Gedanken zum Leistungsvermögen der kurzen Prosa in der neusten DDR-Literatur

• Authors: Jäckel, Günter

Title variants

DE

Krótka proza NRD

Abstracts

PL

Artykuł Jest przyczynkiem do badań nad bardzo niespójnym, zarówno formalnie, Jak i treściowo, zjawiskiem krótkiej prozy NRD. Przesunięcia i zatarcie granicy pomiędzy gatunkami literackimi - spowodowane wpływem środków masowego przekazu, takich Jak film, radio, telewizja, zmianami społecznymi dokonanymi w społeczeństwie socjalistycznym, jak również pojęciową nieostrością definicji zawartych w słownikach terminów literackich - usprawiedliwiają rezygnację z podania definicji normatywnej i gatunkowej krótkiej prozy. Można natomiast wyróżnić następujące jej cechy - krótka proza, tak jak i inne dzieła literackie, Jest strukturą znaków estetycznych, akceptowaną lub odrzucaną przez czytelnika. Forma ta nie Jest jednakże określona przez obstawanie przy przekazanych tradycją wzorach, lecz poprzez ryzyko eksperymentowania; - pojęcie "krótkości* rozumiane Jest jako cecha charakterystyczna formy literackiej, w której au,tor wyraża Jak najwięcej za pomocą Jak najmniejszej objętości tekstu. Krótka proza charakteryzuje się więc redukcją substancji epickiej do minimum, często przypowieściowym, parabolicznym charakterem, wysokim stopniem abstrakcji, jak również podkreśleniem znaczenia detali, drobiazgowością opisu; - literacko-światopoglądowe punkty widzenia rozszerzone o badania oparte na osiągnięciach estetyki recepcji dzieła literackiego, na analizie semiotycznej i lingwistycznej uzupełnione są problemami dnia codziennego, sprawami aktualnego życia; krótkie teksty są wkładem do dyskusji literacko-światopoglądowych Podkreślić należy związany z tym aspekt zastosowania krótkich tekstów w dydaktyce, w procesie nauczania studentów germanistyki - obcokrajowców. Ze względu na bardzo ścisłe powiązanie znaków językowych i estetycznych, każdy z krótkich tekstów można analizować jako tekst o walorach poetyckich i ponadto porównywać ujęcie problemu u różnych autorów. Interpretacje gramatyczne, lingwistyczne i teoretycznoliterackie są koniecznym warunkiem wykształcenia filologicznego, są przygotowaniem do dyskusji nad tekstem poetyckim, do dyskusji krytycznoliterackiej. Interpretacja jednego z krótkich tekstów prozatorskich Heinza Knoblocha ("Am Rande der Liebe II"), która stanowi zarazem drugą część artykułu, jest nie tylko próbą wzorcowej interpretacji krótkiego tekstu, lecz - przede wszystkim - zbadaniem możliwości wyrazowych za pomocą środków warsztatu filologicznego.

• Publisher: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
• Journal: Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria
• Year: 1982
• Volume: 6

Dates

published

1982

Contributors

author

Jäckel, Günter

other

NRD

Identifiers

URI

http://hdl.handle.net/11089/11676