Posłusznie o nieposłuszeństwie – czyli anarchista w szkole

• Authors: Knasiecka-Falbierska, Karina

Title variants

PL

Obediently of disobedience – the anarchist in school

Abstracts

PL

Nieposłuszeństwo to jedna z cech wyróżniająca grupę anarchistów spośród innych subkultur młodzieżowych. Wyróżniają ją również nastawienie do szkoły. Podstawową wartością jest tu szeroko pojmowana wolność jednostki. Analiza literatury i czasopism anarchistycznych pozwalała przypuszczać, iż uczniowie anarchiści na terenie szkoły mogą stosować różne formy oporu, kontestując władzę oraz znaczenie kultury szkolnej. Wyniki przeprowadzonych przeze mnie badań z uczniami liceów wykazały, że jest inaczej. Otóż badani przyjmują istnienie szkoły i przymus chodzenia do niej, niezależnie od stopnia zaangażowania w ruch, pragmatycznie, jako szczebel edukacji konieczny do realizacji dalszych planów życiowych. Jest ona dla nich instytucją, przez którą należy przejść najniższym kosztem. Ich krytyka szkoły i jej kultury przejawia się tylko w warstwie deklaratywnej, a nie działaniowej.

EN

Disobedience is one of the features that distinguish anarchists from other youth subcultures. It is also characterized by the attitude towards school. The basic value here is widely understood freedom. The analysis of anarchist literature suggest that anarchist students in school may use different forms of resistance, contesting the power and the importance of school culture. The results of my research conducted among students of secondary schools, have shown otherwise. The respondents accept the existence of school and the compulsion to attend it, regardless of the degree of involvement in the movement, pragmatically, as the level of education necessary to fulfil further life plans. They perceive the school as an institution, through which one must pass at the lowest cost. Their criticism of the school and its culture manifests itself only at a declarative, not active level.

Keywords

EN

opór; młodzież; anarchiści; szkoła; resistance; youth; anarchists; school

• Publisher: Wydział Pedagogiki i Psychologii Uniwersytetu w Białymstoku
• Journal: Parezja. Czasopismo Forum Młodych Pedagogów przy Komitecie Nauk Pedagogicznych PAN
• Year: 2015
• Volume: 1

Dates

published

2015

Contributors

author

Knasiecka-Falbierska, Karina

References

• Antonów R., Pod czarnym sztandarem. Anarchizm w Polsce po 1980 roku, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław 2004.
• Chętkowski D., Z budy. Czyli spuścić ucznia z łańcucha?, Wydawnictwo Literackie, Kraków 2003.
• Czarnecka K., Zgółkowa H., Słownik gwary uczniowskiej, SAWW, Poznań 1991.
• Czerepaniak-Walczak M., Między dostosowaniem a zmianą. Elementy emancypacyjnej teorii edukacji, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, Szczecin 1994.
• Czerepaniak-Walczak M., Pedagogika emancypacyjna, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk 2006.
• Doświadczenie, T. Buksiński (red.), Wydawnictwo Naukowe Instytut Filozofii UAM, Poznań 2001.
• Dubik A., Filozofia i opór, Wydawnictwo Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Toruń 2003.
• Dudzikowa M., Mit o szkole jako miejscu „wszechstronnego rozwoju” ucznia. Eseje etnopedagogiczne, Oficyna Wydawnicza Impuls, Kraków 2001.
• Erikson E. H., Dopełniony cykl życia, przekł. A. Gomola, Wydawnictwo Rebis, Poznań 2002.
• Giroux H. A., Reprodukcja, opór i akomodacja, [w:] Nieobecne dyskursy, Z. Kwieciński (red.), cz. 1 , Wydawnictwo Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Toruń 1991.
• Griese H. M., Socjologiczne teorie młodzieży, wprowadzenie, przekł. J. Dąbrowski, Oficyna Wydawnicza Impuls, Kraków 1996.
• Grinberg D., Ruch anarchistyczny w Europie Zachodniej 1870-1914, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1994.
• Grinberg D., Kultura anarchistyczna i świat wartości, „Mać Pariadka” 1994, nr 1 .
• Janicki J., Lewacy. Historia i współczesność ekstremistycznej lewicy, Książka i Wiedza, Warszawa 1981.
• Knasiecka-Falbierska K., Codzienność szkolna w doświadczeniach młodych anarchistów. Analiza przypadków, Wydawnictwo Uni-druk, Poznań 2007.
• Kośmider J., Relacje uczniów i nauczycieli, [w:] Dzisiejsza młodzież. Stereotypy i rzeczywistość po 1989 roku, B. Fatyga, A. Tyszkiewicz (red.), Wydawnictwo ITE, Radom 1997.
• Kwaterko M., Nieustające wakacje, „Mać Pariadka” 2002, nr 3.
• Maffesoli M., Czas plemion. Schyłek indywidualizmu w społeczeństwach współczesnych, przekł. M. Bucholz, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 2008.
• McLaren P., Antystruktura oporu, [w:] Nieobecne dyskursy, Z. Kwieciński (red.), cz. 2 2, Wydawnictwo Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Toruń 1992.
• McLaren P., Rytualne wymiary oporu – błaznowanie i symboliczna inwersja, [w:] Nieobecne dyskursy, Z. Kwieciński (red.), cz. 1, Wydawnictwo Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Toruń 1991.
• Melosik Z., Kultura instant – paradoksy pop-tożsamości, [w:] Pedagogika u progu trzeciego tysiąclecia, A. Nalaskowski, K. Rubacha (red.), Wydawnictwo Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Toruń 2001.
• Melosik Z., Młodzież w kulturze współczesnej. Paradoksy pop-tożsamości, [w:] Pedagogika i edukacja wobec nowych wspólnot i różnic w jednoczącej się Europie, E. Malewska, B. Śliwerski (red.) Oficyna Wydawnicza Impuls, Kraków 2002.
• Płaszczyzna Większościowa Federacji Anarchistycznej: http://www.fa.most.org.pl/ (oficjalna strona internetowa FA, 2001 rok).
• Popielski K., Neotyczny wymiar osobowości. Psychologiczna analiza poczucia sensu życia, Wydawnictwo Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, Lublin 1993.
• Rozwój psychiczny człowieka w ciągu życia, M. Tyszkowa (red.), Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1988.
• Słownik języka polskiego, t. 2 , L-P, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1979.
• Stasiuk K., Anarchizm jako krytyka kultury w tekstach trzeciego obiegu z lat osiemdziesiątych i dziewięćdziesiątych, „Kultura i Społeczeństwo” 1999, nr 2 .
• Szczukiewicz P., Rozwój psychospołeczny a tożsamość, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin 1998.
• Tokarczyk R., Współczesne doktryny polityczne, Zakamycze, Kraków 2002.
• Waluszko J. P., Ruch Społeczeństwa Alternatywnego, Man-Gala Press, Sopot 1992.
• Witkowski L., W kwestii oporu o pedagogice polskiej (preliminaria w oczekiwaniu na przełom), [w:] Przestrzenie oporu w edukacji, E. Bilińska-Suchanek (red.), Pomorska Akademia Pedagogiczna, Toruń 2 006.
• Wojciechowska M., Współczesna szkoła w opinii uczniów i rodziców, [w:] Tożsamość osobowa a tożsamości społeczne. Wyzwania dla edukacji XXI wieku, T. Bajkowski, K. Sawicki (red.), Trans Humana Wydawnictwo Uniwersyteckie, Białystok 2001.
• Zieliński J., Czy w Polsce anarchizm ma rację bytu?, Zielona Góra 1998 – przedruk w formie broszury.

Identifiers

URI

http://hdl.handle.net/11320/3102

DOI

10.15290/parezja.2015.03.08