Klauzula sumienia w szkole

• Authors: Zadykowicz, Tadeusz

Title variants

PL

The conscience clause at school

Abstracts

EN

Discussion of the conscience clause at schools concerns the possibility to refuse the teacher’s actions incompatible with his conscience. This possibility, though questioned by many as unlawful, results from Polish legislation and international law. It is a consequence of freedom of conscience guaranteed by the Constitution of the Republic of Poland and a number of international and national legal acts. There are many situations in which reveals the conflict between the duty of performing a given program or command of educational authorities and their own convictions. They concern mainly the same vision of the school and its functions, school programs and the underlying concept of the human being and interpersonal relationships at the level of professional work of the teacher. In all these situations, the teacher should be a person of conscience, i.e. to follow his voice, which sometimes means opposition to the content of curricula and textbooks, orders of superiors or the prevailing customs.

Keywords

EN

conscience; conscience clause; school; professional ethics; sumienie; klauzula sumienia; szkoła; etyka zawodowa

• Publisher: Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
• Journal: Rocznik Teologii Katolickiej
• Year: 2015
• Volume: 14
• Issue: 2

Dates

published

2015

Contributors

author

Zadykowicz, Tadeusz

References

• Deklaracja wiary lekarzy katolickich i studentów medycyny w przedmiocie płciowości i płodności ludzkiej (5 marca 2014 r.), http://www.deklaracja- wiary.pl/img/dw-tresc.pdf (dostęp: 30.01.2015 r.).
• Deklaracja wiary nauczycieli? Hall: nie zatrudnia się ich w celu ewangelizacji uczniów, http://www.polskieradio.pl/5/3/Artykul/1190178,Deklaracja- wiary-nauczycieli-Hall-nie-zatrudnia-sie-ich-w-celu-ewangelizacji- -uczniow (dostęp: 30.01.2015 r.).
• Klauzula sumienia w szkołach? Nowicka: nauczyciel nie może cenzurować wiedzy, http://www.polskieradio.pl/9/299/Artykul/1195806, Klauzula-sumienia- w-szkolach-Nowicka-nauczyciel-nie-moze-cenzurowac-wiedzy (dostęp: 30.01.2015 r.).
• Konstytucja Rzeczpospolitej Polskiej (2 kwietnia 1997 r.), Tekst ujednolicony: http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19970780483.
• Morciniec P., Przeżywamy dyktaturę demokracji, http://www.fronda.pl/a/ ks-prof-piotr-morciniec-przezywamy-dyktature-demokracji-1,42990.html (dostęp: 30.01.2015 r.).
• Nauczyciele też będą podpisywać deklarację wiary? Minister: szkoła publiczna powinna być neutralna światopoglądowo, http://www.polskieradio. pl/5/3/Artykul/1188918,Nauczyciele-tez-beda-podpisywac-deklaracje- -wiary-Minister-szkola-publiczna-powinna-byc-neutralna-swiatopogladowo (dostęp: 30.01.2015 r.).
• Sobór Watykański II, Konstytucja duszpasterska o Kościele w świecie współczesnym Gaudium et spes, [w:] Sobór Watykański II. Konstytucje. Dekrety. Deklaracje, Poznań 2002.
• Stanisz P., Prawo do odmowy działania sprzecznego z sumieniem, www. przemyska.pl/plik/22141/ (dostęp: 30.01.2015 r.).
• Stanisz P., Sprzeciw sumienia a prawo państwowe, https://www.youtube. com/watch?v=E-HKn46VsOE (dostęp: 30.01.2015 r.).
• Staszewski W., Wierzę, że uczę, http://polska.newsweek.pl/wierze-ze-ucze- -o-klauzuli-sumienia-nauczycieli-newsweek-pl,artykuly,344944,1.html (dostęp: 30.01.2015 r.).
• Trybulski Ł., Lekarze podpisują klauzulę sumienia, a co z resztą zawodów? Strażak, policjant, nauczyciel..., http://natemat.pl/104381,internauci- smieja-sie-z-klauzuli-sumienia-strazak-policjant-nauczyciel (dostęp: 30.01.2015 r.).
• Wróbel J., Sprzeciw sumienia z perspektywy moralnej, http://www.naszdziennik. pl/mysl/106045,sprzeciw-sumienia-z-perspektywy-moralnej. html (dostęp: 30.01.2015 r.).

Identifiers

URI

http://hdl.handle.net/11320/3867

DOI

10.15290/rtk.2015.14.2.09