Etniczne „flagowania” rzeczywistości. Problemy wprowadzania dodatkowych nazw miejscowości w językach mniejszości narodowych w Polsce

• Authors: Łodziński, Sławomir

Title variants

PL

Ethnic “flagging” of the social reality. Problems of introducing additional place-names in minority languages in Poland

Abstracts

EN

In the article I try to analyze some problems of institutionalization of additional place names in minority languages in Poland. Regulations concerning these issues didn’t exist in the Polish law until the adoption of the Act on National and Ethnic Minorities and Regional Language in 2005. The implementation of bilingual regulations had been the real and difficult phenomenon for the local administration and the public opinion but 1211 minority place names were established to the end of 2015. It wasn’t a simple adaptation of legal regulations but there was always connected with the history of presence of minority group and its language and culture in the region as well as the memory of Polish – minority relations. Therefore, the “bilingual signs” were often described in terms of “ethnic flagging”, favoring the minority group and defined through the prism of the fulfillment of its “ethnic” expectations. It has also meant the changing perception of the status of these communities in local community, shifting from “marginal” to the status of the “local co-host”.

Keywords

EN

national minorities in Poland; linguistic rights of persons belonging to national minorities; additional place names in minority languages; local communities

• Publisher: Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
• Journal: Pogranicze. Studia Społeczne
• Year: 2016
• Volume: 27 cz. 1

Dates

published

2016

Contributors

author

Łodziński, Sławomir

References

• Adamczyk A., Sakson A., Trosiak C. (red.), (2015), Między lękiem a nadzieją. Dziesięć lat funkcjonowania ustawy o mniejszościach narodowych i etnicznych oraz języku regionalnym (2005-2015), Poznań.
• Alderman D. H. (2008), Place, Naming and the Interpretation of Cultural Landscapes, [w:] B. Graham, P. Howard (eds.), The Ashgate Research Companion to Heritage and Indentity, Farnham-Burlington.
• Balzas L., Schwellnus G. (2014), Decoupled Empowerment: Minority Representation and the Implementation of Language Rights in Romania, “Journal on Ethnopolitics and Minority Issues in Europe”, t. 13, nr 2, s. 104-131.
• Barwiński M. (2014), Mniejszość litewska w Polsce. Studium przypadku gminy Puńsk, „Studia Obszarów Wiejskich”, t. 35, s. 137-153.
• Billig M. (2008), Banalny nacjonalizm, Kraków.
• Blommaert J. (2013), Etnography, superdiversity and linguistic landscapes, Bristol-Buffalo-Toronto.
• Bajor H. (1996), Mniejszości narodowe – nowe formy uczestnictwa w życiu III Rzeczypospolitej, [w:] H. Domański, A. Rychard (red.), Elementy nowego ładu, Warszawa.
• CBOS (2015) Tożsamość narodowa Polaków oraz postrzeganie mniejszości narodowych i etnicznych w Polsce. Komunikat z badań, Warszawa.
• Choroś M. (2012), Dwujęzyczne tablice z nazwami miejscowości na Opolszczyźnie: przejaw demokracji czy źródło nowych konfliktów?, „Przegląd Zachodni”, nr 1.
• Czerny A. (2011), Teoria nazw geograficznych, „Prace Geograficzne”, nr 226.
• Czwarty raport dotyczący sytuacji mniejszości narodowych i etnicznych oraz języka regionalnego w Rzeczypospolitej Polskiej (2013), Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji, Warszawa.
• Dołowy-Rybińska N. (2013), The Europe of Minorities: Cultural Landscape and Ethnic Boundaries, “Art Inquiry. Recherches sur les Arts”, t. XV.
• Donnan H., Wilson T. M. (2007), Granice tożsamości, narodu, państwa, Kraków.
• Dziewierski M. (2008), Duchowość i etnosymbolika, „Przegląd Socjologii Jakościowej”, t. IV, nr 1.
• Edensor T. (2004), Tożsamość narodowa, kultura popularna i życie codzienne, Kraków.
• Ganowicz E. (2013), Niepartyjne formy ekspresji politycznej mniejszości narodowych, „Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis Studia Politologica”, t. XI.
• Godlewska E. (2014), Prawa językowe mniejszości narodowych – problem w realizacji, [w:] A. Sakson (red.), Mniejszości narodowe i etniczne w Polsce i Europie. Aspekty polityczne i społeczne, Toruń.
• Grzędzicki Ł., Lemańczyk M. (2010), Raport. Wprowadzanie języka kaszubskiego w gminach województwa pomorskiego jako języka pomocniczego oraz dodatkowych tradycyjnych nazw miejscowości i obiektów fizjograficznych, Gdańsk.
• Hałas E. (2004), Polityka symboliczna i pamięć zbiorowa. Zmiany nazw ulic po komunizmie, [w:] M. Marody (red.), Zmiana czy stagnacja?, Warszawa.
• Handke K. (2009), Socjologia języka, Warszawa.
• Herman A. (2014), Ukraińcy grekokatolicy i Polacy mariawici wśród Polaków rzymskich katolików. Lokalne zróżnicowania społeczne i mechanizmy jego utrzymywania w perspektywie porównawczej, „Studia Humanistyczne AGH”, t. 13, nr 2.
• Janusz G. (2011), Ochrona praw mniejszości narodowych w Europie, Lublin.
• Janusz G. (2013), Ekspertyza dotycząca udziału mniejszości narodowych i etnicznych w życiu politycznym Rzeczypospolitej Polskiej, Lublin.
• Janusz G. (2015), Podmiotowa ochrona w ustawie z dnia 6 stycznia 2005 roku o mniejszościach narodowych i etnicznych oraz o języku regionalnym, [w:] A. Adamczyk, A. Sakson, C. Trosiak (red.), Między lękiem a nadzieją. Dziesięć lat funkcjonowania ustawy o mniejszościach narodowych i etnicznych oraz języku regionalnym (2005–2015), Poznań.
• Kaltenberg-Kwiatkowska E. (2011), O oznaczaniu i naznaczaniu przestrzeni miasta, „Przegląd Socjologiczny”, t. 60, nr 2/3.
• Kamusella T. (2009), The Politics of Language and Nationalism in Modern Central Europe, New York.
• Lamont M., Molnár V. (2002), The Study of Boundaries in the Social Sciences, “Annual Review of Sociology”, nr 28.
• Landry R., Bourhis R. Y. (1997), Linguistic Landscape and Ethnolinguistic Vitality: An Empirical Study, “Journal of Language and Social Psychology”, t. 16, nr 1.
• Marten H. F., Mensel L., Gorter D. (2012), Studying Minority Languages in the Linguistic Landscape, [w:] H. F. Marten, L. Mensel D. Gorter (red.), Minority Languages in the Linguistic Landscape, Basingstoke-New York.
• Malloy T. H. (2005), National Minority Rights in Europe, New York.
• Nijakowski L. M. (2007), Domeny symboliczne. Konflikty narodowe i etniczne w wymiarze symbolicznym, Warszawa.
• Nijakowski L. M. (red.), (2014), Konferencja Europejskie i regionalne instrumenty ochrony języków zagrożonych Warszawa, 5 listopada 2013 r., Kancelaria Sejmu, Warszawa.
• Pasieka A. (2013), Wielokulturowość po polsku. O polityce wielokulturowości jako mechanizmie umacniania polskości, „Kultura i Społeczeństwo”, nr 3.
• Piąty raport dotyczący sytuacji mniejszości narodowych i etnicznych oraz języka regionalnego w Rzeczypospolitej Polskiej (2015), Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji, Warszawa.
• Plewko J. (2009) Mniejszości narodowe w wymiarze lokalnym, Lublin.
• Rozporządzenie w sprawie umieszczania na znakach i tablicach dodatkowych nazw w językach mniejszości narodowych i etnicznych i języku regionalnym (2005), Dz. U. 157, poz. 1320.
• Sadowski A. (2011), Społeczeństwo polskie – od zróżnicowanego kulturowo do wielokulturowego. Szanse i zagrożenia, [w:] A. Śliż, M. S. Szczepański (red.), Wielokulturowość: konflikt czy koegzystencja, Warszawa.
• Sadowski A. (2014), Mniejszości narodowe i etniczne RP w perspektywie społeczeństwa pluralistycznego, „Studia Humanistyczne” t. 13, nr 3.
• Siegień-Matyjewicz A. J. (2011), Prawo do dwujęzyczności – zgoda czy konflikt? Raport z badań dotyczących dwujęzyczności osób pochodzenia białoruskiego zamieszkujących tereny wschodniego Podlasia, „Pogranicze. Studia Społeczne”, t. 17.
• Szul R. (2009), Język, naród, państwo. Język jako zjawisko polityczne, Warszawa.
• The language rights of persons belonging to national minorities under the Framework Convention (2012) „Thematic Commentary”, nr 3, Strasbourg, Council of Europe – Advisory Committee on the Framework Convention for the Protection of National Minorities, July.
• Trosiak C. (2013), Dyskusja i spory wokół wprowadzania podwójnych nazw miejscowości na terenie Śląska Opolskiego, „Przegląd Politologiczny”, nr 2.
• Ustawa z 6 stycznia 2005 r. o mniejszościach narodowych i etnicznych oraz o języku regionalnym (2005), Dz. U. nr 17, poz. 141.
• Tuan Y-F. (1987), Przestrzeń i miejsce, Warszawa.
• Tuan Y-F. (1991), Language and the Making of Place: A Narrative – Descriptive Approach, “Annals of the Association of American Geographers”, t. 81, nr 4.
• Wicherkiewicz T. (2014), Regionalne języki kolateralne Europy – porównawcze studia przypadku z polityki językowej, Poznań.
• Wójcikowska K. (2013), Mniejszość litewska w Polsce, „Infos”, nr 7, Warszawa.
• Wójcikowska K. (2014), Walka o miejsca pamięci w przestrzeni dwunarodowej gminy Sejny, „Pogranicze. Studia Społeczne”, t. 23.
• Vasilevich H. (2014), Belorusians in Poland: Assimilation not implied by Law, „ECMI Working Paper”, nr 80, October.

Identifiers

URI

http://hdl.handle.net/11320/4733

DOI

10.15290/pss.2016.27.01.15