (Dz.U. z 2012 r. poz. 987), art. 1; art. 2; art. 5, ust. 1-3.
• Ustawa z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi (Dz.U. 2019 poz. 1239, t.j. z późn. zm.), art. 46 ust. 4.
• https://www.gov.pl/web/kultura/wytyczne-dla-muzeow-galerii-sztuki-oraz-innych-instytucji-kultury-dzialajacych-w-obszarze-polityki-pamieci-i-ochrony-dziedzictwa, dostęp: 27.11.2020.
• https://www.nimoz.pl/aktualnosci/wytyczne-dla-muzeow-guidelines-for-museums.html, dostęp: 27.11.2020.
• https://www.gov.pl/web/kultura/zawieszenie-dzialalnosci-instytucji-kultury-i-placowek-szkolnictwa-artystycznego, dostęp: 28.11.2020.
• https://www.gov.pl/web/rozwoj-praca-technologia/pandemia-covid-19-zolte-i-czerwone-strefy--nowe-wytyczne-dla-poszczegolnych-branz, dostęp: 28.11.2020.
• https://www.gov.pl/web/koronawirus/regionalne-obostrzenia-dla-wybranych-powiatow, dostęp: 02.12.2020.

Identifiers

DOI

10.29316/rs/135342