State school as an entity providing Catholic Religious Education?

• Authors: Mąkosa, Paweł

Title variants

EN

Szkoła państwowa jako podmiot katolickiej edukacji religijnej?

Abstracts

EN

In many countries religious education takes place within the public education system. At the same time there is a debate on legitimacy of such a solution. Increasingly, there are voices calling for the removal of religious education from public schools. Particular pressure is exerted on the confessional model of religious education, which taught religious truths of faith, liturgy, moral principles, of one religious community. This article is a polemic with these opinions. It shows the arguments for the presence of Catholic religious education in public school. These arguments relate primarily to non-religious function of teaching religion, such as the transmission of objective knowledge, forming social attitudes and help in finding the meaning of life. Even with these reasons, Catholic religious education should take place in the state education system.

PL

W wielu krajach świata edukacja religijna odbywa się w ramach państwowego systemu oświaty. Jednocześnie toczy się dyskusja nad zasadnością takiego rozwiązania. Coraz częściej pojawiają się głosy wzywające do usunięcia nauczania religii z państwowej szkoły. Szczególna presja wywierana jest na konfesyjny model edukacji religijnej, w którym przedmiotem nauczania religii są prawdy wiary, liturgia, zasady moralne jednej wspólnoty wyznaniowej. W tym artykule podjęto polemikę z tymi opiniami i ukazano argumenty przemawiające za obecnością katolickiej edukacji religijnej w szkole publicznej. Zastosowana argumentacja dotyczyła przede wszystkim pozareligijnych funkcji, jakie pełni nauczanie religii. Analizie poddano przekaz obiektywnej wiedzy, formowanie postaw społecznych oraz pomoc w odnalezieniu sensu życia. Wykazano, że choćby z tych względów, katolicka edukacja religijna powinna mieć miejsce w państwowym systemie oświaty.

Keywords

EN

Religious Education; religious instruction; religion in the state education system; edukacja religijna; nauczanie religii; religia w państwowym systemie oświaty

• Publisher: Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
• Journal: Rocznik Teologii Katolickiej
• Year: 2016
• Volume: 15
• Issue: 2

Dates

published

2016

Contributors

author

Mąkosa, Paweł

References

• Chałupniak R., Religia w szkole czy poza szkołą?, „Pedagogia Christiana”, 15 (2012), no. 1, p. 163-178.
• Chałupniak R., Konfesyjność nauczania religii. Zarys problematyki. „Paedagogia Christiana” 3:2000 no. 2(6), p. 31-51.
• Chałupniak R., Wychowanie religijne w szkołach europejskich, [in:] J. Stala ed., Wybrane zagadnienia z katechetyki, Tarnów 2003, p. 175-201.
• Cichosz W., Możliwości dialogu wychowania chrześcijańskiego ze współczesną edukacją polską, Pelplin 2013.
• Cichosz W., Pedagogia wiary we współczesnej szkole katolickiej, Warszawa 2010.
• Hansemann G., Wychowanie religijne, Warszawa 1988.
• Jan Paweł II, Adhortacja apostolska „Catechesi tradendae”, Watykan 1979.
• Katechizm Kościoła Katolickiego, Watykan 1992.
• Komisja Wychowania Katolickiego Konferencji Episkopatu Polski, Program Nauczania Religii Rzymskokatolickiej w Przedszkolach i Szkołach, Kraków 2010.
• Konferencja Episkopatu Polski, Podstawa Programowa Katechezy, Kraków 2010.
• Kongregacja do spraw Duchowieństwa, Dyrektorium Ogólne o Katechizacji, Watykan 1997.
• Kula-Lic J., Religijność człowieka w procesie psychospołecznego rozwoju, „Pedagogika Katolicka” 2 (2010) no. 7, p. 158-163.
• Lange G. Konfesyjna nauka religii w publicznej szkole zsekularyzowanego społeczeństwa, „Analecta Cracoviensia” 23:1991, p. 239-251.
• Lawson K. E., Historical foundations of Christian education, [in:] Introducting Christian education: foundations for the twenty-fi rst century, M. J. Anthony ed., Grand Rapids 2011.
• Makselon J., Człowiek jako istota religijna, [in:] Psychologia dla teologów, idem ed., Kraków 1990, p. 255-314.
• Marek Z., Religia. Pomoc czy zagrożenie dla edukacji?, Kraków 2014.
• Mąkosa M., Szkolna lekcja religii istotnym elementem wychowania w szkole, [in:] Wychowanie w szkole: od bezradności ku możliwościom, R. Chałupniak, T. Michalewski, E. Smak eds., Opole 2014, p. 351-361.
• Mąkosa P., Confessional and catechetical nature of religious education in Poland, “The Person and the Challenges”, Volume 5 (2015) no. 2, p. 53-66.
• Mąkosa P., Współczesne ujęcia nauczania religii w europejskim szkolnictwie publicznym, “Roczniki Pastoralno-Katechetyczne”, 3 (58):2011, p. 123-136.
• Mendyk M, Edukacja religijna integralną częścią wychowania, [in:] Wychowanie w szkole: Od bezradności ku możliwościom, R. Chałupniak, T. Michalewski, E. Smak eds., Opole 2014, p. 141-146.
• Michalski J., Religijność osoby a kształtowanie poczucia sensu życia, [in:] Edukacyjny potencjał religii, J. Bagrowicz, J. Horowski eds., Toruń 2012, p. 79-104.
• Minister Edukacji Narodowej, Instrukcja dotycząca powrotu nauczania religii do szkoły w roku szkolnym 1990/91, [in:] Aspekty prawne nauczania religii rzymskokatolickiej w polskim systemie oświatowym, S. Łabendowicz ed., Radom 2001, p. 8-11.
• Misiaszek K., Nauczanie religii w szkole, [in:] Wokół katechezy posoborowej, R. Chałupniak, J. Kochel, J. Kostorz, W. Spyka eds., Opole 2004, p. 299-302.
• Muskus D., Szkoła środowiskiem katechetycznym, Kalwaria Zebrzydowska 1999.
• Nosowski Z., Lekcje religii w szkołach publicznych państw europejskich, [in:] Szkoła czy parafia? Nauka religii w szkole w świetle badań socjologicznych, K. Kiciński, K. Koseła, W. Pawlik eds., Kraków 1995, p. 11-15.
• Nowak M. Edukacyjny potencjał pedagogiki religii – bogactwo doświadczenia ludzkiego do przekazania, [in:] Edukacyjny potencjał religii, J. Bagrowicz, J. Horowski ed., Toruń 2012, p. 53-78.
• Osial W., Misja wychowawcza lekcji religii w szkole, „ Warszawskie Studia Teologiczne” 25 (2012), no. 2, p. 269-280.
• Sejm Rzeczypospolitej Polskiej, Ustawa z 7 września 1991 roku o systemie oświaty z późniejszymi zmianami, Dz.U. z 1991 no. 56, poz. 458 z późn. zm.
• Śliwak J, Szafrańska M., Poziom altruizmu a przeżywane relacje religijne do Boga, [in:] Postawy wobec religii. Psychologiczne uwarunkowania i konsekwencje, T. Doktór, K. Franczak eds., Warszawa 2000, p. 161-185.
• Śliwak J., Altruizm a religijność człowieka – badania empiryczne, „Roczniki Filozoficzne” 41 (1993), no. 4, p. 41-52.
• Tomasik P., Religia w dialogu z edukacją, Warszawa 2004.
• Zellma A., Wychowanie patriotyczne współczesnej młodzieży polskiej w szkolnym nauczaniu religii, „Studia Warmińskie” 40 (2003), p. 183-197.

Identifiers

URI

http://hdl.handle.net/11320/5398

DOI

10.15290/rtk.2016.15.2.01