Przestrzenne zróżnicowanie dzietności w Polsce

• Authors: Piotr Szukalski

Title variants

EN

Spatial Distribution of Fertility in Poland

FR

Différenciation spatiale de la fécondité en Pologne

RU

Пространственная дифференциация рождаемости в Польше

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Mówiąc o przestrzennym zróżnicowaniu dzietności, z reguły uwaga skupiona jest na porównaniu zmieniających się wartości współczynnika dzietności teoretycznej lub współczynnika urodzeń. W artykule podjęto się sprawdzenia stałości uporządkowania regionów z punktu widzenia poziomu dzietności oraz ustalenia na podstawie rozkładów płodności, w jakich grupach wieku występują największe różnice pomiędzy jednostkami administracyjnymi zajmującymi ekstremalne pozycje pod względem dzietności. Z analizy —mimo wysokiej labilności województw — wyłoniła się stabilna grupa regionów o najniższej dzietności (województwa opolskie i dolnośląskie). Jednocześnie stwierdzono, że pomimo upodabniania się rozkładów płodności rośnie zróżnicowanie skłonności do posiadania potomstwa w grupach wieku ekstremalnych — kobiet nastoletnich oraz tych po 35. roku życia.

RU

Обсуждая пространственную дифференциацию рождаемости, обычно внимание сосредоточивается на сопоставлении изменяющихся величин коэффициента теоретической рождаемости или коэффициента рождений. В статье была предпринята попытка проверить постоянность расположения регионов в отношении к уровню рождаемости и определить на основе распределения рождаемости, в каких возрастных группах выступают самые большие различия между административными единицами занимающими крайние позиции в отношении к рождаемости. Анализ — несмотря на высокую лабильность воеводств — выделил стабильную группу регионов с самой низкой рождаемостью (опольское и нижнесилезское воеводства). Одновременно было подтверждено, что несмотря на ассимиляцию распределения рождаемости повышается дифференциация склонности иметь детей в крайних группах возраста — женщины-подростки и женщины в возрасте выше 35 лет.

EN

While spoken about spatial distribution of total fertility rates (TFR), generally attention is paid to changes in level of (total) fertility rates and/or birth rates. In the paper attention is paid to stability of ranking of Polish regions defined in terms of TFR values, and to changes in fertility distribution among regions with extreme TFR levels. Age groups with the largest fertility differences are sought. Despite high liability group of "losers" could be found (regions with low TFR - Opolskie and Dolnośląskie Voivodships). In spite of fact that fertility distribution are becoming more and more similar, growing differences are observed when analyzed fertility of teenagers and females aged 35+

Keywords

PL

Procesy demograficzne; Dzietność kobiet; rozrodczość; Zróżnicowanie przestrzenne; przełom wieku

EN

Demographic process; Women's fertility; Total fertility rate; Spatial differentiation; turn of centuries

• Publisher: Główny Urząd Statystyczny
• Journal: Wiadomości Statystyczne. The Polish Statistician
• Year: 2015
• Issue: 4
• Pages: 13-27

Dates

published

2015-04

Contributors

author

Piotr Szukalski

• Uniwersytet Łódzki

References

• Bongaarts J., Feeney G. (1998), On the tempo and quantum of fertility, "Population and Development Review", Vol. 24, No. 2
• Frątczak E., Ptak-Chmielewska A. (1999), Formuła Bongaartsa-Feeneya - zastosowania dla Polski, "Studia Demograficzne", nr 2 (136)
• Golini A. (1998), How low can fertility be? An empirical exploration, "Population and Development Review", Vol. 24, No. 1
• Holzer-Żelażewska D., Tymicki K. (2009), Cohort and period fertility of Polish women, 1945- -2008, "Studia Demograficzne", nr 1 (155), http://www.sd.pan.pl/images/stories/pliki/ /Archiwum//2009_1_3_dhz_kt.pdf
• Kurek S., Lange M. (2013), Zmiany zachowań prokreacyjnych w Polsce w ujęciu przestrzennym, WN UP, Kraków
• Lutz W., Skirbekk V., Testa M. R. (2006), The low-fertility trap hypothesis: Forces that may lead to further postponement and fewer births in Europe, "Vienna Yearbook of Population Research 2006", http://hw.oeaw.ac.at/0xc1aa500d_0x00144e25
• Podogrodzka M. (2011), Przestrzenne zróżnicowanie płodności w Polsce, "Studia Demograficzne", nr 2 (160), http://www.sd.pan.pl/images/stories/pliki/Archiwum/2011_2_3_mp_przestrzenne _zroznicowanie_plodnosci_wpolsce.pdf
• Szukalski P. (2009a), Reprodukcja ludności Polski w latach 1950-2007, "Wiadomości Statystyczne", nr 8, http://dspace.uni.lodz.pl:8080/xmlui/handle/11089/3647
• Szukalski P. (2009b), Czy w Polsce nastąpi powrót do prostej zastępowalności pokoleń?, [w:] J. T. Kowaleski, A. Rossa (red.), Przyszłość demograficzna Polski, Acta Universitatis Lodzensis. Folia Oeconomica", t. 231, http://dspace.uni.lodz.pl:8080/xmlui/handle/11089/4160
• Szukalski P. (2010), Nastoletnie macierzyństwo w Polsce - ujęcie regionalne, "Praca Socjalna", nr specjalny, http://dspace.uni.lodz.pl:8080/xmlui/handle/11089/5359
• Szukalski P. (2012), Sytuacja demograficzna Łodzi, Wyd. Biblioteka, Łódź, http://dspace.uni. lodz.pl:8080/xmlui/handle/11089/3445