Orishas in Cuban Santería According to Nelson Marcos Aboy Domingo

• Authors: Kieżel, Bogusław

Title variants

EN

Orisze w Santerii kubańskiej w ujęciu Nelsona Marcosa Aboya Domingo

Abstracts

EN

Santería (also called La Regla de Ocha, or The Rule of Ocha) is an Afro-American syncretic religion practiced in Cuba. At the center of this religion is a belief in the Supreme Being, in deity intercessors (Orishas), and ancestral spirits. Orishas are like divine mediators between the Supreme Being and men. They represent the embodiment of natural forces and natural phenomena such as birth and death, health and disease, rain and dew, and trees and rivers. Orishas represent the four great elements of nature: fire, water, earth and air, as well as the three dimensions of nature: mineral, vegetal, and animal. The Orishas are the emanations of the Supreme Being, from whom they have received divine attributes and characteristics. Their task is to help the Supreme Being to govern the world. This study presents the original concept of “Orisha” according to Nelson Marcos Aboy Domingo, the Cuban anthropologist and babalawo, by first presenting how the concept of orishas came about, and then examining the essence, function, and roles of Orishas as well as their cult in Cuban Santería according to concept of Cuban anthropologist.

PL

Santeria (określana także jako La Regla de Ocha) to synkretyczna religia afroamerykańska występująca na Kubie. Centrum tej religii stanowi wiara w Istotę Najwyższą, w bogów - pośredników (orisze) i duchy przodków. Orisze określa się jako bóstwa pośredniczące między Istotą Najwyższą a człowiekiem. Reprezentują one uosobienie sił przyrody oraz zjawisk naturalnych: narodziny i śmierć, zdrowie i chorobę, deszcz i rosę, drzewa i rzeki. Orisze przedstawiają cztery wielkie elementy natury: ogień, wodę, ziemię i powietrze, jak również trzy wymiary przyrody: mineralny, roślinny oraz zwierzęcy. Orisze stanowią emanację Istoty Najwyższej, od której otrzymały boskie atrybuty oraz charakterystykę, stąd też mają za zadanie pomoc Istocie Najwyższej w zarządzaniu światem. W niniejszym opracowaniu ukazano oryginalną koncepcję pojęcia „orisza” w ujęciu Nelsona Marcosa Aboya Domingo – kubańskiego antropologa i babaláwo. Na początku zarysowano proces kształtowania się pojęcia „orisza”. Następnie przedstawiono istotę, funkcję, rolę oriszów oraz ich kult w santerii kubańskiej według koncepcji kubańskiego antropologa.

Keywords

EN

Cuban Santería; Orishas; cult; African-American religions; Nelson Marcos Aboy Domingo; Santeria kubańska; orisze; kult; bóstwa; religie afroamerykańskie

• Publisher: Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
• Journal: Rocznik Teologii Katolickiej
• Year: 2017
• Volume: 16
• Issue: 1

Dates

published

2017

Contributors

author

Kieżel, Bogusław

References

• Aboy Domingo N. M., 25 Siglos de Historia de la Santería Cubana: Una Investigación antropológica desde el interior de sus prácticas cilturales (Spain: Editores. S. A. Santander, 2004).
• Abraham R. C., Dictionary of Modern Yoruba (London: University of London Press, 1946).
• Bastide R., The African Religions of Brazil: Toward a Sociology of the Interpenetration of Civilizations, trans. H. Sebba (Baltimore: John Hopkins University Press, 1978).
• Baudin N., Dictionnaire français-yoruba et yoruba-français, 2nd Edition (Cotonou: 1967).
• Beniste J., Òrun–Àiyè: O encontro de dois mundos (Rio de Janeiro: Bertrand; Edição, 1997).
• Bolívar Aróstegui N., Los Orichas en Cuba (Havana: Ediciones Unión,1990).
• Cabrera L., Yemanjá y Ochún: kariocha, iyarorichas y olorichas, (Madrid: Ediciones Universal, 1974).
• Cacciatore O.G., Dicionário de cultos afro–brasileiros (Rio de Janeiro: Forense Universitaria, 1988).
• Câmara Cascudo L. da, Dicionário do Folclore Brasileiro (São Paulo: Global, 2000).
• Castellanos J. and Castellanos I., Cultura afrocubana, Vol. 1 (Miami: Ediciones Universal, 1988).
• Cohen C.L. and Numbers R.L., Eds., Gods in America: Religious Pluralism in the United States (New York: Oxford University Press, 2013).
• Crowther S. J., A vocabulary of the yoruba language (London: Seeley, Fleet Street, 1852).
• Curtin P. D., The Atlantic Slave Trade. A Census (Madison: University of Wisconsin Press 1969).
• Desmangles L.G., The Faces of the Gods: Vodou and Roman Catholicism in Haiti (North Carolina: North Carolina U Press, 1992).
• Elbein dos Santos J., “Pierre Verger e os resíduos coloniais: o ‘outro’ fragmentado,” Religião e Sociedade, no. 8 (Rio de Janeiro: ISER-CER, 1982).
• Elbein dos Santos J., Os Nàgô e a morte. Pâde, Àsèsè e o culto Égun na Bahia, 8th Edition (Petrópolis: 1997).
• Ellis A. E., The Yoruba Speaking Peoples of the Slave Coast of West Africa: Their Religion, Manners, Customs, Laws, Language, Etc. (London: Chapman and Hall, 1894).
• Feijoo S., Mitologia cubana (Havana: Letras Cubanas, 1986).
• Gadacz T. and Milerski B., eds., “Santería,” Religia. Encyklopedia PWN, Vol. 9 (Warsaw: Wydawnictwo PWN, 2003).
• Gadacz T. and Milerski B., eds., Religia. Encyklopedia PWN, Vol. 7 (Warsaw: Wydawnictwo PWN, 2003).
• Guanche J., “Las religiones afroamericanas en América Latína y el Caribe ante los desafíos de internet,” in América Latína y el Caribe. Territórios religiosos y desafíos para el diálogo, ed. Aurelio Alonso (Buenos Aires: CLASCO, 2008.
• Matory Lorand J., Black Atlantic Religion: Tradition, Transnationalism, and Matriarchy in the Afro-Brazilian Candomblé (Princeton, Princeton University Press, 2005).
• Lachatañeré R., Manual de Santeria (Havana: Editorial de Ciencias Sociales 1995).
• Lourdes Siqueira M. de, Agô, Agô Lonan. Mitos, Ritos e Organização em Terreiros de Candomblé da Bahia, (Brazil: Belo Horizonte 1998).
• Martins Terra J. E., “Sincretismo e cristianismo,” Revista de Cultura Biblica Vol. 33, no. 34 (1985).
• Pietrzak A., “Synkretyczne religie afrykańskie w Ameryce Łacińskiej,” Dzieje kultury latynoamerykańskiej, ed., M.F. Gawrycki (Warsaw: Wydawnictwo PWN, 2009).
• Piłaszewicz S., Religie Afryki (Warsaw: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, 2000).
• Piłaszewicz S., Religie i mitologia Czarnej Afryki: Przegląd encyklopedyczny (Warsaw: Wydawnictwo Akademickie Dialog, 2002).
• Prandi R., Mitologia dos Orixás (São Paulo: Companhia das Letras, 2001).
• Ramos A., O negro brasileiro (São Paulo: 1940).
• Ribeiro R. I., Alma africana no Brasil. Os Iorubás (São Paulo: Editoria Oduduwa, 1996).
• Rodrigues N., Os Africanos no Brasil (Rio de Janeiro, 1934).
• Sàlámì S. (King), Ribeiro R.Y., Exu e a ordem do universe (São Paulo: Universidad de São Paulo, 2011).
• Verger P., “Etnografia religiosa iorubá e probidade científica,” Religião e Sociedade, no. 8 (Rio de Janeiro: 1982).
• Verger P., Notas sobre o culto aos orixás e voduns na Bahia de Todos os Santos, no Brasil, e na antiga Costa dos Escravos, na África, trans. C. E. Marcondes de Moura (São Paulo: Editora da Universidade de São Paulo, 1999).
• Verger P., Notes sur le culte des orixá (Dacar: 1957).
• Waldenfels H., ed., Leksykon religii. Zjawiska – dzieje – idee (Warsaw: Verbinum, 1997).

Identifiers

URI

http://hdl.handle.net/11320/6163

DOI

10.15290/rtk.2017.16.1.01