Zapomniana rzeczywistość. Rzecz o (nie)świadomej inkluzji społecznej osób z niepełnosprawnością intelektualną w Państwowych Gospodarstwach Rolnych

• Authors: Jabłoński, Maciej

Title variants

PL

Forgotten reality. About the (un) conscious social inclusion of people with intellectual disabilities in the State Agricultural Farms

Abstracts

PL

W artykule została dokonana próba swoistej rehabilitacji Państwowych Gospodarstw Rolnych jako miejsca (nie)świadomej inkluzji społecznej, opisywanej z perspektywy autoetnograficznej. Autor starał się ukazać, że w PGR-ze, jako wspólnocie, niepotrzebny był specjalny program czy rozporządzenie, aby człowiek niepełnosprawny czuł się szanowanym, pełnoprawnym członkiem społeczności. W tekście PGR został przeciwstawiony współczesnym ideom normalizacji czy deinstytucjonaliazacji, gdzie widoczna dwoistość między upośledzaniem/(samo)upośledzaniem a normalizacją/deinstytucjonalizacją ukazywanych miejsc nie daje jednoznacznej odpowiedzi. Sama niejednoznaczność stawia nas w niepewności, że może jednak na dzień dzisiejszy żadne z opisanych miejsce (i nieopisywanych w tekście) nie spełnia kryteriów: najpełniejszego rozwoju, poczucia autonomii czy wolności człowieka niepełnosprawnego.

EN

The article constitutes an attempt to rehabilitate State Agricultural Farms as a place of (un)conscious social inclusion, described from autoethnographic perspective. The author tried to show that in the State Agricultural Farms as the community, a special programme or regulation was unnecessary so that a disabled person felt a respected and full member of the community. In the text a State Agricultural Farm was confronted with the modern ideas of normalization or deinstitutionalisation, where the apparent duality between compromising/(same)compromising and normalization/deinstitutionalisation of displayed places does not provide a definite answer. The ambiguity puts us in suspense, that perhaps, at present none of the described places (as well as not described in the text) meets the criteria of: the fullest development, a sense of autonomy and freedom of the person with a disability.

Keywords

EN

Państwowe Gospodarstwa Rolne; niepełnosprawność intelektualna; deinstytucjonalizacja; kolonializm; władza; inkluzja społeczna; State Agricultural Farms; intellectual disability; deinstitutionalisation; colonialism; power; social inclusion

• Publisher: Wydział Pedagogiki i Psychologii Uniwersytetu w Białymstoku
• Journal: Parezja. Czasopismo Forum Młodych Pedagogów przy Komitecie Nauk Pedagogicznych PAN
• Year: 2016
• Volume: 2

Dates

published

2016

Contributors

author

Jabłoński, Maciej

References

• Barnes, C., Mercer, G. (2008). Niepełnosprawność. Warszawa: SIC!.
• Borowska-Beszta, B. (2012). Niepełnosprawność w kontekstach kulturowych i teoretycznych. Kraków: „Impuls”.
• Dudkiewicz, M. (2013). Populiści dobroczynności. Warszawa: Instytut Spraw Publicznych.
• Dziubińska-Michalewicz, M. (2001). Problemy bezrobocia i ubóstwa na terenach byłych Państwowych Gospodarstw Rolnych. Warszawa: K. S. Biuro Studiów i Ekspertyz.
• Felisiak, M. (2007). Społeczna percepcja przemocy werbalnej i mowy nienawiści. Warszawa: Fundacja Centrum Badań Opinii Społecznej.
• Foucault, M. (1977). Archeologia wiedzy. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
• Foucault, M. (2011). Narodziny biopolityki. Wykłady w Collége de France, 1978–1979. Warszawa: WN PWN.
• Foucault, M. (1998). Trzeba bronić społeczeństwa. Wykład w College de France, 1976. Warszawa: Wydawnictwo KR.
• Gajdzica. Z. (2013). Natura rezerwatu w życiu osoby z niepełnosprawnością. W: Z. Gajdzica (red.), Człowiek z niepełnosprawnością w rezerwacie przestrzeni publicznej. Kraków: „Impuls”.
• Giddens, A. (2001). Poza lewicą i prawicą. Przyszłość polityki radykalnej. Poznań: Zysk i S-ka.
• Goffman, E. (2011). Instytucje totalne. O pacjentach szpitali psychiatrycznych i mieszkańcach innych instytucji totalnych. Sopot: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
• Grotowska-Leder, J. (2002). Fenomen wielkomiejskiej biedy. Od epizodu do underclass. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
• Hajduk, E. (2005). Człowiek dobry. Kraków: „Impuls”.
• Hajduk, E., Hajduk, B. (2006). O rodzajach pomocy. Kraków: „Impuls”.
• Heatherton, T. F. (red.). (2008). Społeczna psychologia piętna. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Jabłoński, M. (2015). PGR jako miejsce dwoistości między normalizacją a piętnem upośledzenia. W: M. Dąbkowska (red.), Odkrywając współczesną młodzież. Studia interdyscyplinarne (s. 31–65). Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.
• Jabłoński, M. (2016). Rezerwaty i przestrzenie włączające w przestrzeni rzeczywistości szkolnej. W: Z. Gajdzica, M. Bełza (red.), Problemy Edukacji Rehabilitacji i Socjalizacji Osób Niepełnosprawnych (t. 22). Katowice: Wyd. UŚ, s. 74–96.
• Jabłoński, M., (1997/1999). Wywiady narracyjne przeprowadzone w latach 1997–1999, (maszynopis niepublikowany).
• Jacobson, S. A., Wilhite, B. C. (1999). Residential transitions in the lives of older adults with developmental disabilities: An ecological perspective. Therapeutic Recreation Journal, t. 33(3), s. 195–208.
• Jezierski, A., Leszczyńska, C. (2001). Historia gospodarcza Polski. Warszawa: Wydawnictwo Key Text.
• Karwacki, A. (2006). Błędne koło. Reprodukcja kultury podklasy społecznej. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.
• Kawczyńska-Butrym, Z. (2001). Mieszkańcy osiedli byłych Pegeerów o swojej sytuacji życiowej: raport z badań. Olsztyn: Studio Poligrafii Komputerowej „SQL”.
• Kostyło, P. (2008). Wykluczanie jako problem filozofii edukacji. Kraków: „Impuls”.
• Krause, A., Żyta, A., Nosarzewska, S. (2010). Normalizacja środowiska społecznego osób z niepełnosprawnością intelektualną. Toruń: Wydawnictwo Akapit.
• Kubinowski, D. (2013). Idiomatyczność. Synergia. Emergencja. Rozwój badań jakościowych w pedagogice polskiej na przełomie XX i XXI wieku. Lublin: Wydawnictwo Makmed.
• Kumaniecka-Wiśniewska, A. (2006). Kim jestem? Tożsamość kobiet upośledzonych umysłowo. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie „Żak”.
• Kusak, L. (2012). O niejednoznaczności idei pomocy. Prakseologia, t. 153, s. 11–30.
• Kwieciński, Z. (2000). Tropy – ślady – próby. Studia i szkice z pedagogiki pogranicza. Toruń: „Edytor”.
• Lindyberg, I. (2009). Pytanie o specyfikę systemu instytucjonalnego wsparcia dorosłych osób z niepełnosprawnością. Niepełnosprawność, nr 2, s. 13–22.
• Loomba, A. (2011). Kolonializm/postkolonializm. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie.
• Majewski, T. (1997). Rehabilitacja środowiskowa. W: A. Juros, W. Otrębski (red.), Integracja osób niepełnosprawnych w społeczeństwie. Lublin: FŚCEDS.
• Marszałek, L. (2007). Społeczny kontekst niepełnosprawności. Seminare, nr 24.
• Mrugalska, K. (2006). Koncepcja Polskiego Stowarzyszenia na Rzecz Osób z Upośledzeniem Umysłowym systemu aktywizacji społecznej i zawodowej osób z niepełnosprawnością intelektualną oraz z innymi niepełnosprawnościami powodującymi potrzebę wsparcia. W: B. E. Abramowska (red.), Z Warsztatów Terapii Zajęciowej do pracy – rozwiązania systemowe. Materiały konferencyjne. Warszawa: Polskie Stowarzyszenie na Rzecz Osób z Upośledzeniem Umysłowym.
• Ostrowicka, H. (2015). Przemyśleć z Michelem Foucaultem. Edukacyjne dyskursy o młodzieży. Dyspozytyw i urządzanie. Kraków: „Impuls”.
• Milerski, B., Śliwerski, B. (2000). Leksykon tematyczny PWN – Pedagogika. Warszawa: PWN.
• Murray, Ch. (2001). Bez korzeni. Polityka społeczna USA 1950–1980. Poznań: Wydawnictwo Zysk i S-ka.
• Pedlar, A. (1992). Deinstitutionalization and normalization in Sweden and Ontario, Canada: Supporting people in leisure activities. Therapeutic Recreation Journal, t. 26(2), s. 21–35.
• Schneider, M. A. Społeczność farmy jako alternatywa mieszkaniowa dla osób z autyzmem. Pozyskano z: http://www.domrainmana.pl/index.php/2012/02/spolecznosc-farmy-jako-alternatywa-mieszkaniowa-dla-osob-z-autyzmem/, [data dostępu: 28.01.2014].
• Schalock, R., Kiernan, W. (1990). Habilitation Planning for Adults with Developmental Disabilities. New York: Springer Verlag.
• Snell, M. E., Luckasson, R., Borthwick-Duffy, W. S., Bradley, V., Buntinx, W. H., Coulter, D. L. i in. (2009). Characteristics and needs of people with intellectual disability who have higher IQs. Intellectual and Developmental Disabilities, nr 3(47), s. 220–233.
• Speck, O. (2006). Niepełnosprawni w społeczeństwie. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
• Szahaj, A. (1996). Ironia i miłość. Neopragmatyzm Richarda Rorty’ego w kontekście sporu o postmodernizm. Wrocław: Wydaw. Leopoldinum Fundacji dla Uniwersytetu Wrocławskiego
• Szasz, T. (1978). Mit choroby psychicznej. W: K. Jankowski (red.), Przełom w psychologii. Warszawa: Czytelnik.
• Szkudlarek, T. (1997). Poststrukturalizm a metodologia pedagogiki. Acta Universitis Nicolai Copernici. Socjologia Wychowania, z. 13, s. 167–199.
• Szpak, E. (2005). Między osiedlem a zagrodą. Życie codzienne mieszkańców PGR-ów. Warszawa: Wydawnictwo Trio.
• Szpunar, M. (2010). Życie z piętnem. Studia jako próba zdeprecjonowania stygmatu osoby niepełnosprawnej. E-Mentor, nr 2(34), s. 62–69.
• Tuan Yi-Fu. (1987). Przestrzeń i miejsce. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.

Identifiers

URI

http://hdl.handle.net/11320/5198

DOI

10.15290/parezja.2016.06.10