Transformacja instytucji nieformalnych w Polsce

• Authors: Ewa Gruszewska

Title variants

EN

The Transformation of Informal Institutions in Poland

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Celem artykułu było zbadanie zmian, jakie dokonały się w instytucjach nieformalnych w okresie transformacji systemowej w Polsce na tle innych krajów Europy Środkowej i Wschodniej w latach 1989-2009. Ważna była również odpowiedź na pytania, na ile nieformalne składniki układu instytucjonalnego stanowiły odpowiedni grunt dla tworzonych instytucji formalnych oraz czy zmiany w instytucjach nieformalnych miały kierunek odpowiedni, by uzupełniały i wzmacniały działanie instytucji formalnych. Analizę porównawczą nieformalnych składników systemu instytucjonalnego oparto o badania systemów wartości (głównie prace R. Inglehardta i C. Welzela) oraz studia World Values Survey. Na podstawie badań można wyciągnąć następujące wnioski: a) wprowadzane w procesie transformacji systemowej zmiany instytucji formalnych nie były zgodne z nieformalnymi składnikami układu instytucjonalnego, b) w latach 1990-2009 w Polsce nastąpiła ewolucja instytucji nieformalnych, której przejawem była zmiana systemów wartości w kierunku zbieżnym ze zmianami obserwowanymi w krajach wysokorozwiniętych, c) najsilniejsze zmiany dotyczyły wzrostu wartości ekspresyjnych, a osłabienia zachowawczych, oraz d) nastąpił niewielki wzrost wskaźników wartości racjonalnych. Poziom racjonalizmu jest w Polsce niższy niż w innych krajach transformujących się, np. Czechach, Słowacji, Węgrzech. Jednocześnie mocno utrzymują się wartości tradycyjne, co należy uznać za jeden z przejawów niedopasowania nieformalnych do formalnych składników systemu instytucjonalnego (i tym samym nierównowagi instytucjonalnej).

EN

The article examines the changes that have taken place in Poland’s informal institutions during the country’s political and economic transition from 1989 to 2009, as compared with other countries in Central and Eastern Europe. The author also sets out to determine to what extent the informal components of the institutional system laid the groundwork for formal institutions and whether changes in informal institutions were aimed in the right direction-whether they supplemented and reinforced the work of formal institutions. The comparative analysis of the informal components of the institutional system was based on a study of value systems, using research findings obtained by Ronald Inglehart and Christian Welzel as well as data from the World Values Survey. The author concludes that: a) the changes introduced in Poland’s formal institutions during the country’s political and economic transition after the fall of communism have been incompatible with the development of the informal components of the institutional system; b) Poland’s informal institutions have undergone an evolution leading to a change in value systems in a direction consistent with the processes observed in highly developed countries; c) the most far-reaching changes involved an increase in self-expression values accompanied by a weakening of conservative values; d) there was also a slight increase in indicators reflecting rational values. The level of rationalism in Poland is lower than in other transition economies such as the Czech Republic, Slovakia and Hungary. At the same time, traditional values hold strong in Poland, which, according to the author, is one of the signs of maladjustment between the informal and formal components of the institutional system (and consequently an institutional imbalance).

Keywords

PL

instytucje nieformalne; transformacja; system instytucjonalny; systemy wartości

EN

informal institutions; transition; institutional system; value systems

• Publisher: Szkoła Główna Handlowa w Warszawie. Kolegium Analiz Ekonomicznych
• Journal: Gospodarka Narodowa. The Polish Journal of Economics
• Year: 2012
• Volume: 254
• Issue: 3
• Pages: 61-83

Dates

published

2012-03-31

Contributors

author

Ewa Gruszewska

Identifiers

DOI

10.33119/GN/101017