„Pamiętaj, duszo ma, słowo to, co jesteśmy pielgrzymami”. O kondycji przechodnia-gościa w siedemnastowiecznych Medytacjach Teresy Petrycówny

• Authors: Kaczor-Scheitler, Katarzyna

Title variants

PL

“Remember, my soul is, the word that we are pilgrims.” The condition of a passer-by/guest in the seventeenth-century Medytacje (“Meditations”) by Teresa Petrycówna

Abstracts

EN

The subject of this article is the presentation of issues futility and transience found in the manuscript of Medytacje (“Meditations”) by Teresa Petrycówna (about 1629-1700), a Norbertine nun in the Krakow monastery in Zwierzyniec. The first part of the ar - ticle gives the story of the Norbertine monastery in Zwierzyniec, presents characte- ristics of the congregation, and describes the figure and works of Teresa Petrycówna. Attention is also drawn to the inspiration and interpretive contexts present in her re- flections. The core part of the paper shows, based on the example of Petrycówna’s thought, that the idea of futility and transience of the world and the misery of the human condition also guided the Krakow Norbertine. The vanitative topoi used by her, as well as metaphors and comparisons, are an expression of general ideas abo- ut temporality. The theme of mortality present in these meditations was intended to encourage nuns to proper conduct during their earthly pilgrimage.

PL

Tematem artykułu jest przedstawienie problematyki marności i przemijalności występującej w rękopiśmiennych Medytacjach Teresy Petrycówny (ok. 1629–1700), norbertanki krakowskiego klasztoru na Zwierzyńcu. We wstępnej części artykułu przybliża się m.in. historię klasztoru Norbertanek na Zwierzyńcu, przedstawia charakterystyczne cechy duchowości zgromadzenia, prezentuje sylwetkę oraz rękopiśmienną twórczość Teresy Petrycówny. Zwraca się również uwagę na inspiracje i konteksty interpretacyjne obecne w rozmyślaniach. W zasadniczej części artykułu pokazuje się na przykładzie rozmyślań Petrycówny, że idea marności, przemijalności świata oraz nędzy kondycji ludzkiej przyświecała również krakowskiej norbertance. Wykorzystane przez nią wanitatywne toposy, metafory oraz porównania służą wyrażeniu ogólnej myśli o doczesności. Występująca w medytacjach myśl o kresie życia doczesnego miała za zadanie zachęcić zakonnice do właściwego postępowania podczas ziemskiej peregrynacji.

Keywords

EN

literatura medytacyjna; rękopis; idea vanitas; człowiek-pielgrzym (homo-viator); idea „pogardy świata”

• Publisher: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
• Journal: Czytanie Literatury. Łódzkie Studia Literaturoznawcze
• Year: 2013
• Volume: 02

Dates

published

2013

Contributors

author

Kaczor-Scheitler, Katarzyna

other

Uniwersytet Łódzki, Instytut Filologii Polskiej, Katedra Literatury Staropolskiej i Nauk Pomocniczych

other

Katarzyna Kaczor-Scheitler – dr, adiunkt w Katedrze Literatury Sta- ropolskiej i Nauk Pomocniczych Uniwersytetu Łódzkiego. Absolwentka filologii polskiej Wyższej Szkoły Pedagogicznej im. KEN w Krakowie (1996); gdzie ukończyła również Studium Dziennikarskie. Doktorat uzy- skała w Uniwersytecie Łódzkim (2003) na podstawie rozprawy Misty- cyzm hiszpański w piśmiennictwie polskich karmelitanek XVII i XVIII wieku. Zajmuje się problematyką religijną w literaturze dawnej. Jej publikacje zamieszczone są w czasopismach (m.in. w „Ruchu Literackim”, „Prze- glądzie Powszechnym”, „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica”, „Pracach Polonistycznych”) i w pracach zbiorowych. Jest au- torką dwóch książek: Mistycyzm hiszpański w piśmiennictwie polskich kar- melitanek XVII i XVIII wieku (2005) oraz Marianna Marchocka a św. Teresa z Avila (2009)

other

[e-mail]

Identifiers

URI

http://hdl.handle.net/11089/6617