Idea społeczeństwa narodowego Floriana Znanieckiego w warunkach demokratycznych na przykładzie III Rzeczypospolitej Polskiej

• Authors: Puczyński, Marcin Piotr

Title variants

PL

The Ideas of Nation-Society of Florian Znaniecki under Democratic Conditions on the Example of the Third Republic of Poland

• Languages of publication: PL

Abstracts

EN

Florian Znaniecki – a representative of humanistic sociology – claims in his works that a nation is a product of civilization, a cultural group, organized on the principle of leadership. As a spiritual community it can exist independently of the territory and state organization, it is historically variable, its existence is determined by culture that encompasses the entire work of a nation, all material- technical, intellectual, artistic and aesthetic products as well as a language and other symbols as means of communication, all patterns of behaviour and actions, values and ideals (freedom, justice, honor) and standards arising from them. National culture, customs, religious worship, beliefs and ideals of national historical tradition are shared values and national groups are potentially available to all members of the group. “The principle of separateness” of a nation as a cultural group is shared culture. In democratic conditions of the Third Republic of Poland circumstances for the functioning and development of various types of societies based on the criteria of identity were created. In accordance with F. Znaniecki’s intention, national and ethnic groups can develop national culture or pursue shared cultural ideals. The article is an attempt to answer the question: "To what extent are the ideas of F. Znaniecki’s national society implemented in the Third Republic of Poland?" Referring to the literature, the author presents the ideas of F. Znaniecki’s national society, selected institutions and national organizations operating in the Third Republic of Poland.

Keywords

EN

people; society; the ideas of national society; national culture; cultural group; national identity

• Publisher: Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
• Journal: Pogranicze. Studia Społeczne
• Year: 2014
• Volume: 23
• Pages: 223-249

Dates

published

2014

Contributors

author

Puczyński, Marcin Piotr

References

• Adamczuk Ł., Łodziński S. (red.), (2006), Mniejszości narodowe w świetle Narodowego Spisu Powszechnego z 2002 roku, Warszawa
• Babiński G. (1999), Pogranicze polsko-ukraińskie. Etniczność-zróżnicowanie religijne –tożsamość,
• [w:] J. Mucha, Kultura dominująca jako kultura obca, Warszawa
• Berdychowska B. (1995), Wobec mniejszości, „Społeczeństwo Otwarte” nr 4
• Berdychowska B. i in. (red.), (1995), Mniejszości narodowe w Polsce, Warszawa
• Bołtryk M. (2012), Mniejszości w spisie, „Przegląd Prawosławny” nr 11
• Budyta-Budzyńska M. (2010), Socjologia narodów i konfliktów etnicznych, Warszawa
• Chałupczak H., Browarem T. (1998), Mniejszości narodowe w Polsce 1918-1995, Lublin
• Chodurski A. (2006), Mniejszości narodowe a globalna społeczność obywatelska, [w:] E. Michalik, H. Chałupczak (red.), Mniejszości narodowe i etniczne w procesach transformacji i integracji, Lublin
• Chodurski A. (2009), „Obcy – swoi”. Mniejszości narodowe i etniczne na Wybrzeżu Gdańskim, „Echo Pomorza” nr 1
• Czykwin J. (1995), Świadomość narodowa Białorusinów polskich w przekazie literackim, [w:]
• J. Nikitorowicz (red.), Edukacja międzykulturowa. W kręgu potrzeb, oczekiwań i stereotypów, Białystok
• Deklaracja ideowa Ruchu Narodowego z dnia 19 stycznia 2013 roku, http://www.ruchnarodowy.org [portal Ruchu Narodowego], [1.09.2013]
• Dmowski R. (2007), Myśl nowoczesnego Polaka, Szwecja
• Gardocka T., Sobczak J. (red.), (2010), Prawa mniejszości narodowych, Toruń
• Jagiełło M. (1997), Dziesięć uwag o mniejszościach narodowych, „Literatura” nr 4
• Jagiełło M. (2000), Wspólnota w kulturze, [w:] T. Pilch (red.), O potrzebie dialogu kultur i ludzi, Warszawa
• Jasińska-Kania A., Marody M. (2002a), Identyfkacja europejska a tożsamość narodowa Polaków, [w:] A. Jasińska-Kania, M. Marody (red.), Polacy wśród Europejczyków. Wartości społeczeństwa polskiego na tle innych krajów europejskich, Warszawa Jasińska-Kania A., Marody M. (2002b), Integracja europejska a tożsamość narodowa Polaków [w:] A. Jasińska-Kania, M. Marody (red.), Polacy wśród Europejczyków. Wartości społeczeństwa polskiego na tle innych krajów europejskich, Warszawa
• Kłosowska A. (2005), Kultury narodowe u korzeni, Warszawa
• Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz.U. nr 78 poz. 483)
• Korporowicz L. (2009), Komunikacja symboliczna rozwoju tożsamości kulturowej, [w:] D. Wadowski (red.), Tożsamość polska w odmiennych kontekstach, Lublin
• Koseła K. (2002), Europejska tożsamość Polaków w teorii i badaniach, [w:] K. Koseła, T. Szawiel, M. Grabowska, M. Sikorska (red.), Tożsamość Polaków a Unia Europejska, Warszawa
• Kurcz Z. (1997), Mniejszości narodowe w Polsce, Wrocław
• Lewandowski J. (1989), Naród w nauczaniu kardynała Stefana Wyszyńskiego, Warszawa
• Łodziński S. (1998), Przekroczyć własny cień. Prawne, instytucjonalne oraz społeczne aspekty polityki państwa polskiego wobec mniejszości narodowych w latach 1989-1997, [w:] B. Berdychowska, (red.), Mniejszości narodowe w Polsce. Prakty ka po 1989 roku, Warszawa
• Łodziński S. (2006), Spory wokół ustawy o ochronie mniejszości narodowych etnicznych w Polsce okresu transformacji, [w:] E. Michalik, H. Chałupczak (red.), Mniejszości narodowe i etniczne w procesie transformacji oraz integracji, Lublin
• Łodziński S. (1996), Standardy międzynarodowe ochrony praw osób należących do mniejszości narodowych i etnicznych (ONZ, KBWE, Rada Europy) a polski system prawny, Warszawa
• Michalik E., Chałupczak H. (red.), (2006), Mniejszości narodowe i etniczne w procesie transformacji i integracji, Lublin
• Mikołajczyk B. (1996), Mniejszości w prawie międzynarodowym, Katowice
• Narodowy Spis Powszechny Ludności i Mieszkań 2002, (2011), GUS, Warszawa
• Pogorzała E. (2006), Szkolnictwo mniejszości narodowych i etnicznych w Polsce w okresie transformacji, [w:] E. Michalik, H. Chałupczak (red.), Mniejszości narodowe i etniczne w procesie transformacji oraz integracji, Lublin
• Rozporządzenie MEN z dnia 24 marca 1992 r. w sprawie organizacji kształcenia umożliwiającego poczucie tożsamości narodowej, etnicznej i językowej uczniów należących do mniejszości narodowych (Dz.U. nr 34, poz. 150)
• Sadowski A. (1991), Społeczne problemy wschodniego pogranicza, Białystok
• Sadowski A. (1995), Pogranicze polsko-białoruskie. Tożsamość mieszkańców, Białystok
• Sadowski A., Tefelski M., Mironowicz E. (1999), Polacy i kultura polska z perspektywy mniejszości białoruskiej, [w:] J. Mucha (red.), Kultura dominująca jako kultura obca, Warszawa
• Siegień- Matyjewicz A. J. (2007), Poczucie tożsamości narodowej młodzieży pochodzenia białoruskiego, Olsztyn-Warszawa
• Sołdra-Gwiźdź T. (1999), Problem dominacji kulturowej w społecznościach Śląska Opolskiego,
• [w:] J. Mucha, (red.), Kultura dominujaca jako kultura obca, Ofcyna Naukowa, Warszawa
• Śpiewak P. (2011), Wywiad w „Po południu Radia TOK FM”
• Szacki J. (1990), Wstęp, [w:] F. Znaniecki, Współczesne narody, Warszawa
• Szawiel T. (1989), Grupy społecznej identyfkacji, [w:] S. Nowak (red.), Ciągłość i zmiana tradycji kulturowej, Warszawa
• Sztompka P. (2007), Socjologia. Analiza społeczeństwa, Warszawa
• Tożsamość narodowa Polaków oraz postrzeganie mniejszości narodowych i etnicznych w Polsce,
• (2005), Komunikat z badań CBOS 2005 – BS/84/2005. Turowski J. (1999), Floriana Znanieckiego koncepcja przezwyciężenia antagonizmów i konfiktów między narodami, [w:] E. Hałas (red.), Teoria socjologiczna Floriana Znanieckiego a wyzwania XXI wieku, Lublin
• Ustawa z dnia 6 stycznia 2005 r. o mniejszościach narodowych i etnicznych oraz o języku regionalnym (Dz.U. nr 17, poz. 141)
• Ustawa z dnia 7 kwietnia 1989 r. Prawo o stowarzyszeniach (Dz. U. nr 20, poz. 104)
• Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (t.j. Dz.U. 1996 nr 67, poz.329 z późn. zm.)
• Ustawa z dnia 29 grudnia 1992 r. o radiofonii i telewizji (Dz.U. 1993 nr 7, poz. 34)
• Wierzyca Ł., Hałuszko M. (1993), Uwagi o mniejszościach narodowych w Polsce. Osiągnięcia i porażki w ochronie ich praw, „Społeczeństwo Otwarte” nr 9
• Wójcik A. (2001), Mniejszości narodowe we współczesnej polskiej myśli politycznej, [w:] J. Jachymek, W. Paruch (red.), Między rzeczywistością polityczną a światem iluzji. Rozwiązania problemu mniejszości narodowych w polskiej myśli politycznej XX wieku, Lublin
• Wyniki Narodowego Spisu Powszechnego Ludności i Mieszkań 2011. Podstawowe informacje o sytuacji demografczno-społecznej ludności Polski i zasobów mieszkaniowych, (2011), GUS, Warszawa
• Wyznania religijne, stowarzyszenia narodowościowe i etnicz ne w Polsce 2000-2002, (2003), Warszawa
• Znaniecki F. (1973), Socjologia wychowania. Społeczeństwo wychowujące, t. 1, Warszawa
• Znaniecki F. (1990), Współczesne narody, Z. Dolczewski (tłum.), Warszawa
• Znaniecki F. (2001), Ludzie teraźniejsi a cywilizacja przyszłości, Warszawa
• Zwoliński A. (2005), Wprowadzenie do rozważań o narodzie, Kraków

Identifiers

URI

http://hdl.handle.net/11320/2590

DOI

10.15290/pss.2014.23.13