Ewolucja statusu prawnego cerkwi w Korczminie

• Authors: Marek Bielecki , Skorniewski Mariusz

Title variants

EN

THE EVOLUTION OF THE LEGAL STATUS OF THE ORTHODOX CHURCH IN KORCZMIN

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Kościół greckokatolicki w Polsce od momentu powstania w 1596 r. narażony był na częste zmiany swojego statusu prawnego. Działo się tak dlatego, że Kościół prawosławny, nie mogąc pogodzić się ze stratą dużej liczby wiernych i licznych dóbr materialnych, usilnie dążył do powtórnego włączenia go w swoje struktury. Przedmiotem niniejszego opracowania jest ukazanie ewolucji statusu prawnego majątku będącego w posiadaniu Kościoła greckokatolickiego, na przykładzie zabytkowej cerkwi w Korczminie, położonej w powiecie tomaszowskim w województwie lubelskim. Opracowanie składała się z dwóch zasadniczych części. W pierwszej została omówiona - ograniczona do najważniejszych wydarzeń - ewolucja uwarunkowań historyczno-prawnych działalności Kościoła greckokatolickiego w Polsce, w drugiej zaprezentowane zostały wyniki badań dotyczące cerkwi w Korczminie. Artykuł ukazuje jak decyzje władz centralnych wpływały na sytuację obiektu i jego właścicieli. Autorzy zwracają ponadto uwagę na wciąż istniejący problem braku ostatecznej regulacji statusu prawnego wielu obiektów należących do Kościoła greckokatolickiego, pomimo upływu ponad 20 lat od przemian, które dokonały się w Polsce.

EN

Ever since its inception in 1596, the Greek Catholic Church in Poland has been compelled to alter her legal status several times. This was caused by the desire of the Orthodox Church, unable to come to terms with the loss of numerous adherents and property, to seek to incorporate the Greek Catholics back into its structure. This paper discusses the evolution of the legal status of the property held by the Greek Catholic Church, namely a historical Orthodox church in Korczmin near Tomaszow Lubelski, the Lublin region. The study has been structured into two main parts. The first covers the major facts of the evolving historical and legal aspects of the Greek Catholic Church in Poland; the other shows the outcomes of the research done on the Orthodox church in Korczmin. The authors demonstrate how the central government's decisions affected the status of the property and its owners. Further, they underscore the existing problem of failure to ultimately resolve the legal status of many immovables owned by the Greek Catholic Church, despite the twenty years that have passed since the political transformation in Poland.

Keywords

PL

Kościół greckokatolicki; prawo wyznaniowe; cerkiew; relacje panstwo - kościół; kościoły i inne związki wyznaniowe; związek wyznaniowy

EN

CHURCH-STATE RELATIONS (POLAND); CHURCHES AND RELIGIOUS ASSOCIATIONS; FREEDOM OF RELIGION; GREEK CATHOLIC CHURCH; LAW ON RELIGION; ORTHODOX CHURCH; RELIGIOUS FREEDOM

Discipline

• LAW_&_ADMINISTRATION: LAW & ADMINISTRATION

• Publisher: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
• Journal: Studia z Prawa Wyznaniowego
• Year: 2011
• Volume: 14
• Pages: 221-239
• Document type: ARTICLE

Contributors

author

Marek Bielecki

• Katedra Prawa Wyznaniowego, Wydzial Zamiejscowy Nauk Prawnych i Ekonomicznych, Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawla II, ul. Lwowska 80, 22-600 Tomaszow Lubelski, Poland

author

Skorniewski Mariusz

• Katedra Prawa Wyznaniowego, Wydzial Zamiejscowy Nauk Prawnych i Ekonomicznych, Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawla II, ul. Lwowska 80, 22-600 Tomaszow Lubelski, Poland

• Marek Bielecki, Katedra Prawa Wyznaniowego, Wydzial Zamiejscowy Nauk Prawnych i Ekonomicznych, Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawla II, ul. Lwowska 80, 22-600 Tomaszow Lubelski, Poland

References

• Antoniak P., Chodor J., Słobodian W., Zapomniane pogranicze dekanat uchniowski, Lublin 2005.
• Brykowski R., Drewniana architektura cerkiewna na koronnych ziemiach Rzeczpospolitej, Warszawa 1995.
• Brykowski R., Katalog Zabytków Sztuki w Polsce, t. VIII: Województwo lubelskie, z. 17: Tomaszów Lubelski i okolice, Warszawa 1982.
• Chabasińska A., Polityka władz wobec mniejszości wyznaniowych w Polsce w latach 1945-1956, „Studia Lubuskie” 2009, t. 5.
• Górak J., Dawne cerkwie drewniane w województwie zamojskim, Zamość 1984.
• Kaniewska M., Cerkiew w Korczminie – symbol jedności i duchowej mocy, „Spotkania z zabytkami” 2007, nr 5.
• Kowalski J., Konstytucja Federacji Rosyjskiej a rosyjska i europejska tradycja konstytucyjna, Poznań 2009.
• Niedźwiedź J., Leksykon historyczny miejscowości dawnego województwa zamojskiego, Zamość 2003.
• Nowakowski P., Brama, przedsionek nieba – idea świątyni w obrządku wschodnim, „Liturgia Sacra” 1999, nr 1.
• Osadczy W., Kościoły wobec konfliktu polsko–ukraińskiego w czasie II wojny światowej, „Biuletyn Instytutu Pamięci Narodowej” 2009, nr 1-2.
• Pawlikowski G., Przesiedlenia ludności ukraińskiej z województwa lubelskiego do USRR (październik 1944 r. – marzec 1947 r.), „Nowa Ukraina” 2009, nr 1-2.
• Piszcz-Czapla M., Proces uchwalania ustawy z 17 grudnia 2009 r. o uregulowaniu stanu prawnego niektórych nieruchomości pozostających we władaniu Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego, „Studia z Prawa Wyznaniowego” 2010, t. 13, s. 279-323.
• Rakoczy B., Ustawa o stosunku Państwa do Kościoła Katolickiego w Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, Warszawa 2008.
• Ryńca M., Administracja Apostolska Łemkowszczyzny w latach 1945-1947, Kraków 2001.
• Rzońca J., Porozbiorowe dzieje Kościoła Unickiego diecezji chełmskiej i jego likwidacja (1875) za panowania cara Aleksandra II, w: Trudne sąsiedztwo. Studia z dziejów stosunków polsko-rosyjsko-ukraińskich XVI-XX w., Toruń 2007.
• Stępień S., Represje wobec Kościoła greckokatolickiego w Europie Środkowo-Wschodniej po II wojnie światowej, w: Polska – Ukraina. 1000 lat sąsiedztwa, t. 2, przemyśl 1994.
• Uspienski L., Symbolika cerkwi, Białystok 2000.
• Walencik D., Rewindykacja nieruchomości Kościoła katolickiego w postępowaniu przed Komisją Majątkową, Lublin 2008.
• Walencik D., Ścieżka legislacyjna projektu ustawy o stosunku państwa do Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego, „Studia z Prawa Wyznaniowego” 2007, t. 10, s. 181-200.
• Walencik D., Zmiany w ustawie o stosunku Państwa do Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego dotyczące regulacji spraw majątkowych, w: Prawo i religia, t. 1, red. T.J. Zieliński, Warszawa 2007.
• Winiarczyk-Kossakowska M., Ustawy III Rzeczypospolitej o stosunku państwa do kościołów chrześcijańskich, Warszawa 2004.
• Wolczyk T., Tarnoszyn w ogniu, Chełm 2009.

Identifiers

CEJSH db identifier

11PLAAAA108810