Twarz lodzermenscha, czyli wizerunek człowieka łódzkiego w Ziemi obiecanej Władysława Stanisława Reymonta

• Authors: Hemer, Adam

Title variants

PL

The face of a lodzermensch, or the image of a man of łódź in the Promised Land by Władysław Stanisław Reymont

Abstracts

PL

Pierwsza część artykułu to próba zaprezentowania pełnej definicji lodzermenscha. W odmianie literackiej jest to bezwzględny człowiek interesu, wyznający swoisty etos fabrycznej Łodzi. Autor konfrontuje zaproponowaną definicję z czterema bohaterami Ziemi obiecanej W. S. Reymonta. Najpełniejszą kreację lodzermenscha stanowi Moryc Welt, podczas gdy Karol Borowiecki jest bardziej donżuanem niż człowiekiem łódzkim. Herman Bucholc jest królem i upiorem fabrycznej Łodzi, fizycznie przekształconym przez własną fabrykę. Stach Wilczek stanowi swoiste połączenie Welta i Borowieckiego, ciekawym atrybutem tej postaci są skrzypce. Kilka słów poświęcono także filmowej adaptacji powieści, wyreżyserowanej przez Andrzeja Wajdę. Autor, skupiając się na Borowieckim, zestawia filmową kreację lodzermenscha z powieściowym pierwowzorem.

EN

The first part of the article is an attempt to present the full definition of a lodzermensch. In theliterary variation, it is a ruthless businessman, professing the ethos if the industrial Łódź. The author confronts the proposed definition with the four central characters of W. S. Reymont’s Promised Land. The qualities a lodzermensch are the most complete in Moryc Welt, while Karol Borowiecki is more of a “Don Juan” than a man of Łódź. Herman Bucholc is king and the spectre of the industrial Łódź, physically transformed by his own factory. Stach Wilczek is a mixture of Welt and Borowiecki, and an interesting attribute of this character is his violin. Also mentioned is the film adaptation of the novel, directed by Andrzej Wajda. The author, focusing on Borowiecki, juxtaposes the film version of a lodzermenschwith thenovel original.

Keywords

EN

Łódź in literature; lodzermensch

• Publisher: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
• Journal: Czytanie Literatury. Łódzkie Studia Literaturoznawcze
• Year: 2014
• Volume: 03

Dates

published

2014

Contributors

author

Hemer, Adam

other

Uniwersytet Łódzki, Instytut Filologii Polskiej, Katedra Literatury Pozytywizmu i Młodej Polski

other

Adam Hemer — student Uniwersytetu Łódzkiego, pracę licencjacką napisał w Katedrze Literatury Pozytywizmu i Młodej Polski, interesuje się twórczo- ścią Władysława St. Reymonta i Juliana Tuwima, a także literaturą Łodzi

other

[e-mail]

Identifiers

URI

http://hdl.handle.net/11089/7873