Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

PL EN


2016 | 1 |

Article title

Uwolnienie podmiotowości przez u-wolnienie czasu szkoły. O komodyfikacji tożsamości, kulturze kompetencji i o pewnej możliwości wyjścia z zatrzasku indywidualizacji

Content

Title variants

PL
The release of subjectivity by freeing up school time. On the commodification of identity, culture of competence and a certain possibility of escaping compulsory individualization

Languages of publication

Abstracts

PL
Artykuł jest rozszerzoną wersją referatu przedstawionego na XXIX Letniej Szkole Młodych Pedagogów (Pułtusk 14.09–19.09.2015).
PL
Celem artykułu jest z jednej strony przedstawienie mechanizmu komodyfikacji i fetyszyzacji tożsamości, które, w warunkach opisywanej w literaturze przedmiotu instytucjonalizacji indywidualizacji oraz związanej z nią dominacji racjonalności neoliberalnej, wiążą się ze skoncentrowanym na budowaniu przedsiębiorczego „ja” procesem tożsamościowym. W artykule opiszę również wpływ, jaki mechanizm ten wywiera na edukację i przede wszystkim szkołę. Opierając się na literaturze przedmiotu, odniosę się do dwóch współcześnie identyfikowanych przez badaczy zjawisk: edukacjonalizacji/pedagogizacji oraz redukcji znaczenia szkoły przez koncentrację na kategorii „uczenia się”. Z drugiej strony celem artykułu jest przedstawienie alternatywy w myśleniu o edukacji i szkole, w ramach której edukacja oznacza proces de-subiektywizacji i wyprowadzania podmiotu z dominującej racjonalności, natomiast szkoła – zgodnie z etymologicznym pochodzeniem pojęcia – oznacza uwolniony od społecznej i ekonomicznej determinacji czas wolny. W kontekście opisanej diagnozy dominującej racjonalności oraz przedstawionej możliwej wobec niej alternatywy ulokowana jest podstawowa teza artykułu, mówiąca o konieczności przekroczenia „podmiotowego paradygmatu” myślenia o zmianie.
EN
The main purpose of this paper is to describe the mechanisms of commodification and fetishization of identity, which in the neoliberal, individualistic context, are tied with the process of the creation of entrepreneurial self. M My aim is also to describe how these processes function in schools and in the wider, educational context. Two phenomena, described by contemporary educational research – the educationalization/pedagogization, and the reduction of the importance of schools that comes with the popularity of the notion of “learning” – play important role in my analysis. M My second purpose is to present an alternative way of thinking about education – understood as a process of de-subjectivization, of leaving the dominant rationalities behind; and schools understood as places where people are free from the influence of social and economic factors and thus experience “free time”. I In this context I I locate the main thesis of the paper – about the necessity of breaking with the subject-centered paradigm of change.

Contributors

References

  • Badiou, A A. (2008). ‘Live Badiou’, an interview with A Alain Badiou. W: O. Feltham (red.), Alain Badiou: Live theory. L ondon & New York: Continuum.
  • Badiou, A . (2007). Święty Paweł. Ustanowienie uniwersalizmu. Kraków: Korporacja Ha!art.
  • Ball, S.J. (2004). Education For Sale! The Commodification of Everything? W: Education Policy Studies Laboratory Website. Pozyskano z: http://www.asu.edu/educ/epsl/CERU/articles/CERU-0410-253-OWI.pdf, [data dostępu: 29.10.2015].
  • Beck, U. (2002). Społeczeństwo ryzyka. W drodze do innej nowoczesności. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe „Scholar”.
  • Biesta, G.J.J. (2006). Beyond Learning. Democratic Education for a Human Future. Boulder: Paradigm Publishers.
  • Biesta, G.J.J. (2013). The Beautiful Risk of Education. Boulder: Paradigm Publishers.
  • Bihr, A A. (2008). Nowomowa neoliberalna. Retoryka kapitalistycznego fetyszyzmu. Warszawa: Instytut Wydawniczy „Książka i Prasa”.
  • Blake, N., M Masschelein, J. (2003). Critical Theory and Critical Pedagogy. W: N. Blake, P. Smeyers, R. Smith, P. Standish (red.), The Blackwell Guide to the Philosophy of Education. Oxford: Blackwell.
  • Boryczko, M M. (2015). Paradoksalne funkcje szkoły. Studium krytyczno-etnograficzne. Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego.
  • Boryczko, M . (2014). Quasi-rynek edukacyjny. Kultura i edukacja, nr 1(101), s. 11–35.
  • Bourdieu, P., Passeron, J-C. (2006). Reprodukcja. Elementy teorii systemu nauczania. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
  • Bourdieu, P. (2005). Dystynkcja. Społeczna krytyka władzy sądzenia. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe „Scholar”.
  • Chutorański, M M. (2013). Pojęcie i konteksty wychowania w pracach Michela Foucaulta. Wrocław: Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej.
  • Dolata, R. (2008). Szkoła – segregacje – nierówności. Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego.
  • Czyżewski, M . (2013). W kręgu społecznej pedagogii. Societas/Communitas, t. 2(16), s. 45–76.
  • Krzychała, S. (2007). Ryzyko własnego życia. Indywidualizacja w później nowoczesności. Wrocław: Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej Edukacji TWP.
  • Lyotard, J. F. (1997). Postmodern Fables. M Minneapolis and L London: University of M Minnesota Press.
  • Masschelein, J. (2004). How to Conceive of Critical Educational Theory Today? The Journal of the Philosophy of Education, t. 38, nr 3, s. 351–367.
  • Masschelein, J. (2010). E-ducating the Gaze: the idea of a poor pedagogy. Ethics and Education, nr 5(1), s. 43–53.
  • Masschelein, J. (2011). Experimentum Scholae: The World Once M More… But Not (Yet) Finished. Studies in Philosophy and Education, t. 3, nr 5, s. 529–535.
  • Masschelein, J., Simons, M M. (2002). A An A Adequate Education in a Globalised World? A A Note on I Immunisation A Against Being-Together. Journal of Philosophy of Education, t. 36, nr 4, s. 590–608.
  • Masschelein, J., Simons, M M. (2008). The Governmentalization of L Learning and the A Assemblage of a L earning A pparatus. Educational Theory, t. 58, nr 4, s. 391–415.
  • Masschelein, J., Simons, M M. (2013). In defence of the School. A public issue. L Leuven: E-ducation, Culture & Society Publishers.
  • Mikiewicz, P. (2005). Społeczne światy szkół średnich. Od trajektorii marginesu do trajektorii elit. Wrocław: Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej Edukacji TWP.
  • Miller, P, Rose, N. (2008). Governing the Present. Administering Economic, Social and Personal Life. Cambridge, M alden: Polity Press.
  • Ostrowicka, H. (2012). Foucaultowska koncepcja „urządzania” w krytycznej refleksji nad neoliberalną polityką edukacyjną. Kultura i Edukacja, nr 1 (87), s. 54–82.
  • Ostrowicka, H. (2012a). Risk and Civicness Discourses as Educational Practices of Constituting the „Entrepreneur of Oneself”. Kultura i Edukacja, nr 6 (92), s. 5–20.
  • Ostrowicka, H. (2014). Pedagogization of „Problems with Youth” in M Media Discourse – Post-Foucauldian Perspective. Media & Mass Communication, t. 3, s. 126–135.
  • Potulicka, E., Rutkowiak J. (2012). Neoliberalne uwikłania edukacji. Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
  • Rose, N. (1996). Inventing our selves. Psychology. Power and personhood. Cambridge: Cambridge University Press.
  • Sadownik, A A. (2011). Elita nie spotka Downa. W: A A. Sadownik, Na rozstajnych drogach. Studium etnopedagogiczne kontrastowych karier szkolnych młodzieży. Wrocław: Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej.
  • Smeyers P., Depaepe M M. (red.). (2008). Educational Research: the Educationalization of Social Problems. Netherlands: Springer.
  • Stankiewicz, Ł. (2014). Spór o edukację wyższą w perspektywie dóbr pozycjonalnych. Teraźniejszość – Człowiek – Edukacja, t. 17, nr 2 (66), s. 109–130.
  • Stańczyk, P. (2013). Człowiek, wychowanie i praca w kapitalizmie. W stronę krytycznej pedagogiki pracy. Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego.
  • Starego, K. (w druku). Ryzyko nieoczekiwanego. W stronę pedagogiki wydarzenia. W: K. Węc, A. Wierciński (red.), Ryzyko jako warunek rozwoju. Transformatywne aspekty hermeneutyki edukacji.
  • Starego, K. (w druku a). Odmowa teraźniejszości, czyli o odobywatelnianiu dzieci i udziecinnianiu obywateli. Teraźniejszość – Człowiek – Edukacja.
  • Starego, K. (w druku b). Projekt: Obywatel. Rzecz o społecznej kontroli, zarządzaniu zmysłowością i strategiach oczyszczania. W: M M. Chutorański, J. M Moroz, O. Szwabowski (red.), Subsumcje edukacji.
  • Rancière, J. (1991). The Ignorant Schoolmaster: Five Lessons in Intellectual Emancipation. Stanford, CA: Stanford University Press
  • Willis, P. (2005). Wyobraźnia etnograficzna. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
  • Zamojski, P. (2014). Od demaskacji ku budowaniu. Po-krytyczna perspektywa badań pedagogicznych. Teraźniejszość – Człowiek – Edukacja, t. 17, nr 67 (3), s. 7–22.

Document Type

Publication order reference

Identifiers

URI
http://hdl.handle.net/11320/4486

YADDA identifier

bwmeta1.element.hdl_11320_4486
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.