Filologia doświadczalna Rec. książki Arkadiusza Żychlińskiego, „Laboratorium antropofikcji. Dociekania filologiczne”, Wydawnictwo IBL, Wydawnictwo Naukowe UAM, Warszawa 2014, ss. 389

• Authors: Jarzyna, Anita

Title variants

PL

Experimental Philology

Abstracts

PL

Artykuł jest obszernym omówieniem książki Arkadiusza Żychlińskiego pt. „Labo-ratorium antropofikcji. Dociekania filologiczne” (Warszawa 2014). Autorka podkreśla pionierski, zwłaszcza na gruncie polskiej humanistyki, charakter rozważań po-znańskiego germanisty, który odnosząc się do wybranych badań z zakresu zoologii, etologii, antropologii, rozważa możliwość uczynienia z filologii soczewki do namysłu nad antropogenezą. Wypracowywanej w ten sposób koncepcji przyświeca przede wszystkim myśl Martina Heideggera, przekonanego o nieredukowalnej różnicy między człowiekiem a zwierzęciem. Żychliński chce ową różnicę eksplorować za pośrednictwem fikcji; uczony przyjmuje, a poniekąd również wprowadza szerokie rozumienie tego pojęcia, którym obejmuje fabuły literackie, filmowe, serialowe oraz występujące w grach komputerowych. To one stają się owymi laboratoriami, w których eksperymentuje się z różnymi modelami życia, sposobami bycia człowiekiem (wyłącznie człowiekiem!). Autorka niniejszego omówienia dowartościowuje oryginalną koncepcję, wynikającą między innymi ze splotu studiów humanistycznych z naukami o życiu, jednocześnie wymienia szereg zastrzeżeń, jakie rodzą się, gdy czytać pracę Żychlińskiego z perspektywy krytycznych studiów nad zwierzętami.

EN

The article is a comprehensive overview of the book by Arkadiusz Żychliński, “Laboratorium antropofikcji. Dociekania filologiczne” (Warsaw 2014). Emphasised is the pioneering, especially in Polish humanities, character of reflections presented by the author, who, referring to selected research in zoology, ethology, and anthropology, considers the possibility of making philology the lens to reflect on anthropogenesis. The conceptis primarily inspired by Martin Heidegger, who was convinced of the irreducible difference between man and animal. Żychliński wants to explore this difference through fiction, introducing a broad understanding of the term, which includes narratives in literature, film, TV series and computer games. They become laboratories where experiments with different models of life, ways of being human (only human!) are carried out. The reviewer emphasises originality of the concept, resulting, inter alia, from combining humanistic studies with life sciences. She also lists a number of concerns that arise when if Żychliński’s work is read from the perspective of critical studies on animals.

Keywords

EN

filologia; fikcje; autotematyzm; różnica antropologiczna; posthumanizm; philology; fiction; autothematism; anthropological difference; post-humanism

• Publisher: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
• Journal: Czytanie Literatury. Łódzkie Studia Literaturoznawcze
• Year: 2015
• Volume: 04

Dates

published

2015

Contributors

author

Jarzyna, Anita

other

Uniwersytet Łódzki, Instytut Filologii Polskiej, Katedra Literatury i Tradycji Romantyzmu

other

Anita Jarzyna – dr nauk humanistycznych, realizuje aktualnie, w ramach programu FUGA, finansowanego przez NCN, na Uniwersytecie Łódzkim projekt „Post-koiné. Zwierzęta i poeci (studia wybranych przykładów w literaturze polskiej)” (DEC-2014/12/S/HS/00182). Badaczka literatury, głównie poezji XX-wiecznej, interpretatorka. W obszarze jej zainteresowań znajdują się studia nad zwierzętami oraz studia nad Zagładą. Autorka książki „«Pójście za Norwidem» (w polskiej poezji współczesnej)”, Lublin 2013; współredaktorka i redaktorka kilku numerów tematycznych czasopism („Poznańskie Studia Polonistyczne”, „Polonistyka”, „Tekstualia”) oraz tomów zbiorowych. Publikowała m.in. w „Przestrzeniach Teorii”, „Poznańskich Studiach Polonistycznych”, czasopiśmie „Colloquia Litteraria”, monografiach zbiorowych. Niebawem ukaże się jej książka „Imaginauci. Pismo wyobraźni w poezji Bolesława Leśmiana, Józefa Czechowicza, Krzysztofa Kamila Baczyńskiego, Tadeusza Nowaka”

other

[e-mail]

Identifiers

URI

http://hdl.handle.net/11089/17817

DOI

10.18778/2299-7458.04.21