Homo sovieticus czy doświadczony pracownik? – o sytuacji starszych ludzi na rynku pracy

• Authors: Krzyżanowska, Łucja

Title variants

PL

Homo sovieticus or experienced worker? – what do the employers think of 50+ workers

Abstracts

PL

Artykuł powstał w oparciu o niepublikowaną rozprawę doktorską Ł. Krzyżanowska, Praca jako sposób na życie. Społeczne uwarunkowania pozostawania na rynku pracy osób w wieku 50+. promotor: prof. dr hab. Anna Giza-Poleszczuk. Uniwersytet Warszawski oraz o raporty przygotowane dla Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej w ramach badania „Dezaktywizacja osób w wieku okołoemerytalnym”.

EN

The ageing of Polish society and threat of severe crisis of pension system makes employment of the older generation of workers the key issue around. One of the many arguments against the crucial reforms of pension system is a preconception the employers will not be eager nor to employ the old people nor to keep them hi red up to their retirement. Surveys done among Polish employers show very strong negative stereotypes of the 50+ generation (people above their 50th year of life) of workers. Those stereotypes have strong impact on key decisions referring to human resources management in Polish companies as well as influencing professional life and careers of the 50+ group of workers. Among the homo sovieticus features sticked to 50+ workers there are primarily: lack of self-dependence and demands, which are considered the worst remaining of the communist system stopping smooth adaptation to capitalism. This strengthens the prejudice it is not worth to invest, educate or promote the 50+ workers. Bad health condition and lack of age management in Polish companies make the situation even worse for the workers. The campaigns undertaken did not prove successful so far and there are not enough jobs on the market for the 50+. The widespread youth cult marginalises their experience, knowledge and passionate involvement. The reform of pension system limited just to raising the retirement age up to 67 year of life, as it is planned by Polish government, may therefore prove insufficient to keep the „old people” working longer.

PL

W obliczu postępującego starzenia się społeczeństwa polskiego i groźby poważnego kryzysu systemu emerytalnego kwestia pozostawania na rynku pracy starszych pracowników staje się kluczowa. Jednym z argumentów przytaczanych przez przeciwników reformy emerytalnej jest obawa, że pracodawcy nie będą skłonni ani do zatrudniania starszych pracowników, ani do kontynuowania współpracy z nimi. Przeprowadzone wśród polskich pracodawców badania pokazują, że rzeczywiście negatywny stereotyp pracownika w wieku 50+ jest bardzo silny, przekłada się na decyzje kadrowe i ma wpływ na karierę i życie zawodowe tej grupy pracowników. Starszym przypisuje się cechy charakterystyczne dla homo sovieticus – roszczeniowość, niesamodzielność, pozostałości najgorszych cech systemu socjalistycznego, nieprzystosowanie do pracy w kapitalizmie. Idzie za tym przekonanie, że nie warto w nich inwestować, szkolić ani awansować. Zły stan zdrowia i brak zarządzania wiekiem w polskich przedsiębiorstwach pogarszają sytuację zawodową starszych pracowników. Pomimo kampanii społecznych na rynku pracy wciąż nie ma miejsca dla ludzi w wieku 50+. Wszechobecny kult młodości wypiera ich doświadczenie, wiedzę, zaangażowanie. Reforma systemu emerytalnego polegająca jedynie na podniesieniu wieku emerytalnego może zatem okazać się niewystarczająca, by zatrzymać starszych w pracy na dłużej.

Keywords

EN

pension system; demographics; aging; retirement; pensions; starzenie się społeczeństwa; starość; dezaktywizacja zawodowa; emerytury; system emerytalny; demografia

• Publisher: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
• Journal: Acta Universitatis Lodziensis. Folia Oeconomica
• Year: 2013
• Volume: 291

Dates

published

2013

Contributors

author

Krzyżanowska, Łucja

other

Uniwersytet Warszawski, Instytut Socjologii, Zakład Psychologii Społecznej

Identifiers

URI

http://hdl.handle.net/11089/4210