Demokracja a liberalizm

• Authors: Jasiński, Karol

Title variants

EN

Democracy and liberalism

Abstracts

EN

The aim of this paper is to present the presumptions of democracy and liberalism, and then to show the possible existence of liberal democracy. The paper consists of three parts. In the first part the author presents democracy as a political system, where power is exercised by all people directly or indirectly. Four main principles of democracy are discussed: participation of all citizens in the exercise of power, equality, freedom of individuals and a majority stake in decision-making. The author also mentions many of its advantages: human freedom, protection of minorities, development of each individual, the individuals’ possibility to participate in power and influence on lawmaking. In the second part the author presents liberalism, which can be understood in different ways (e.g. spiritual attitude, set of rules, institutions, philosophical system). He presents the main features of contemporary liberalism and distinguishes its different types (political, social and economic; individualistic and community; American and European). He emphasizes its advantages (civil society) and defects (lack of a coherent conception of the state and solid intellectual base). In the third part the author shows liberal democracy as an initially problematic phenomenon. He pays attention to its characteristics (emphasis on the role of the individual, human rights, sovereignty of the people, representative system, neutral character of the state, focus on the technical issues of the functioning of the political mechanism and consensus as the basis of functioning of the state).

Keywords

EN

political system; power; democracy; liberalism; individual; civil society

PL

system polityczny; demokracja; władza; liberalizm; jednostka; społeczeństwo obywatelskie

• Publisher: Bialystok University Press
• Journal: IDEA. Studia nad strukturą i rozwojem pojęć filozoficznych
• Year: 2016
• Volume: 28/1
• Pages: 106-137

Dates

published

2016

Contributors

author

Jasiński, Karol

References

• Bartyzel J., W gąszczu liberalizmów. Próba periodyzacji i klasyfikacji, Lublin 2004.
• Bobbio N., Liberalizm i demokracja, przeł. P. Bravo, Kraków 1998.
• Böckenförde E-W., Wolność-państwo-Kościół, przeł. P. Kaczorowski, Kraków 1994.
• Buttiglione R., Chrześcijanie a demokracja, przekł. zbior., Lublin 1993.
• Dahl R.A., Demokracja i jej krytycy, przeł. S. Amsterdamski, Kraków 1995.
• Dryzek J., Discursive Democracy. Politics, Policy, and the Political Science, Cambridge 1999.
• Dzielski M., Bóg, wolność, własność, Kraków 2007.
• Gawin D., Granice demokracji liberalnej. Szkice z filozofii politycznej i historii idei, Kraków 2007.
• Gray J., Liberalizm, przeł. R. Dziubecka, Kraków 1994.
• Gutmann A., Introduction, w: ta (red.), Multiculturalism. Examining the Politics of Recognition, Princeton 1994, s. 3-24.
• Heywood A., Ideologie polityczne. Wprowadzenie, przeł. M. Habura, N. Orłowska, D. Stasiak, Warszawa 2007.
• Heywood A., Teoria polityki. Wprowadzenie, przeł. M. Jasiński, B. Maliszewska, D. Stasiak, Warszawa 2009.
• Hirschman A.O., Lojalność, krytyka, rozstanie. Reakcje na kryzys państwa, organizacji i przedsiębiorstwa, przeł. J. Kochanowicz, I. Topińska, Kraków 1995.
• Król M., Historia myśli politycznej od Machiavellego po czasy współczesne, Gdańsk 2001.
• Król M., Liberalizm strachu, czy liberalizm odwagi, Kraków-Warszawa 1996.
• Król M., Ład utajony, Kraków 1983.
• Król M., Słownik demokracji, Kraków 1989.
• Krzynówek A., Rozum a porządek polityczny. Wokół sporu o demokrację deliberatywną, Kraków 2010.
• Legutko R., Etyka absolutna i społeczeństwo otwarte, Kraków 1994.
• Legutko R., Traktat o wolności, Gdańsk 2007.
• Locke J., Dwa traktaty o rządzie, przeł. Z. Rau, Warszawa 1992.
• MacIntyre A., Dziedzictwo cnoty. Studium z teorii moralności, przeł. A. Chmielewski, Warszawa 1996.
• Mill J.S., O wolności, przeł. A. Kurlandzka, Warszawa 1999.
• Neuhaus R.J., Biznes i Ewangelia. Wyzwanie dla chrześcijanina-kapitalisty, przeł. B. Szlachta, Poznań 1993.
• Novak M., Duch demokratycznego kapitalizmu, przeł. T. Stanek, Poznań 2001.
• Novak M., Liberalizm – sprzymierzeniec czy wróg Kościoła. Nauczanie społeczne Kościoła a instytucje liberalne, przeł. W. Büchner, Poznań 1993.
• Novak M., Wolne osoby i dobro wspólne, przeł. G. Łuczkiewicz, Kraków 1998.
• Osiatyński W., Współczesny konserwatyzm i liberalizm amerykański, Warszawa 1984.
• Perez-Diaz V.M., Powrót społeczeństwa obywatelskiego w Hiszpanii, przeł. D. Lachowska, Kraków 1996.
• Putnam R.D., Demokracja w działaniu. Tradycje obywatelskie we współczesnych Włoszech, przeł. J. Szacki, Kraków 1995.
• Rawls J., Teoria sprawiedliwości, przeł. M. Panufnik, J. Pasek, A. Romaniuk, Warszawa 1994.
• Sepczyńska D., Katolicyzm a liberalizm. Szkic z filozofii społecznej, Kraków 2008.
• Siemianowski A., Czy demokracja może być nadzieją Europy?, w: M. Chrząstowska (red.), Rok 1989 – konsekwencje – demokracja – pluralizm – uczestnictwo, Poznań 2012, s. 111-133.
• Szacki J., Liberalizm po komunizmie, Kraków 1994.
• Szlachta B., Wokół katolickiej myśli politycznej, Kraków 2008.
• de Tocqueville A., O demokracji w Ameryce, t. II, przeł. B. Janicka, M. Król, Kraków 1996.
• Young S., Beyond Rawls: an Analysis of the Concept of Political Liberalism, Lanham 2002.

Identifiers

URI

http://hdl.handle.net/11320/5509

DOI

10.15290/idea.2016.28.1.06