Biel staje się bielsza. O Wyjściu

• Authors: Węgrzyniak, Anna

Title variants

PL

The white grows whiter. On Wyjście (“Exit”)

Abstracts

PL

Otwierający tom Wyjście wiersz *** biel się nie smuci autorka traktuje jako istotne wprowadzenie do tomu, którego interpretację zaczyna od konfrontacji tytułu z obrazem na okładce. Wagę wiersza o bieli podkreśla dwojaki zapis – wersja drukowana (czarne litery) i negatyw rękopisu (białe litery). Motyw bieli – w twórczości Różewicza stale obecny, będący znakiem wielofunkcyjnym, odsyła autorkę do wiersza Biel, w którym poeta opłakiwał baranka. Analiza utworu pozwala wnioskować, że jest on zapisem zamierania zmysłów, wrażeń, pamięci, słów. Aluzyjnie przywołana figura baranka, który „gładzi grzechy świata” wnosi sens eschatologiczny. Biel rozjaśnia śmierć, jest tutaj znakiem doskonałej niewiedzy, tego, co niepoznawalne i niewyrażalne. Biel łączy „szarą strefę” z cierpieniem (które oczyszcza) i śmiercią (człowieka, poezji). Wobec bankructwa słów zużytych, biel jako znak ciszy i milczenia prowadzi poetę do „wyjścia” – poza rzeczywistość otaczającego świata, w strefę ciszy i milczenia. O śmierci poeta nie mówi, wyręcza się typografią (na białej kartce czarne litery, na czarnej – białe), dialogiem, grą z jej kulturowymi wyobrażeniami.

Keywords

EN

biel; śmierć; poezja; wyjście; milczenie; sen

• Publisher: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
• Journal: Czytanie Literatury. Łódzkie Studia Literaturoznawcze
• Year: 2013
• Volume: 02

Dates

published

2013

Contributors

author

Węgrzyniak, Anna

other

Akademia Techniczno-Humanistyczna w Bielsku-Białej, Wydział Humanistyczno- -Społeczny, Katedra Literatury i Kultury Polskiej

other

Prof. dr hab. Anna Węgrzyniak, 30 lat była związana z Uniwersytetem Śląskim i zatrudniona w Zakładzie Teorii Literatury, obecnie od 12 lat pracuje na Wydziale Humanistyczno-Społecznym Akademii Techniczno-Humanistycznej w Bielsku-Białej, gdzie pełni funkcję kierownika Katedry Literatury i Kultury Polskiej. Zajmuje się literaturą i kulturą XX i XXI wieku, jest redaktor naczelną półrocznika naukowego „Świat i Słowo” (20 numerów). Ważniejsze publikacje: Nie ma rozpusty większej niż myślenie. O poezji Wisławy Szymborskiej, Katowice 1987; Egzystencjalne i metafizyczne. Od Leśmiana do Maja, Katowice 1999; Czytam, więc jestem. Studia, interpretacje, glosy, Bielsko-Biała 2004; „Ja głosów świata imitator”. Studia o poezji Juliana Tuwima, Katowice 2006

other

[e-mail]

Identifiers

URI

http://hdl.handle.net/11089/6574