Poznanie metafizyczne w świetle rozróżnień abstrakcyjne– konkretne i ogólne–jednostkowe

• Authors: Luc, Joanna

Title variants

EN

Cognition in metaphysics in the light of distinctions: abstract–concrete and universal–particular

Abstracts

EN

The aim of this paper is to present an approach in metaphysics/ontology, which is founded on two distinctions: abstract–concrete and universal–particular. To different cognitive issues one can assign different “categorical coordinates”, namely: a place in the spectrum of abstractness and one of the three following characteristics: particularity, proper universality, total universality. The thesis of this paper is that metaphysics should be located in the region of universality and high degrees of abstractness. Such a localization is connected with specific cognitive difficulties which are present in this branch of philosophy. I demonstrate some problems from the history of philosophy which could be interpreted as caused by these difficulties. Applicability of my thesis to such concrete cases is treated as its indirect justification.

Keywords

EN

cognition; metaphysics; universality; particularity; abstraction

PL

poznanie; metafizyka; uniwersalność; szczegółowość; abstrakcja

• Publisher: Bialystok University Press
• Journal: IDEA. Studia nad strukturą i rozwojem pojęć filozoficznych
• Year: 2015
• Volume: 27
• Pages: 215-223

Dates

published

2015

Contributors

author

Luc, Joanna

References

• D. Armstrong, A World of States of Affairs, Cambridge 1997.
• Arystoteles, Metafizyka, t. 1–2, przeł. M. A. Krąpiec, A. Maryniarczyk, Lublin 1996.
• H. Bergson, Myśl i ruch. Dusza i ciało, przeł. P. Beylin, K. Błeszyński, Warszawa 1963.
• R. Bugaj, Hermetyzm, t. 1–2, Warszawa 1998.
• K. Campbell, Abstract Particulars. Philosophical Theory, Cambridge 1990.
• A. Chrudzimski, Realistyczne teorii uniwersaliów, [w:] S. Kołodziejczyk (red.), Przewodnik po metafizyce, Kraków 2011.
• F. Copleston, Historia filozofii, t. 2, przeł. H. Bednarek, Warszawa 2004.
• E. Evans-Pritchard, Religia Nuerów, przeł. K. Baraniecka i M. Olszewski, Kęty 2007.
• E. Gilson, Byt i istota, przeł. D. Eska i J. Nowak, Warszawa 2006.
• Idzi Rzymianin, Twierdzenia o istnieniu i istocie, przeł. J. Surzyn, Kęty 2005.
• P. Jaroszyński, Metafizyka czy ontologia, Lublin 2011.
• Ch. Kahn, Język i ontologia, przeł. B. Żukowski, Kęty 2008.
• G. S. Kirk, J. E. Raven, M. Schofield, Filozofia przedsokratejska, przeł. J. Lang, Warszawa–Poznań 1999.
• M. Krąpiec, Struktura bytu. Charakterystyczne elementy systemu Arystotelesa i Tomasza z Akwinu, Lublin 1963.
• E. J. Lowe, Recent Advances in Metaphysics, http://mba.eci.ufmg.br/downloads/pos/Recent%20advances%20in%20methapysics Lowe.pdf (dostęp 7.06.2013).
• P. F. Strawson, Indywidua: próba metafizyki opisowej, przeł. B. Chwedeńczuk, Warszawa 1980.
• Tomasz z Akwinu, Kwestie dyskutowane o mocy Boga, przeł. Z. Bomert i in., Kęty 2008.
• Tomasz z Akwinu, Summa contra gentiles, t. 1, przeł. Z.Włodek,W. Zega, Poznań 2003.

Identifiers

URI

http://hdl.handle.net/11320/3930

DOI

10.15290/idea.2015.27.12